Trả lời phỏng vấn VTC News sau tuyên bố trái tranh cử năm 2018 - nhiệm kỳ thứ 2 liên tiếp cách quãng sau 2 nhiệm kỳ liên tiếp trước đó của Tổng thống Nga Putin, chuyên gia kỳ cựu về nước Nga và Liên Xô - nhà báo Nguyễn Đăng Phát, Tổng biên tập Tạp chí Bạch Dương, nguyên Trưởng đại diện Thông tấn xã Việt Nam tại Nga cho rằng, sẽ có biểu tình phản đối ở Nga từ các phe nhóm đối lập.
“Cũng như những cuộc bầu cử lớn khác như bầu cử Duma Quốc gia Nga, bầu cử Tổng thống Nga trước đây vào năm 2012, sẽ có những cuộc biểu tình của các phe nhóm đối lập”, ông Nguyễn Đăng Phát nhận định.
- Tuyên bố tái tranh cử Tổng thống Nga năm 2018 - tức là nhiệm kỳ thứ 2 liên tiếp cách quãng sau 2 nhiệm kỳ liên tiếp trước đó của ông V. Putin có phù hợp với hiến pháp Nga không, thưa ông?
Tuyên bố của Tổng thống Putin chỉ bất ngờ về mặt thời điểm, còn lâu nay dư luận Nga và quốc tế dự báo là ông Putin sẽ tái tranh cử nhiệm kỳ mới. Đây là điều hoàn toàn bình thường, đúng với luật pháp Nga vì luật pháp quy định 1 người không được làm Tổng thống quá 2 nhiệm kỳ liên tiếp.
Tổng thống Nga Vladimir Putin tại nhà máy GAZ, nơi ông tuyên bố tái tranh cử tổng thống vào năm 2018. (Ảnh: Sputnik)
Hiện nay, Tổng thống Putin đang ở nhiệm kỳ thứ 3 nhưng nhiệm kỳ thứ 3 này tách biệt với 2 nhiệm kỳ đầu khi ông làm Thủ tướng Nga và Tổng thống là ông Medvedev. Trong lần làm tổng thứ 2, ông Putin đang trong nhiệm kỳ đầu tiên.
Do đó, nếu ông Putin tranh cử và đắc cử nhiệm kỳ tổng thống tiếp theo sẽ là 2 nhiệm kỳ liên tiếp, điều này vẫn hợp pháp, không có vấn đề gì. Tuy nhiên so với những nhiệm kỳ làm tổng thống trước đây thì có điểm khác.
Trước đây mỗi nhiệm kỳ Tổng thống Nga là 4 năm còn hiện nay, luật pháp Nga được sửa đổi và nhiệm kỳ sẽ kéo dài 6 năm. Từ năm 2018, bất cứ ai đắc cử Tổng thống Nga sẽ làm nhiệm kỳ 6 năm, đến năm 2024.
- Sau khi tuyên bố tái tranh cử, ông Putin nói rất tự tin vào chiến thắng của mình, theo ông thì lý do gì khiến Tổng thống Nga thể khẳng định như vậy?
Theo tôi, Tổng thống Putin tuyên bố như vậy vì ông dựa vào niềm tin đối với sự tín nhiệm của người dân Nga nói chung đối với ông khi ông giữ chức tổng thống ở nhiệm kỳ này cũng như các nhiệm kỳ trước đây.
Phải nói rằng, trong 2 nhiệm kỳ tổng thổng trước đây cũng như nhiệm kỳ tổng thống hiện nay, Tổng thống Putin luôn nhận được sử ủng hộ và điểm số tín nhiệm cao từ phía người dân Nga và cử tri Nga.
Điểm số tín nhiệm, tỉ lệ tín nhiệm của ông Putin luôn luôn ở trên 50%, đặc biệt trong những năm gần đây tỉ lệ tín nhiệm lên tới 70-80%, ở mức rất cao. Ở thời điểm hiện nay, ngươì dân Nga vẫn tiếp tục tín nhiệm ông Putin.
Do đó, sau khi tự thăm dò, Tổng thống Putin đưa ra quyết định tái tranh cử vào ngày 6/12. Ông Putin công bố quyết định này khi ông có cuộc gặp với người lao động của một nhà máy của Nga (GAZ).
Cuộc tuần hành của những người ủng hộ ông Putin tại cuộc bầu cử tổng thống Nga năm 2012. (Ảnh: AP)
Trước khi công bố quyết định, ông Putin có hỏi nếu ông ra tranh cử lần nữa thì mọi người cùng người thân có ủng hộ ông không, thì những người lao động ở đấy đồng thanh nói sẽ ủng hộ ông Putin.
