Ở đầu bài phát biểu, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo chỉ trích cách hành xử không đẹp của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ qua làm cản trở tự do thương mại.
"Chúng tôi muốn thương mại tự do và công bằng, chứ không phải giao thương làm suy yếu cạnh tranh. Trong nhiều thập kỷ qua, Trung Quốc đã lợi dụng lợi thế thương mại. Đã đến lúc họ cần dừng lại. Tổng thống Trump cho biết chúng tôi sẽ khắc phục điều này. Và để khắc phục nó đòi hỏi sự quyết tâm. Đó là những gì bạn thấy sáng nay", ông Pompeo nhấn mạnh.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo chỉ trích Trung Quốc trong bài phát biểu tại Thái Lan. (Ảnh: Reuters)
"Những gì bạn thấy sáng nay" mà vị Ngoại trưởng Mỹ đề cập là tuyên bố áp thuế bổ sung 10% đối với 300 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc từ ngày 1/9 được Tổng thống Trump đưa ra sáng 2/8. Đáp trả, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị khẳng định áp thuế bổ sung không phải là cách để giải quyết xung đột thương mại giữa Bắc Kinh và Washington.
Cũng trong bài phát biểu cách đây ít giờ, ông Pompeo công kích các khoản đầu tư của Trung Quốc, nói thêm rằng đầu tư của Mỹ là những lựa chọn an toàn hơn.
"Các khoản đầu tư của chúng tôi không phục vụ cho chính phủ hay một đảng phái chính trị hoặc tham vọng bá vương của một quốc gia. Hãy tự hỏi điều này, các nhà đàu tư liệu đang đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng hay đẩy bạn mắc kẹt trong bẫy nợ?", nhà ngoại giao cấp cao Mỹ đặt câu hỏi.
Những bình luận này được cho là nhắm tới Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc nhằm kết nối châu Á, châu Âu thông qua các dự án hạ tầng quy mô lớn. Washington từng nhiều lần cáo buộc Bắc Kinh lợi dụng các dự án này để tạo ra các "bẫy nợ" khiến các nước nghèo phải từ bỏ quyền hoặc lợi ích nào đó để gán nợ.
"Chúng tôi không xây đường sá để phá bỏ chủ quyền quốc gia của nước khác. Chúng tôi cũng không xây cầu để thu hẹp những khoảng cách về lòng trung thành", ông Pompeo nhấn mạnh.
Những công kích này của Ngoại trưởng Mỹ có phần khác biệt với thái độ ôn hòa của ông trong cuộc gặp mặt trực tiếp với người đồng cấp Trung Quốc trước đó 1 ngày.
Trước đó, trong cuộc gặp với Ngoại trưởng các nước ven sông Mekong gồm Thái Lan, Campuchia, Lào và Việt Nam hôm 1/8, ông Pompeo chỉ trích hành độngTrung Quốc dựng các con đập ngược dòng trên sông Mekong gây hại cho các quốc gia Đông Nam Á.
"Mực nước của con sông đang ở mức thấp nhất trong vòng 1 thập kỷ qua. Đây là hệ quả từ việc Trung Quốc chặn nước tại các đập ở thượng nguồn. Trung Quốc còn có kế hoạch đặt mìn và nạo vét lòng sông, đồng thời triển khai các hoạt động tuần tra sông ngoài phạm vi lãnh thổ của họ", ông nói.
Người đứng đầu Bộ Ngoại giao Mỹ còn cảnh báo nỗ lực của Bắc Kinh trong việc xây dựng các quy tắc mới để quản lý sông Mekong.
Theo AP, Trung Quốc cho xây dựng 10 con đập ở thượng lưu Mekong, dọc theo một đoạn sông dài trên lãnh thổ nước này. Tại đây, Trung Quốc nạo vét sông và san bằng các ghềnh thác để các tàu chở hàng lớn có thể qua lại. Các nhà môi trường nhiều lần cảnh báo các hành động này có thể gây gián đoạn và tác động tai hại tới môi trường sinh thái và kinh tế của các nước hạ nguồn.
Sông Mekong với chiều dài 4.350 km có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống kinh tế của khoảng 60 triệu người dân sống dọc theo lưu vực. Tuy nhiên, dòng sông này gần đây gây ra các căng thẳng trong khu vực do những lo ngại về các dự án thủy điện ngày càng gia tăng làm thay đổi dòng chảy của sông, đe dọa hệ sinh thái và kế sinh nhai của người dân ở hạ nguồn.
Bình luận