Bắc Giang chỉ rõ 'quân xanh, quân đỏ' trong đấu thầu dự án vốn ngân sách

Theo kết quả khảo sát của Hội đồng nhân dân tỉnh Bắc Giang, giai đoạn 2015 - 2017, toàn tỉnh đã tổ chức thực hiện lựa chọn nhà thầu 8.820 gói thầu thuộc các dự án đầu tư sử dụng vốn nhà nước, với tổng giá trị gói thầu là 7.645 tỷ đồng, tỷ lệ giảm giá tiết kiệm chung đạt 5,96%.

Tuy nhiên, việc tổ chức đấu thầu còn có nhiều tồn tại, hạn chế. Cụ thể, việc lựa chọn nhà thầu ở một số gói thầu còn mang tính hình thức. Hầu hết các gói thầu thực hiện hình thức đấu thầu rộng rãi ở cả cấp tỉnh và cấp huyện, cấp xã làm chủ đầu tư chỉ có 3 nhà thầu nộp hồ sơ dự thầu.

Nhiều gói thầu, hồ sơ dự thầu thể hiện rõ “quân xanh”, “quân đỏ”, 2/3 nhà thầu dự thầu làm hồ sơ dự thầu sơ sài, hình thức (không nộp hoặc đảm bảo dự thầu không hợp lệ, thiếu tài liệu chứng minh năng lực kinh nghiệm). Khi đánh giá hồ sơ dự thầu, các nhà thầu này bị loại ngay ở bước đánh giá tư cách hợp lệ và năng lực kinh nghiệm.

Trong quá trình đấu thầu, đã xuất hiện một số nhà thầu chuyên đi dự thầu để trượt. Dù có đủ năng lực kinh nghiệm để trúng thầu ở một số gói thầu, nhưng lại làm hồ sơ dự thầu hết sức sơ sài, cố tình không nộp đủ hồ sơ đánh giá năng lực, kinh nghiệm để bị loại ở các gói thầu có quy mô tính chất tương tự.

Ngoài ra, ở một số địa phương còn tình trạng lựa chọn cho một số ít nhà thầu trúng nhiều gói thầu có tính chất tương tự trong một thời điểm, có tình trạng một cá nhân chỉ huy trưởng công trình tại nhiều gói thầu khác nhau trong một thời điểm…

Đặc biệt, có tình trạng nhà thầu khi tham gia gói thầu này bị loại do năng lực, kinh nghiệm nhưng lại trúng thầu ở gói khác có quy mô, tính chất tương tự. 

Nhiều gói thầu tư vấn được thực hiện trước khi có quyết định đầu tư ở một số dự án, nhất là dự án do cấp xã quyết định đầu tư hoặc làm chủ đầu tư không trình kế hoạch lựa chọn nhà thầu lên người có thẩm quyền phê duyệt

Kết quả khảo sát còn cho thấy, các gói thầu tư vấn khảo sát, thiết kế, lập dự án, dự toán xây dựng nằm trong hạn mức được chỉ định thầu của các dự án cấp huyện, cấp xã quyết định hoặc làm chủ đầu tư cơ bản không thành lập Hội đồng tư vấn để đánh giá, lựa chọn tổ chức, cá nhân có đủ năng lực, kinh nghiệm thực hiện gói thầu

Cùng đó, chất lượng lập hồ sơ mời thầu của một số gói thầu hạn chế, các tiêu chí về năng lực, kinh nghiệm, kỹ thuật đưa ra trong hồ sơ mời thầu được quy định chưa phù hợp với tính chất gói thầu.

Một số huyện còn tình trạng để các doanh nghiệp không thuộc cấp doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ tham gia và trúng thầu không đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu nhưng tổ chuyên gia vẫn chấm đạt để lựa chọn nhà thầu. Một số nhà thầu không đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu nhưng tổ chuyên gia vẫn chấm đạt để lựa chọn nhà thầu.

Theo Hội đồng nhân dân tỉnh, việc đánh giá hồ sơ dự thầu của một số gói thầu còn nhiều vi phạm chưa đảm bảo trình tự quy định, còn có trường hợp đánh giá hồ sơ dự thầu không theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu, nhà thầu thiếu tài liệu chứng minh năng lực, kinh nghiệm nhưng tổ chấm thầu không yêu cầu nhà thầu làm rõ đã kết luận không đạt.

Video: Vũ "nhôm" đối diện án chung thân

Hội đồng nhân dân tỉnh đánh giá, việc lựa chọn nhà thầu mang tính hình thức trong thời gian qua diễn ra phổ biến, trong thời gian dài đã làm giảm tính cạnh tranh, minh bạch và giảm hiệu quả đấu thầu. Tuy nhiên Sở Kế hoạch và đầu tư, UBND các huyện, thành phố chưa kịp thời đề ra các giải pháp hữu hiệu để chấn chỉnh.

Hội đồng nhân dân tỉnh Bắc Giang đề nghị Sở Kế hoạch và đầu tư tỉnh Bắc Giang phối hợp với các cơ quan liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động đấu thầu trên địa bàn tỉnh theo đúng quy định.

Bên cạnh đó, cần chấn chỉnh và xử lý nghiêm với các tổ chức, cá nhân có liên quan, đặc biệt là trong công tác lập hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu và đánh giá hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất.