Ngày 26/1, luật sư Vũ Thị Nga - Trưởng văn phòng luật sư Công lý Việt, cho biết TAND tỉnh Điện Biên vừa tổ chức thương lượng với gia đình bà Đặng Thị Nga (82 tuổi, trú tại huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên) để bồi thường cho gần 30 năm bà cùng hai người con trai mang thân phận bị can với tội giết chồng, giết cha.
Theo đó, phía tòa án đã lập biên bản và cho biết chỉ bồi thường mức 3 tỷ đồng, một số tiền thấp hơn rất nhiều so với mức bồi thường cách đây nửa năm.
Trước đó gia đình bà Nga có đơn yêu cầu bồi thường mức 18 tỷ đồng. Riêng bản thân bà bị giam giữ 205 ngày, bị truy tố oan sai 28 năm (từ năm 1990 đến tháng 10/2017).
Bà Nga yêu cầu được bồi thường tổn thất tinh thần gần 2 tỷ đồng, bồi thường tổn thất tinh thần cho 3 người con hơn 3 tỷ đồng. Ngoài ra bà Nga còn yêu cầu bồi thường khoản tiền giảm sút thu nhập, giảm sút sức khỏe… Tổng số tiền bà Nga yêu cầu bồi thường là 9,6 tỷ đồng.
TAND tỉnh Điện Biên đã thương lượng mức bồi thường với 3 mẹ con bà Đặng Thị Nga bị kết tội oan giết chồng, giết cha là 12,5 tỷ từ tháng 7/2017 hạ xuống mức còn 3 tỷ đồng.
Cùng với đó, hai người con trai của bà Nga là anh Trịnh Huy Dương và anh Trịnh Công Hiến yêu cầu mức bồi thường 4,5 tỷ và 4 tỷ cho những ngày tháng đau khổ đến cùng cực khi phải mang tội giết cha.
Vì bị bắt oan, bị giam nên anh Hiến đã sinh bệnh và chết khi vẫn mang thân phận bị can. Anh Dương thì bỏ quê đi làm ăn xa, đời sống vô cùng vất vả do không thể kiếm được công việc tử tế với tai tiếng giết bố.
Tháng 7/2017, TAND tỉnh Điện Biên tổ chức thương lượng đồng ý với mức bồi thường cho gia đình bà Nga là 12,5 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong ngày 24 và 25/1, Tòa án tổ chức thương lượng lại và bất ngờ hạ mức bồi thường với cả gia đình bà chỉ còn 3 tỷ đồng.
Phía Toàn án cho biết sau lần thương lượng trước, Tòa tối cao có yêu cầu phải làm lại. Các cơ quan tố tụng cho rằng chỉ bồi thường tổn thất tinh thần cho ba mẹ con bà trong thời gian bị bắt giam, còn những năm tháng phải mang thân phận bị can thì không được bồi thường về tổn thất tinh thần.
Một số khoản bồi thưởng tổn thất tinh thần đối với 3 đứa con bà Nga khi đang ở tuổi vị thành niên cũng bị tòa bác. Trong khi trước đó thương lượng khoản bồi thường này được Tòa đồng đồng ý trên 3 tỷ đồng.
Một số khoản thu nhập bị mất bị giảm sút của gia đình bà Nga cũng bị tòa bác. Tòa cho rằng trong quá trình tại ngoại mẹ con bà Nga vẫn có thể lao động được nên không bồi thường. Một số khoản khác trong lần thương lượng trước đây cũng bị bác hoặc bị giảm đi.
Theo Luật sư Vũ Thị Nga nêu quan điểm trong những lần thương lượng trước, TAND tỉnh Điện Biên đã áp dụng đúng quy định pháp luật và tham chiếu mức bồi thường của các vụ án oan như Huỳnh Văn Nén, Nguyễn Văn Chấn đã được bồi thường.
