Hệ thống lái tự động nổi loạn, hơn 300 hành khách suýt bỏ mạng

Vào buổi sáng đẹp trời tháng 10/2008, cơ trưởng Kevin Sullivan điều khiển chiếc Airbus A330 trên hành trình từ Singapore tới Perth, Australia.

Chuyến bay chở theo 303 hành khách và 12 thành viên phi hành đoàn khi đó đang ở chế độ lái tự động. Nhưng khi phi cơ đang bay ở độ cao 11.000 m trên Ấn Độ Dương, bộ phận lái tự động bỗng nhiên gặp trục trặc khiến nó ngừng kết nối.

5 giây sau, chuông báo máy bay đang bay quá tốc độ và mất tốc độ đồng loạt rú lên ầm ĩ. Sullivan nhận ra điều bất thường bởi máy bay không thể cùng bay tốc độ tối thiểu và tối đa.

Nhưng chưa đợi vị trưởng kinh nghiệm tìm ra nguyên nhân, chiếc A330 lao xuống và rơi tự do gần 50 m chỉ trong 2 giây. Lúc này, ông Sullivan định chuyển sang chế độ lái bằng tay nhưng từ bỏ ý định bởi thay đổi chế độ lái lúc này có thể sẽ khiến máy bay thốc lên và không thể kiểm soát được tốc độ.

Sullivan tưởng như cuộc đời của mình kết thúc tại giây phút ấy nhưng trách nhiệm của cơ trưởng đang nắm trong tay mạng sống hơn 300 người khiến ông nhanh chóng lấy lại tinh thần.

"Điều tồi tệ nhất có thể xảy ra trên máy bay là lúc bạn không thể kiểm soát nó. Bạn chỉ có một lựa lựa chọn. Hoặc từ bỏ chống lại nó hoặc chiến đấu với nó. Và tôi chọn cách chiến đấu để vượt qua nó", viên cơ trưởng dày dặn kinh nghiệm chia sẻ.

Ngay khi lấy lại được tinh thần, Sullivan giành lại quyền kiểm soát máy bay. Ông hạ thấp máy bay thêm một chút trước khi đưa nó lên lại độ cao 11.000m mặc cho âm báo quá tốc độ và mất tốc độ vẫn rú inh ỏi.

Cũng trong lúc này, phi hành đoàn phát hiện PRIM, một trong ba hệ thống máy tính điều khiển máy bay và được xem là đầu não của chế độ lái tự động gặp vấn đề. Nhưng khi họ vừa khởi động lại PRIM thì chiếc Airbus A330 lao xuống lần thứ 2. Chỉ trong 15 giây, chiếc phi cơ rơi tự do 122 m.

"Lúc đó tôi cảm thấy bất lực. Nó không chịu giao tiếp với tôi", ông Sullivan nhớ lại. Đây cũng là lúc ông nhận được thông tin từ các tiếp viên thông báo nhiều hành khách trên khoang gặp chấn thương nặng.

Thông tin này khiến phi công 53 tuổi quyết định hạ cánh ở sân bay Learmont, gần Exmouth, Tây Australia. Nhưng rắc rối là khi nhập điểm hạ cánh, máy bay không hề phản hồi buộc Sullivan phải hạ cánh "mò" từ độ cao 3.000 m.

Sau khi bay 2 vòng trên bầu trời để kiểm tra tình hình, Sullivan lao thật nhanh với hy vọng máy bay sẽ không "nổi điên" mà bổ xuống như 2 lần trước đó.

Video: Kỹ sư bỏ mạng vì bị cuốn vào động cơ máy bay 

Quyết định sáng suốt này khiến hơn 300 hành khách và các thành viên phi hành đoàn an toàn hạ cánh xuống sân bay Learmont sau 50 phút kể từ cú rơi tự do đầu tiên.

Sullivan thở phào nhẹ nhõm vì may mắn thoát nạn, nhưng trải nghiệm khủng khiếp buổi sáng đẹp trời hôm đó khiến ông quyết định ngừng lái máy bay suốt 8 tháng sau đó và không chia sẻ bất cứ điều gì với báo giới.

Nhiều năm sau vụ tai nạn dù xác định được những gì đã diễn ra trên chiếc Airbus A330 ngày hôm đó nhưng các chuyên gia hàng không vẫn không thể lý giải lý do tại sao hệ thống máy tính trên máy bay lại gặp vấn đề như vậy.