Cháy Công ty Rạng Đông: 15,1 đến 27,2 kg thủy ngân phát tán ra môi trường

Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ diễn ra chiều 4/9, trả lời câu hỏi của báo chí liên quan đến kết quả quan trắc và đánh giá mức độ ảnh hưởng đến môi trường sau vụ cháy nhà máy Rạng Đông (Hà Nội), Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Võ Tuấn Nhân cho biết, Bộ đã tổ chức nhiều cuộc họp với các bộ ngành để thống nhất số liệu thủy ngân phát tán ra sau vụ cháy.

Theo Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân, ban đầu báo cáo của Công ty Rạng Đông xác định nguồn thủy ngân có thể phát tán ra bên ngoài dựa trên tính toán từ số đèn compact và đèn huỳnh quanh bị cháy là 15,1 kg. Tuy nhiên theo tính toán của các nhà khoa học thì khối lượng thủy ngân phát tán là 27,2 kg.

"Đến giờ phút này có thể xác định 15,1 đến 27,2 kg thủy ngân đã phát tán ra môi trường", Thứ trưởng Nhân nói.

Ông Nhân cho biết, qua kết quả lấy mẫu quan trắc, phân tích, đánh giá về chất lượng môi trường không khí, nước, đất, chất thải rắn (tro xỉ sau khi cháy) của Sở TN&MT TP Hà Nội, Viện Sức khoẻ nghề nghiệp và Môi trường Bộ Y Tế, Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc từ ngày 30/8 đế 1/9 cho thấy:

Có 1/12 mẫu nước mặt có giá trị thủy ngân vượt quy chuẩn Việt Nam (QCVN) 08-MT:2015 1,3 lần tại điểm quan trắc trên sông Tô Lịch, cách cổng xả gom nước thải của Công ty ngõ 320 Khương Đình 1,5km.

Có 1/8 mẫu nước thải có giá trị thuỷ ngân vượt QCVN 40:2011/BTNMT (cột A) 2,67 lần tại điểm quan trắc Hố ga cạnh xưởng Led của Công ty.

Có 12/13 mẫu trầm tích, bùn đáy có giá trị thủy ngân vượt QCVN43:2017/BTNMT. Điểm quan trắc tại sông Tô Lịch, cách cống xả nước thải của Công ty ngõ 320 Khương Đình 1km có giá trị thủy ngân cao nhất, vượt QCVN 6,1 lần.

Có 1/6 mẫu không khí có giá trị vượt thuỷ ngân QCVN 06:2009/BTNMT 1,02 lần tại điểm quan trắc trong khuôn viên nhà kho bị cháy của công ty.

Kết quả so sánh với các tiêu chuẩn khuyến cáo của WHO và châu Âu cho thấy theo hướng phát tán của dòng khí tại vị trí hàng rào của kho sản phảm bị cháy, khoảng cách an toàn 200m, 500m và 1.000m tính từ hàng rào kho sản phẩm bị cháy; kết quả cho thấy, trong khoảng từ hàng rào đến khoảng cách 200m, các mẫu hấp phụ thuỷ ngân đều có giá trị nằm trong ngưỡng khuyến cáo của WHO và Châu Âu (ngưỡng ảnh hưởng đến sức khoẻ con người tại khu vực đô thị).

Các điểm quan trắc không khí trong khuôn viên Công ty phía trước khu cháy và trong nhà kho bị cháy, có giá trị thủy ngân trong môi trường không khí cao, vượt ngưỡng  khuyến cáo của WHO từ 10 - 30 lần (ngưỡng ảnh hưởng rất xấu đến sức khỏe con người).

Có 2/9 điểm quan trắc nước mặt có giá trị thủy ngân nằm ngoài khoảng khuyến cáo của WHO, ảnh hưởng đến sức khỏe con người, đó là điểm ở Hồ Hạ Đình và trên sông Tô Lịch, tại điểm cách ngõ 320 Khương Đình 1,5 km về phía hạ lưu.

Nồng độ thủy ngân trong môi trường đất tại các vị trí quan trắc đều không vượt quá ngưỡng có thể gây hại cho môi trường và sức khỏe của con người theo khuyến cáo của Canada, nhưng mẫu đất trong khuôn viên vườn hoa của Công ty có hàm lượng thủy ngân cao hơn các vị trí khác.

Theo lãnh đạo Bộ TN&MT, vụ cháy tại Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông xảy ra hôm 28/8 vừa qua là sự cố mất an toàn về hoá chất và môi trường được đánh giá là ở mức trung bình, tuy nhiên đã có tác động xấu đến sức khoẻ và môi trường xung quanh. 

Về giải pháp trong thời gian tới, Thứ trưởng Võ Tuấn Nhân cho biết, Bộ TN&MT yêu cầu Công ty Rạng Đông cô lập khu vực cháy, che bạt, không để thủy ngân tiếp tục phát tán ra môi trường, thu gom các chất tàn dư trong vụ cháy và xử lý chất thải và phối hợp với đơn vị chức năng, tẩy độc khu vực bị cháy và tiếp tục thống kê số lượng tài sản bị cháy để có con số chính xác về số lượng hóa chất phát tán ra bên ngoài, đồng thời tổ chức kiểm tra sức khỏe cho cán bộ, công nhân và người lao động của công ty.

Bộ TN&MT đề nghị UBND TP Hà Nội tiếp tục các biện pháp cô lập và cách ly khu vực cháy, phân loại thu gom xử lý các chất thải dư thừa sau đám cháy. Khuyến cáo người dân, đặc biệt là người dân trong phạm vi bán kính 500m từ vụ cháy thực hiện các biện pháp an toàn.