Trong cuộc thảo luận mới đây tại Đại học Harvard, Simes và các chuyên gia đưa ra những câu hỏi liên quan đến mối quan hệ giữa Mỹ với Nga và Trung Quốc trong tương lai.
Cải thiện quan hệ Mỹ - Nga
Ông Simes đưa ra 3 lý do cho thấy Donald Trump có thể sẽ có quan hệ tốt hơn với Tổng thống Nga Putin so với những người tiền nhiệm của mình.
Lý do đầu tiên là quá trình 'thúc đẩy dân chủ' sẽ không được ưu tiên trong chính quyền mới. Simes giải thích rằng, điều này không có nghĩa ông Trump sẽ không bảo vệ và khuyến khích nền dân chủ trên thế giới nhưng sẽ không còn tập trung vào việc tìm cách thay đổi chế độ.
Ông Trump sẽ chính thức trở thành Tổng thống Mỹ nếu có hơn 270 phiếu đại cử tri trong cuộc bỏ phiếu ngày 19/12
Nguyên nhân tiếp theo là ông Donald Trump nhiều khả năng sẽ không can thiệp mạnh vào các hoạt động nhân đạo và nguyên nhân cuối cùng liên quan đến sự mở rộng của NATO.
Theo Simes, ông Trump rất quan tâm đến việc NATO chia sẻ gánh nặng và nhiệm vụ của nhóm, bao gồm chính sách mở cửa cho các quốc gia khác có thể gia nhập liên minh.
Chuyên gia này kết luận rằng, khi ông Trump hiểu được các vấn đề cần phải đối mặt với Matxcơva cũng như lợi ích của gia của Nga và của các nước quan trọng với Mỹ, quan hệ sẽ có cơ hội được cải thiện và kết quả là 'những bất đồng cơ bản nhất giữa 2 cường quốc sẽ tự động biến mất'.
Trong khi đó, nữ chuyên gia Fiona Hill đến từ Viện Brookings (Mỹ) thì cho rằng, Nga và Mỹ vẫn đang còn rất nhiều khác biệt, thể hiện qua những gì đã diễn ra ở Ukraine, Gruzia hay Syria.
Theo bà Fiona Hill, Washington và Matxcơva cần tìm cách để giải quyết sự khác biệt trong bối cảnh các đồng minh của Mỹ như Đức, Israel đang tỏ ra lo ngại về ảnh hưởng chính trị của Điện Kremlin với Nhà trắng. Để làm được điều này, nữ chuyên gia cho rằng 2 ông Trump và Putin cần ngồi lại với nhau để tìm cách giải quyết đối đầu.
Trong cuộc thảo luận này còn có sự góp mặt của Simon Saradzhyan, chuyên gia nghiên cứu về Nga của Đại học Harvard. Theo Saradzhyan, ông Trump có thể cải thiện quan hệ Mỹ - Nga vì cả 2 nước đang trong tình trạng 'chạm đáy'. Giải pháp mà Saradzhyan đưa ra là Mỹ, Nga nên tìm cách giảm căng thẳng ở Syria và Baltic để tránh rơi vào tình trạng đối đầu.
Ngoài ra, chuyên gia này còn đưa ra một nguyên nhân khiến quan hệ Washington và Matxcơva bấp bênh là 'thiếu nền tảng kinh tế vững chắc' giữa 2 nước. Theo đó, các chính trị gia Mỹ sẽ ít quan tâm đến việc ảnh hưởng kinh tế nếu quan hệ với Nga xấu đi, khác với cách họ nhìn nhận quan hệ Mỹ - Trung.
Trên thực tế, Nga thậm chí không xuất hiện trong danh sách 30 quốc gia là các đối tác thương mại lớn của Mỹ.
Washington - Bắc Kinh
Phần tiếp theo của cuộc thảo luận đề cập đến mối quan hệ Mỹ - Trung, trong đó có sự tham gia của Joseph Nye, chuyên gia của Đại học Harvard. Theo Nye, điều tiết mối quan hệ Mỹ - Trung không chỉ là câu hỏi lớn đối với chính quyền Mỹ dưới thời ông Trump mà còn của cả thế kỷ 21.
Theo chuyên gia này, Nga và Syria đang là những vấn đề quan trọng nhưng quan hệ với Bắc Kinh còn quan trọng hơn và cần được quan tâm lâu dài.
Quan hệ Nga - Mỹ sẽ thay đổi thế nào trong tương lai?
Bên cạnh đó, chuyên gia James Winnefeld cùng tham gia thảo luận thì cho rằng, ông Donald Trump nên sử dụng quyền lực một cách khôn ngoan: "Nếu ông ấy thể hiện quan điểm về Đài Loan, hãy nhớ rằng hậu quả không đơn giản là phá sản khi thất bại trong kinh doanh mà sẽ là một thảm họa".
Để tránh được điều này, Winnefeld nghĩ ông Trump nên tham khảo các lợi ích quốc gia của Mỹ và tin rằng tỷ phú này không nên hi sinh một lợi ích lớn để bảo vệ một lợi ích nhỏ hơn.
Chuyên gia đến từ Harvard này cho rằng, ông Donald Trump nên sử dụng sức mạnh phi quân sự của Mỹ để đạt được các mục tiêu khi chính thức trở thành tổng thống.
Ngoài các chuyên gia trên, cuộc thảo luận còn có ý kiến của Robert Zoellick, cựu Chủ tịch Ngân hàng thế giới, chuyên gia về các vấn đề quốc tế của Mỹ. Theo Zoellick, Mỹ nên hiểu rõ mục tiêu của Trung Quốc là gì, họ muốn mở rộng ảnh hưởng ở Tây Thái Bình Dương hay trên toàn thế giới.
Ông cho rằng, các chuyên gia cần nhìn nhận và phân biệt rõ giữa những gì một quốc gia muốn, những gì họ thực sự hoặc sẽ thực sự làm và những đánh đổi khi thực hiện ước mơ đó.
Chuyên gia Zoellick nói nếu Mỹ tập trung vào 'giấc mơ của Trung Quốc', Washington sẽ dễ dàng đi vào vùng nguy hiểm và trở thành 'kẻ thù mới' của Bắc Kinh.
Cuối cùng, các chuyên gia đồng ý rằng, ông Donald Trump nên gây áp lực với Trung Quốc nhưng nên cẩn thận về lâu về dài. Ngoài ra, họ cho rằng, sau khi chính thức trở thành Tổng thống, tỷ phú Mỹ nên quan tâm đến tổng thể khu vực châu Á chứ không chỉ tập trung vào mối quan hệ riêng rẽ với từng quốc gia.
Bình luận