Tại phiên điều trần hôm 4/12, Ủy ban Tư pháp Hạ viện đã nghe lời chứng của 4 giáo sư luật: Noah Feldman, Giáo sư tại Trường Luật Harvard đồng thời là Giám đốc Chương trình Julis-Rabinowitz về người Do Thái và người Israel; Pamela Karlan, Giáo sư luật tại Trường Luật Stanford; Michael Gerhardt, Giáo sư tại Trường Luật Bắc Carolina; và Jonathan Turley, Giáo sư luật tại Trường Luật Đại học George Washington.
Trong đó, 3 giáo sư luật được đảng Dân chủ triệu tập đều cho rằng hành động của Tổng thống Trump đáng bị luận tội liên quan đến lạm quyền, hối lộ, cản trở Quốc hội và cản trở công lý.
Trong khi đó, một giáo sư luật được lựa chọn bởi những người Cộng hòa không đồng ý, nói rằng cuộc điều tra luận tội do đảng Dân chủ lãnh đạo là “cẩu thả”, “vội vàng” và thiếu lời khai từ những người có kiến thức trực tiếp về các sự việc liên quan, nhấn mạnh rằng các chứng cứ hiện tại không đủ để cáo buộc ông Trump phạm tội.
Giáo sư luật của Đại học Harvard, ông Noah Feldman, được đảng Dân chủ triệu tập, cho rằng hành vi của ông Trump phản ánh mối lo ngại được thể hiện trong Hiến pháp, “rằng một tổng thống đương nhiệm sẽ lạm dụng quyền lực để làm sai lệch kết quả của cuộc bầu cử tổng thống vì lợi ích của ông ta”.
“Nếu chúng ta không thể luận tội một tổng thống lạm dụng chức vụ của mình vì lợi ích cá nhân, chúng ta không còn sống trong một nền dân chủ. Chúng ta sống trong một chế độ quân chủ hoặc chúng ta sống dưới chế độ độc tài”, ông Feldman nói thêm.
Giáo sư trường đại học Stanford, ông Pamela Karlan nói rằng ông Trump đã lạm dụng quyền lực của mình bằng cách yêu cầu sự tham gia của nước ngoài vào một cuộc bầu cử ở Mỹ. Karlan cho biết các hành động của Trump, cấu thành tội nhận hối lộ theo cách hiểu của các nhà soạn thảo Hiến pháp.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. (Ảnh: Reuters)
Giáo sư Jonathan Turley của Đại học Luật George Washington - nhân chứng duy nhất được đảng Cộng hòa lựa chọn, không đồng ý rằng các hành động của Tổng thống đã cấu thành tội hối lộ và cho rằng bằng chứng không hỗ trợ đầy đủ cho các cáo buộc của đảng Dân chủ.
Tuy nhiên, Jonathan Turley cũng không cho rằng cuộc điện đàm giữa ông Trump với Zelenskiy hôm 25/7 là cuộc gọi “hoàn hảo”, và nói rằng sử dụng viện trợ quân sự của Mỹ để điều tra một đối thủ chính trị, nếu được chứng minh, có thể là một hành vi phạm tội.
Còn Giáo sư luật của Đại học Bắc Carolina Michael Gerhardt chỉ trích những người Cộng hòa vì “để mặc cho tổng thống tấn công vào Hiến pháp”. “Hiến pháp của chúng ta tạo ra các biện pháp bảo vệ, ngăn chặn việc thành lập một vị vua trên đất Mỹ. Không ai, kể cả tổng thống, nằm ngoài quy định của Hiến pháp và luật pháp của chúng tôi”, ông Gerhardt nói.
Lời chứng của các chuyên gia luật hiến pháp được đảng Dân chủ triệu tập rõ ràng đang đẩy Tổng thống Mỹ vào tình thế nguy hiểm. Bởi đây là căn cứ để Ủy ban Tư pháp xây dựng báo cáo luận tội trình Hạ viện bỏ phiếu quyết định luận tội ông Trump hay không.
Cuộc điều tra luận tội được khởi xướng vào tháng 9. Trọng tâm của cuộc điều tra luận tội là xác định liệu ông Trump có lạm dụng quyền lực của văn phòng để buộc Ukraine điều tra cựu Phó Tổng thống Joe Biden, ứng cử viên hàng đầu cho đề cử của đảng Dân chủ để chạy đua với ông Trump trong cuộc bầu cử năm 2020 hay không.
Ủy ban Tình báo Hạ viện hôm 3/12 công bố báo cáo sau quá trình thu thập chứng cứ, cáo buộc Tổng thống Mỹ Donald Trump lạm dụng quyền lực. Sau khi bỏ phiếu, báo cáo luận tội được chuyển sang Ủy ban Tư pháp.
Trên cơ sở báo cáo của Ủy ban Tình báo và kết quả điều trần do Ủy ban Tư pháp thực hiện, Ủy ban Tư pháp sau đó sẽ trình báo cáo tổng hợp ra Hạ viện. Tại đây, chỉ cần đa số thành viên Hạ viện đồng ý thì Tổng thống Trump sẽ chính thức bị luận tội. Theo trình tự, khi có quyết định luận tội của Hạ viện, hồ sơ sẽ được chuyển lên Thượng viện để xét xử. Thượng viện khi đó trở thành một toà án đặc biệt. Tại đây, một tổng thổng chỉ bị tuyên là có tội khi có ít nhất 2/3 tổng số thượng nghị sĩ bỏ phiếu đồng ý.
Bình luận