“Mặt khác ở lần thương lượng thời điểm tháng 7/2017, mức bồi thường thường thương lượng thành 12,5 tỷ đã được làm văn bản đóng dấu và bây giờ bị bác, thì rõ ràng đây là sự vô trách nhiệm của cơ quan tố tung và không chấp nhận được”, luật sư Nga nói.
Do đó, luật sư Nga cho biết, sẽ tiếp tục khiếu nại đề nghị tòa xem xét tất cả các thiệt hại thực tế cũng như chi phí hợp lý, các khoản mà Luật trách nhiệm bồi thường nhà nước đã quy định để áp dụng bồi thường cho 3 mẹ con bị oan.
Anh Trịnh Huy Dương, cho biết sau khi tòa thông báo mức bồi thường mới, bà Đặng Thị Nga đã bị tăng huyết áp và phải vào viện điều trị.
“Mẹ tôi sống hơn nửa đời người cùng cực vì sự vô trách nhiệm của các cơ quan tố tụng khi gán cho tội giết chồng. Năm anh em tôi cũng vì nỗi oan đấy mà một người sinh bệnh và mất sớm, em gái tôi thì không thể lấy được chồng, em trai tôi thì bị sang chấn tâm lý khi còn quá nhỏ, không có sự chăm sóc của người thân nên mắc bệnh tự kỷ. Mẹ tôi giờ ở tuổi gần đấn xa trời chỉ mong ngày nhắm mắt được bồi thường thỏa đáng để có thể yên lòng”, anh Dương bày tỏ.
Theo nội dung vụ án, năm 1989, thi thể ông Trịnh Huy Tùng (chồng bà Nga) được tìm thấy dưới giếng. Cơ quan Công an huyện Tuần Giáo đã khởi tố, bắt giam ba mẹ con bà Nga để điều tra về tội Giết người.
Năm 1990, TAND tỉnh Lai Châu cũ (nay là Điện Biên) mở phiên xử sơ thẩm và phạt bà Đặng Thị Nga 36 tháng tù treo về tội Che giấu tội phạm. Hai con trai của bà Nga là Trịnh Công Hiến và Trịnh Huy Dương bị tòa buộc tội đã giết ông Tùng, tuyên án lần lượt 18 năm tù và 12 năm tù.
“Được” hưởng án treo, bà Nga lặn lội đến khắp các cơ quan trung ương kêu oan cho mình và hai con. Sau đó, tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội đã tuyên hủy bản án sơ thẩm để điều tra lại.
Tháng 1/1992, trong quá trình điều tra lại, VKSND tỉnh Lai Châu cũ có quyết định hủy bỏ việc tạm giam với anh Hiến và anh Dương sau 28 tháng tạm giam. Tuy nhiên, cũng kể từ đó vụ án bị treo lơ lửng gần 30 năm mà không có bất cứ kết luận nào dù gia đình bà Nga liên tục gửi đơn kêu oan.
Ba mẹ con dù được “tự do” bên ngoài nhưng tội danh giết người và che giấu tội phạm vẫn ngày ngày bám theo.
Năm 2016, cơ quan tố tụng liên ngành tỉnh Điện Biên vào cuộc để giải quyết đơn kêu oan của bà Nga và con trai.
Tháng 9/2017, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình đã đề nghị cơ quan tố tụng liên ngành sớm giải quyết vụ án dưới chân đèo Pha Đin. Tháng 10/2017, cơ quan tố tụng liên ngành đã quyết định đình chỉ bị can, tuyên bố bà Nga và hai con trai không phạm tội giết người và che giấu tội phạm.
Một điều đau đớn trong vụ án này là anh Trịnh Công Hiến đã qua đời trước khi được minh oan. Theo lời kể gia đình, khi còn trong trại giam, anh xăm lên mình ba chữ “đời oan trái”, nói khi nào được minh oan sẽ tự tay xóa đi.
Thế nhưng, vì áp lực từ tiếng xấu của kẻ giết cha quá nặng nề, anh suy sụp, có lần tự sát rồi qua đời vào năm 2004. Án chưa kịp minh oan, vết xăm chưa kịp xóa thì anh đã mất do bệnh tật.
Bình luận