Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc ngành giáo dục ngày 31/10, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, năm học 2019-2020, ngành giáo dục đã vượt qua rất nhiều khó khăn, thách thức, kế thừa kết quả của những năm học trước, đạt được những kết quả rõ nét.
Nhìn lại quá trình 6 năm thực hiện Nghị quyết 29/NQ-TƯ, Phó Thủ tướng đánh giá ngành giáo dục đã có những bước tiến bộ rõ nét trong đổi mới từ hệ thống giáo dục đến khung trình độ, đến chương trình, sách giáo khoa (SGK), đội ngũ giáo viên, công tác quản lý nhà nước, quản trị đại học, hợp tác quốc tế.
“Những kết quả đó cho thấy sau 6 năm thực hiện đổi mới, ngành giáo dục đã đạt được những kết quả rất toàn diện, qua đó khẳng định Nghị quyết 29/NQ-TƯ rất đúng hướng”, Phó Thủ tướng nói.
Tuy nhiên, theo Phó Thủ tướng, giáo dục luôn luôn có bất cập và phải nhìn nhận rất bình tĩnh và biện chứng đối với những vấn đề như trường lớp, biên chế, chế độ lương cho giáo viên, một số vụ việc tiêu cực, sự cố thi cử… gắn với điều kiện kinh tế, xã hội của đất nước.
Phó Thủ tướng nêu 2 ví dụ cho thấy đổi mới giáo dục là một quá trình không thể đổi mới ngay trong 1 năm được. Như lộ trình đổi mới kỳ thi tốt nghiệp THPT cũng kéo dài 6 năm và trong khi thực hiện có rất nhiều ý kiến khác nhau, thậm đòi bỏ kỳ thi này.
Đổi mới SGK cũng phải thực hiện “cuốn chiếu” 5 năm mới xong và lúc chưa hoàn thành, giống như đổi mới thi, bao giờ cũng có điểm này, điểm khác.
Theo Phó Thủ tướng, năm nay, SGK lớp 1 có những trục trặc nhưng cần bình tĩnh vì 2 điểm quan trọng nhất của đổi mới chương trình, SGK gồm: Chương trình là pháp lệnh còn SGK chỉ là tham khảo; quy tụ nhiều người biên soạn SGK hơn để có SGK tốt hơn. Bộ GD&ĐT phải nghiêm khắc nhìn vào những điểm chưa tốt về SGK lớp 1 để chấn chỉnh nhưng chủ trương đúng thì phải tiếp tục ủng hộ, cổ vũ.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam: Vượt lên khó khăn, vượt lên chính mình, ngành giáo dục đã có được những bước tiến bộ toàn diện và nhiều mặt rõ ràng, vững chắc. (Ảnh: VGP)
Hoặc từ vụ việc của trường ĐH Tôn Đức Thắng có ý kiến yêu cầu xem xét lại tự chủ đại học, Phó Thủ tướng cho rằng quan trọng trong đổi mới giáo dục là phải kiên định, nhìn nhận rất bình tĩnh.
Phó Thủ tướng cho biết đã giao Bộ GD&ĐT lập một đoàn do một Thứ trưởng trực tiếp vào làm việc với Trường ĐH Tôn Đức Thắng. Xu thế chung là chúng ta phải ủng hộ tự chủ theo đúng quy định của pháp luật. Cơ quan chủ quản cấp trên không nên can thiệp hành chính vào hoạt động chuyên môn của nhà trường vì tự chủ về mặt chuyên môn, học thuật là hồn cốt của giáo dục ĐH. Đây không chỉ là nơi truyền bá tri thức mà phải là nơi tạo ra tri thức, muốn vậy trường ĐH phải có tự chủ nhất định về nhân lực, bộ máy, tài chính để phục vụ cho tự chủ về chuyên môn.
Phó Thủ tướng khẳng định: Xã hội kỳ vọng rất cao vào ngành giáo dục. Vượt lên khó khăn, vượt lên chính mình, ngành giáo dục đã có được những bước tiến bộ toàn diện và nhiều mặt rõ ràng, vững chắc. Không vì một số điểm chưa hài lòng, một số khiếm khuyết, gần như là dương nhiên trong quá trình đổi mới, mà chúng ta mất đi lòng tin và sự nghiệp đổi mới giáo dục, vào Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương.
Nói về những vấn đề đặt ra đối với đổi mới giáo dục những năm tiếp theo, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh yêu cầu không tách rời khỏi điều kiện phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Mặc dù, giáo dục trước mắt không làm ra tiền, nhưng nếu không đầu tư cho thì sau này tất cả những điều kiện để làm ra tiền cũng không có.
Hội nghị trực tuyến toàn quốc ngành giáo dục.
Những người làm giáo dục phải cầu thị, lắng nghe, trao đổi về các vấn đề giáo dục mà người dân quan tâm, góp ý trên tinh thần tôn trọng bằng tấm lòng chứ không phải đối phó, từ đó để mọi người hiểu và đồng thuận tham gia.
“Chừng nào người dân còn quan tâm đến giáo dục, ngành giáo dục còn may mắn. Những thứ mình làm được người dân hoàn toàn hiểu biết, còn người dân phê phán những thứ mình chưa làm được, có lúc rất gay gắt, đấy là còn thương mình, còn quan tâm đến mình”, Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhắc lại lời Bác Hồ nói: Cái gì cũ mà xấu, thì phải bỏ. Cái gì cũ mà không xấu, nhưng phiền phức thì phải sửa đổi lại cho hợp lý. Cái gì cũ mà tốt, thì phải phát triển thêm. Cái gì mới mà hay, thì ta phải làm.
Đối với ngành giáo dục cũng vậy, Phó Thủ tướng lấy ví dụ cái cũ mà xấu như học nhồi nhét thụ động, không thực học thực nghiệp, không dám phản biện, độc lập bộc lộ ý kiến; bệnh hình thức không vì học sinh… thì phải bỏ.
Nhưng việc giữ lại, phát huy những truyền thống cũ mà tốt trong trường học, thì theo Phó Thủ tướng, ngành giáo dục còn coi nhẹ, chưa chú trọng đúng mức… từ hoạt động đoàn đội, lao động vệ sinh, thể dục thể thao.
“Đổi mới phải từ trong ngành giáo dục, ra đến giáo viên rồi ra xã hội và từ trên xuống, ở địa phương là người đứng đầu, trong hệ thống giáo dục thì từ Bộ GD&ĐT. Và bây giờ có công nghệ thông tin, ngành giáo dục là ngành cần và có điều kiện đi đầu trong chuyển đổi số. Giáo dục có phát triển, đất nước mới có tương lai”, Phó Thủ tướng nói.
Bình luận