Giải thể chính quyền cấp xã, dân đảo Lý Sơn gặp hàng loạt khó khăn

Mới đây, lãnh đạo UBND huyện đảo Lý Sơn đề nghị tỉnh Quảng Ngãi quan tâm kiến nghị Trung ương cho huyện đảo Lý Sơn tiếp tục được hưởng một số cơ chế, chính sách hỗ trợ - những ưu đãi mà người dân huyện đảo này không còn được hưởng kể từ khi giải thể đơn vị hành chính cấp xã.

Theo UBND huyện Lý Sơn, tháng 1/2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 867/NQ-UBTVQH14 về việc sáp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc tỉnh Quảng Ngãi. Ngày 1/4/2020, 3 đơn vị hành chính cấp xã của huyện đảo Lý Sơn gồm: An Vĩnh, An Hải và An Bình chính thức giải thể.

UBND huyện đảo Lý Sơn cho hay, kể từ ngày thực hiện chính quyền một cấp, nhiệm vụ, quyền hạn mà pháp luật giao cho chính quyền địa phương ở xã đã được chuyển đến các phòng ban chuyên môn của huyện giải quyết, không có sự gián đoạn trong chỉ đạo, điều hành. Ngoài ra, bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, giảm bớt văn bản hành chính, hoạt động hiệu quả.

Bên cạnh những kết quả đạt được, UBND huyện đảo Lý Sơn nêu ra hàng loạt khó khăn, vướng mắc khi triển khai thực hiện Nghị quyết 867. Cụ thể, sau khi giải thể chính quyền cấp xã, một số chức năng, nhiệm vụ của cấp xã do các phòng ban, đơn vị huyện tiếp nhận thực hiện, khối lượng công việc tăng lên; một số công việc đòi hỏi cán bộ, công chức phải trực tiếp đến thôn để giải quyết, gây áp lực công việc cho cơ quan chuyên môn.

Đặc biệt, việc huyện đảo Lý Sơn không còn chính quyền cấp xã đã kéo theo một số chế độ chính sách liên quan đến các xã của huyện này không còn hiệu lực, dẫn tới các chế độ, chính sách đối với xã đảo đặc biệt khó khăn không còn nữa (nhất là chế độ ưu tiên trong thi cử của học sinh, sinh viên; ưu tiên việc mua bảo hiểm y tế, thụ hưởng các dịch vụ y tế, hỗ trợ nằm viện cho bệnh nhân nghèo; hỗ trợ tiền ăn trưa cho cấp bậc mầm non; hỗ trợ miễn giảm tiền học phí cho học sinh, sinh viên...).

Ngoài ra, Quyết định số 1995/QĐ-TTg ngày 4/11/2014 của Thủ tướng về một số cơ chế, chính sách ưu đãi hỗ trợ phát triển huyện đảo Lý Sơn giai đoạn 2015-2020 đến thời điểm này cũng hết hiệu lực thực hiện. Bên cạnh đó, huyện đảo Lý Sơn cũng không được hưởng cơ chế chính sách theo Nghị định số 76/2019/NĐ-CP ngày 8/10/2019 của Chính phủ về chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và người hưởng lương trong lực lượng vũ trang công tác ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn. 

Trước hàng loạt khó khăn nêu trên, UBND huyện Lý Sơn đề nghị tỉnh Quảng Ngãi kiến nghị Trung ương quan tâm cho huyện đảo Lý Sơn tiếp tục được hưởng một số cơ chế, chính sách ưu đãi hỗ trợ phát triển theo Quyết định số 1995/QĐ-TTg ngày 4/11/2014 của Thủ tướng và đưa huyện đảo Lý Sơn vào danh sách ưu tiên hưởng chính sách như các xã đặc biệt khó khăn theo Quyết định số 131/QĐ-TTg ngày 25/11/2017 của Thủ tướng.

Lý Sơn là huyện đảo duy nhất của tỉnh Quảng Ngãi được thành lập với điểm xuất phát thấp (tách ra từ huyện Bình Sơn), cách đất liền hơn 15 hải lý, diện tích tự nhiên 10,399 km2. Dân số hiện nay khoảng 22 nghìn người, điều kiện đi lại rất khó khăn, nhất là mùa mưa bão, là địa bàn thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai.

Đời sống người dân nơi đây gặp nhiều khó khăn, nguồn nước ngày càng nhiễm mặn; vật giá leo thang; chi phí sinh hoạt tăng cao; chất lượng dịch vụ y tế, giáo dục, văn hóa...còn nhiều mặt rất hạn chế.