Quan hệ Mỹ - Trung cải thiện nếu ông Biden tái đắc cử?

Theo các nhà phân tích Trung Quốc, mối quan hệ căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ phải đối mặt với nhiều phép thử hơn trong thời gian chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống vào năm tới tại Mỹ. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng nếu Tổng thống Joe Biden tái đắc cử, có khả năng sẽ có một số cải thiện trong mối quan hệ giữa hai cường quốc.

Ông Biden, 80 tuổi, hôm 25/4, tuyên bố sẽ tái tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2024. Ông Biden sẽ tái lập cuộc đua năm 2020 với cựu Tổng thống Donald Trump, hiện là ứng cử viên hàng đầu của đảng Cộng hòa. 

Các cuộc bầu cử sơ bộ đầu tiên sẽ được tổ chức trong vài tháng tới. Cuộc bầu cử năm 2024 dự kiến ​​sẽ diễn ra vào thời điểm phân cực chính trị ngày càng sâu sắc ở Mỹ, song có sự đồng thuận của lưỡng đảng về lập trường cứng rắn hơn đối với Trung Quốc. 

Các vấn đề chính như lạm phát, quyền phá thai và an sinh xã hội có thể sẽ chiếm ưu thế trong mối quan tâm của cử tri Mỹ. Song theo giới quan sát, khi cuộc đua ngày càng căng thẳng, các ứng cử viên có thể cố gắng giành lấy vị thế bằng cách tuyên bố mình là người mạnh nhất đối với Trung Quốc - quốc gia mà Lầu Năm Góc gọi là thách thức hàng đầu đối với lợi ích an ninh quốc gia của Mỹ. 

Wang Yong, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Bắc Kinh, cho biết: “Theo logic của chính trị Mỹ, cuộc bầu cử tổng thống chủ yếu là vấn đề chính trị trong nước và không ảnh hưởng nhiều đến quan hệ của nước này với Trung Quốc".

“Tuy nhiên, do căng thẳng gia tăng giữa hai cường quốc, cả đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa dường như đồng có sự đồng thuận về việc cứng rắn hơn với Trung Quốc. Đây là tác động lan tỏa từ chính trị trong nước và điều đó sẽ có tác động tiêu cực đến quan hệ Trung - Mỹ”, chuyên gia Wang Yong cho hay.

Mối quan hệ Mỹ - Trung Quốc đã xấu đi trong những năm gần đây, tình hình trở nên tồi tệ hơn khi một quả bóng do thám của Trung Quốc bay qua lãnh thổ Mỹ hồi tháng 1, cũng như cuộc gặp giữa lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn với Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy ở California vào đầu tháng này. 

Trong khi đó, Trung Quốc tìm cách củng cố, tăng cường quan hệ với loạt nước trong tháng qua khi tiếp đón nhiều lãnh đạo từ Pháp, Liên minh châu Âu, Brazil và các nước láng giềng Đông Nam Á như Singapore và Malaysia. 

Theo Pang Zhongying, giáo sư về các vấn đề quốc tế tại Đại học Tứ Xuyên, trong bối cảnh bầu cử Mỹ đang đến gần, “quan hệ Mỹ-Trung sẽ trở nên phức tạp hơn, khó có thể lạc quan rằng sự tương tác giữa hai nước sẽ được cải thiện”. 

Ông Pang Zhongying cho rằng các ứng cử viên đảng Cộng hòa và người được đề cử cuối cùng sẽ cố gắng tạo khoảng cách với chính quyền Biden bằng cách đưa ra lập trường mạnh mẽ hơn đối với Trung Quốc. 

“Chính quyền Biden sẽ tiếp tục chính sách hiện tại đối với Trung Quốc và có thể sẽ cứng rắn hơn. Nhưng ông ấy cũng có thể xem xét thực hiện các biện pháp cải thiện quan hệ Mỹ - Trung, đưa ra tuyên bố đã quản lý tốt mối quan hệ với Trung Quốc", chuyên gia Pang Zhongying cho hay.

Một mối quan tâm đối với ông Biden là tuổi tác, dù nhóm của ông cho biết, ông Biden phù hợp với công việc của một tổng thống. Ông Biden trở thành Tổng thống Mỹ lớn tuổi nhất khi đắc cử vào năm 2021 ở tuổi 78. Và nếu tái đắc cử, ông sẽ 86 tuổi khi rời nhiệm sở. 

Một số người đã đặt câu hỏi liệu ông Biden có phải là lãnh đạo đủ cứng rắn để đưa ra những quyết định không được lòng cử tri, trong đó có những quyết định về chính sách đối với Trung Quốc hay không?

“Nếu ông Biden thắng, đó sẽ là nhiệm kỳ tổng thống cuối cùng của ông ấy và ông ấy sẽ cần xây dựng một số di sản. Một bước đột phá trong mối quan hệ với Trung Quốc có thể là một lựa chọn", ông Pang Zhongying nhận định.