Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch tiếp đón người đồng cấp Mỹ James Mattis tại TP. HCM

Đây là lần thứ hai ông Mattis đến Việt Nam trong năm 2018 và là cuộc gặp gỡ lần thứ 5 giữa hai bộ trưởng trong gần hai năm qua.

Trong chuyến đi này, ông Mattis đến thăm sân bay Biên Hòa và thảo luận về quá trình tẩy độc dioxin tại đây. Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) sắp bắt đầu dự án khắc phục hậu quả chiến tranh tại sân bay Biên Hòa, nơi từng là Căn cứ Không quân Biên Hòa trong thời chiến.

Thông cáo của Bộ Quốc phòng cho biết trong cuộc gặp tại TP.HCM, Bộ trưởng Mattis thông báo chuyến đi đến sân bay Biên Hòa của ông, cảm ơn người đồng cấp Việt Nam dành thời gian đón tiếp. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cho biết kết quả chuyến thăm này là cơ sở để báo cáo chính phủ và quốc hội Hoa Kỳ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam khắc phục hậu quả chiến tranh, trong đó xử lý khu vực nhiễm dioxin.

Bộ trưởng Ngô Xuân Lịch hoan nghênh Mỹ trong việc hợp tác tẩy độc dioxin tại Việt Nam. Bộ trưởng đề nghị phía Mỹ trong thời gian tới tích cực hợp tác với Việt Nam để sớm triển khai và hoàn thành dự án tẩy độc tại sân bay Biên Hòa, giải phóng đất đai bị ô nhiễm, góp phần thúc đẩy kinh tế ở Việt Nam.

Dù các bộ trưởng Quốc phòng Mỹ tới Việt Nam đã trở thành bình thường, việc có 2 chuyến thăm trong một năm là một sự kiện khác thường, theo AP. TP.HCM cũng hiếm khi nằm trong lịch trình của các bộ trưởng.

Theo giáo sư Carl Thayer của Học viện Quốc phòng Australia, chuyến đi của ông Mattis phù hợp với Chiến lược An ninh Quốc gia Mỹ và Chiến lược Quốc phòng Mỹ, trong đó bổ sung Việt Nam vào mạng lưới hợp tác quốc phòng nhằm đối phó với các thách thức đối với an ninh khu vực. 

Ngoài ra, phía Mỹ cũng kỳ vọng đẩy mạnh hơn hợp tác quốc phòng song phương, trong đó có việc thường xuyên thực hiện nhiều chuyến thăm hải quân hơn. 

Ông Josh Kurlantzick, chuyên gia về châu Á tại Hội đồng Quan hệ đối ngoại, cho rằng Việt Nam "là đối tác tự nhiên nhất của Mỹ" trong khu vực. Việc tiếp giáp Biển Đông khiến Việt Nam, quốc gia đang tranh chấp với Trung Quốc về vấn đề biển đảo, trở thành một nhân tố quan trọng với Mỹ ở khu vực. 

Khi rời Hà Nội hồi tháng 1, Bộ trưởng Mattis khẳng định chuyến thăm của ông cho thấy Mỹ và Việt Nam chia sẻ nhiều lợi ích chung, một số có từ trước cuộc chiến tranh cách đây hơn nửa thế kỷ. 

"Không ai trong số chúng ta thích việc bị xâm lược", ông Mattis khi đó nói.