Đột nhập ngôi làng bỗng chốc thành tỉ phú

Lột xác

Theo tuyến đường mới Lê Văn Lương kéo dài và Lê Trọng Tấn, chúng tôi tìm về phường Dương Nội (Hà Đông, Hà Nội). Đường rộng thênh thang, phố xá náo nhiệt, đông đúc với đủ loại hàng hóa dịch vụ, nhà xây khang trang đa dạng kiến trúc…

Nghỉ chân tại một quán nước chè đầu xã, chúng tôi gặp bác Đức (xóm Hòa Bình thôn La Nội), người mấy chục năm nay gắn bó với miền quê này và cũng là người chứng kiến nhiều sự đổi thay của Dương Nội.

Nhà cao tầng san sát ở phường Dương Nội.

Theo bác Đức, Dương Nội trước đây vốn là làng nghề trồng đào nổi tiếng chỉ sau Nhật Tân. Cả cánh đồng thôn La Nội, Dương Nội, Hà Đông trồng bạt ngàn đào, lúc rảnh rỗi thì trồng thêm rau củ bán cho người dân nội thành.

“Khi còn canh tác đào, mỗi năm một gia đình ngoài chi phí còn tiết kiệm được ba bốn chục triệu. Gia đình nào chăn nuôi thêm vài chục con lợn thì cuộc sống ổn định. Nói là ổn định là so với vùng nông thôn, chứ số tiền đó cũng để lo cho con cái học hành, ai dám tính đến chuyện nhà lầu, xe hơi” – Bác Đức cho biết.

Bác Đức nhớ lại, ngày đó khung cảnh Dương Nội vẫn đậm nét làng quên, người dân tuy khốn khó nhưng chan hòa, đùm bọc giúp đỡ nhau nhiều. “Cứ sáng sớm, người dân lại í ới nhau đi làm đồng, cùng vui mừng khi được mùa, chia sẻ khi thiên tai, hoạn nạn”.

Chủ yếu những ngôi nhà to đẹp này được xây từ tiền bồi thường thu hồi đất.

Kể từ năm 2009, TP Hà Nội thực hiện mở rộng, Dương Nội trong diện quy hoạch đô thị, từ xã chuyển lên phường thuộc quận Hà Đông. Hàng loạt dự án khu đô thị, nhà ở, trụ sở làm việc, bệnh viện được bố trí tại đây, đồng nghĩa với việc hàng trăm ha đất nông nghiệp của người dân địa phương bị thu hồi để phục vụ quá trình đô thị hóa. Cuộc “đại lột xác” của Dương Nội cũng bắt đầu.

Những cánh đồng trồng đào nay đã nhường chỗ cho dự án đô thị mới Dương Nội, khu đô thị mới Lê Trọng Tấn, khu đô thị An Hưng... Người dân mất ruộng nhưng bù lại, họ được bồi thường tiền.

Cuộc 'lột xác' bắt đầu

Với vài trăm mét đất, nhiều gia đình cầm trong tay tiền tỉ. Cũng chính từ đó cuộc “lột xác” bắt đầu.

Làng quê yên bình bắt đầu mọc lên nhà ngói, biệt thự. Xong nhà, người dân đua nhau mua xe, nhiều nhà chơi trội, còn sắm cả ô tô đỗ ngõ.

Nhiều tiền trong tay, người dân đua nhau xây nhà to, mua sắm hàng hiệu.

Nhà ông Th. đi đầu cho việc ‘lột xác’ bộ mặt thôn xóm. Người dân trong thôn cho biết, ngày đó ông Th. có căn nhà mái bằng to lắm, rộng rãi thoải mái, ấy vậy mà khi nhận tiền đền bù về, ông thuê thợ đập toàn bộ căn nhà cũ, xây mới ngôi nhà 2 tầng cao lồng lộng, khiến hàng xóm ngỡ ngàng.

“Con gà tức nhau tiếng gáy”, trong thôn đua nhau xây nhà cao tầng. Thấy hàng xóm xây được, nhà mình cũng không muốn kém cạnh.

Anh K. (thôn Hòa Bình, La Nội, Dương Nội, Hà Đông, HN) cho biết: “Khi nhận được tiến đền bù dự án, tôi tính sửa sang lại căn nhà để ở. Nhưng thấy bà con trong xóm tấp nập cất nhà nên tôi cũng xây thêm căn nhà 2 tầng nữa trên phần đất của ông bà để lại”.

Bà N. chép miệng: “Ngày xưa cả làng ai có được cái xe máy là khá lắm rồi. Giờ thì xe ga, xe xịn lượn khắp thôn. Mấy nhà còn sắm cả ô tô đỗ ngõ nữa chú ạ”.

Trong khi đất thu hồi bỏ hoang, một số người dân đã thất nghiệp.

Đi theo những khối tiền tỉ được đền bù không chỉ có nhà sang, xe đẹp mà còn cả những thú vui của những đại gia. Cờ bạc, lô đề, hút chích... khiến cho nhiều gia đình rơi vào bi kịch, vướng vòng lao lý lúc nào chẳng hay.

Cơn sốt đất vừa đi qua, cơn bão đỏ đen đã ập đến vùng quê yên bình. Từ khi có tiền đền bù dự án, bố mẹ chi tiêu mạnh tay hơn vô tình tác động tiêu cực đến con cái. Nhiều thanh niên trong làng thả sức ăn chơi, chủ yếu là cờ bạc, lô đề, cá độ. Rồi nợ nần chồng chất, vay nặng lãi để rồi phải bán cả nhà cửa, xe cộ cũng không đủ trả nợ.

Tình trạng thanh niên nhàn rỗi, thiếu việc làm luôn là mối lo canh cánh của các gia đình và chính quyền địa phương bởi đây là đối tượng dễ sa ngã, thiếu hiểu biết về pháp luật nên rất dễ bị lợi dụng, lôi kéo.

Sau một thời gian, tiền tỉ tiêu hết, nghề nghiệp không có, người dân quay lại với ruộng đồng. Tuy nhiên, lúc này ruộng đã thành đất dự án, không thể canh tác, người nông dân trở thành kẻ thất nghiệp.

Đã ba năm nay, đất bị thu hồi phục vụ dự án nhưng vẫn bỏ hoảng. Nhìn những khoảnh ruộng cỏ mọc um tùm mà người dân không khỏi xót xa.  Trong khi nhiều người đang thất nghiệp, chạy vạy chợ búa, làm thuê, thu nhập bấp bênh.

Dương Nội là nơi có nhiều dự án khu đô thị, tòa nhà cao ốc.

Không có ruộng đất canh tác, thất nghiệp, người dân rơi vào cảnh bần cùng, hệ quả là tội phạm gia tăng, một tầng lớp nông dân chỉ còn biết tiêu xài và hưởng thụ.
Minh Chiến – Nam Minh