Đề xuất sĩ quan quân đội, công an phải kê khai tài sản

Sáng 6/9, hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách khai mạc, thảo luận về dự án Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi). Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga trình bày dự thảo báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý một số vấn đề lớn còn có ý kiến khác nhau của dự thảo luật.

Mở rộng đối tượng kê khai tài sản

Về đối tượng kê khai tài sản, thu nhập, bà Lê Thị Nga cho biết nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành với việc mở rộng đối tượng có nghĩa vụ kê khai như dự thảo luật. Ý kiến khác đề nghị bổ sung đối tượng có nghĩa vụ kê khai là sĩ quan quân đội nhân dân và sĩ quan công an nhân dân.

Một số ý kiến đề nghị thu hẹp đối tượng có nghĩa vụ kê khai, tập trung vào các vị trí có nguy cơ tham nhũng cao để phù hợp với năng lực của cơ quan kiểm soát  tài sản, thu nhập.

Bà Nga cho biết để khắc phục những hạn chế, vướng mắc trong kiểm soát tài sản thu nhập của luật hiện hành, dự thảo luật sửa đổi phân biệt rõ các nhóm đối tượng khác nhau để áp dụng phương thức kê khai, xác minh tài sản, thu nhập phù hợp.

Theo đó, người giữ chức vụ từ giám đốc sở hoặc tương đương trở lên, người công tác tại các vị trí có nguy cơ tham nhũng cao phải kê khai tài sản, thu nhập hàng năm với mục đích nhằm kiểm soát chặt chẽ hơn.

Các đối tượng khác chỉ phải kê khai lần đầu hoặc kê khai bổ sung với mục đích chủ yếu nhằm tạo cơ sở dữ liệu để so sánh, đối chiếu khi họ được bổ nhiệm vào chức vụ cao hơn hoặc khi có tố cáo, có biến động tăng về tài sản, thu nhập từ 300 triệu đồng/năm trở lên...

Bà Lê Thị Nga nhấn mạnh tiếp thu ý kiến đại biểu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ quy định về mở rộng phạm vi đối tượng có nghĩa vụ kê khai để bảo đảm phù hợp với chủ trương của Đảng về từng bước mở rộng đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập, đáp ứng tốt hơn yêu cầu phòng chống tham nhũng.

"Đồng thời, dự thảo luật cũng được chỉnh lý theo hướng mở rộng các đối tượng kê khai lần đầu là sĩ quan quân đội nhân dân và sĩ quan công an nhân dân", bà Nga nói.

Hai phương án xử lý tài sản bất minh

Về xử lý tài sản, thu nhập tăng thêm mà người có nghĩa vụ kê khai không giải trình được hợp lý về nguồn gốc (điều 57), Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp cho hay, các đại biểu còn nhiều ý kiến khác nhau về các phương án như: Thu thuế thu nhập cá nhân, xem xét qua tòa án, xử phạt hành chính...

Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa ra 2 phương án để các đại biểu cho ý kiến. Phương án 1: Việc xử lý tài sản, thu nhập tăng thêm mà người có nghĩa vụ kê khai không giải trình được hợp lý về nguồn gốc sẽ do tòa án xem xét, quyết định.

Trường hợp kết luận tài sản, thu nhập tăng thêm không có giải trình hợp lý về nguồn gốc thì trong thời hạn 30 ngày, cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập phải chuyển kết luận xác minh và các tài liệu có liên quan đến tòa án có thẩm quyền để yêu cầu xem xét, quyết định về tính hợp lý của việc giải trình và xử lý.

Tòa án có thể bác yêu cầu của cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập trong trường hợp người có nghĩa vụ kê khai giải trình được hợp lý về nguồn gốc của tài sản, thu nhập tăng thêm. Tòa cũng có quyền thu hồi tài sản, thu nhập trong trường hợp người có nghĩa vụ kê khai không giải trình được hợp lý về nguồn gốc. Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định thẩm quyền, trình tự, thủ tục tòa án

Phương án 2: Trường hợp kết luận có tài sản, thu nhập tăng thêm không giải trình được nguồn gốc và cơ quan có thẩm quyền cũng không chứng minh được do vi phạm pháp luật mà có thì trong thời hạn 30 ngày, cơ quan kiểm soát có trách nhiệm chuyển vụ việc sang cơ quan quản lý thuế yêu cầu thu thuế thu nhập cá nhân theo quy định.

Việc thu thuế không loại trừ việc xử lý vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự và tịch thu tài sản đối với người kê khai.

Liên quan dự thảo luật này, Quốc hội khóa XIV đã cho ý kiến tại hai kỳ họp thứ 4, 5, dự kiến sẽ thông qua tại kỳ họp tới vào tháng 10.