Tôi cho rằng đó là hành động mang tính biểu tượng, trên thực tế các cuộc thăm dò cho thấy ông Putin có được sự ủng hộ rất lớn và do đó ông tự tin vào chiến thắng của mình trong năm sau.
- Theo đánh giá của ông, nếu Tổng thống Putin nhiệm kỳ tiếp theo, nước Nga sẽ đi về đâu?
Nếu ông Putin tái đắc cử nhiệm kỳ tổng thống tiếp theo, tôi cho rằng nước Nga sẽ có nhiều lợi thế. Điều đó mang lại sự ổn định.
Bản thân Tổng thống Putin khi lên cầm quyền nhiệm kỳ đầu tiên của mình vào năm 2000 thay ông Yeltsin, rồi từ đó khôi phục kinh tế, chính trị và đưa nước Nga đi lên.
Sau đó, ông Putin làm tổng thống trong 2 nhiệm kỳ liên tiếp, rồi làm thủ tướng 1 nhiệm kỳ trước khi khi có nhiệm kỳ tổng thống thứ 3, thế và lực của nước Nga vẫn vững vàng, xã hội ổn định.
Ông Putin hiện nay mới 65 tuổi, nếu làm 1 nhiệm kỳ nữa, tôi đánh giá rằng với sức lực và tài năng cùng sự tín nhiệm mà người Nga dành cho ông, vẫn đảm bảo nước Nga phát triển ổn định về mặt xã hội, đồng thời nhiệm kỳ mới sẽ được điều chỉnh để hướng tới những mục tiêu mới.
Điều cơ bản nhất và cũng là điều tôi hy vọng được chứng kiến nhất ở nước Nga là một đất nước ổn định.
- Thế còn quan hệ đối ngoại với phương Tây?
Quan hệ với các nước trong khu vực, các nước lớn như Mỹ, Trung Quốc hay khu vực châu Âu, cũng như đối với các khu vực khác trong đó có chúng ta, dưới thời ông Putin luôn có đường lối chính sách rõ ràng.
Nếu ông Putin đắc cử, sẽ không có gì xáo trộn, các chính sách này sẽ tiếp tục được thực hiện. Như vậy, theo tôi, quan hệ đối ngoại của Nga sẽ ổn định và điều đó là điều rất quan trọng.
Video: Ông Putin tuyên bố tái tranh cử năm 2018
Trong lịch sử, nước Nga thường có những nhà lãnh đạo mà ta gọi là mạnh, phần nào đó có thể gọi là cứng rắn. Sự cứng rắn này không hề mang tính chất tiêu cực mà nó thể hiện sự lãnh đạo vững vàng. Ông Putin thể hiện mình là con người như thế và người dân Nga hiện nay vẫn trông chờ một con người như thế.
Tôi cho rằng về cơ bản, nước Nga sẽ gặp nhiều thuận lợi.
Tôi muốn nói rõ ông Putin là con người có xu hướng đổi mới tùy tình hình. Ông là chiến lược gia đồng thời cũng là sách lược gia, tùy từng thời kỳ khác nhau ông có cách thức lãnh đạo rất uyển chuyển để đổi mới và thực hiện những giải pháp theo tình hình cụ thể.
Tôi nghĩ, nếu Tổng thống Putin tái đắc cử thì nước Nga sẽ có nhiều lợi thế từ sự kiện này.
- Thưa ông, quyết định tái tranh cử của ông Putin được đa phần người dân ủng hộ, nhưng liệu có khả năng xảy ra phản đối, thậm chí là biểu tình ở quốc gia này hay không?
Tôi cho rằng, cũng như những cuộc bầu cử lớn khác như bầu cử Duma Quốc gia Nga, bầu cử Tổng thống Nga trước đây vào năm 2012, sẽ có những cuộc biểu tình của các phe nhóm đối lập. Những cuộc biểu tình này có 2 mục đích.
Thứ nhất, họ vận động tranh cử, bởi có các ứng cử viên của các phe nhóm này tham gia tranh cử, nên họ sẽ dùng biểu tình như một phương án vận động. Ngoài ra, một trong những mục đích họ hướng vào là phê phán chính quyền, phê phán những người lãnh đạo hiện tại.
Ông Putin, khi là Thủ tướng Nga, vận động tranh cử cho nhiệm kỳ tổng thống 2012-2018 tại thủ đô Matxcơva. (Ảnh: Jeremy Nicholl)
Do đó trên đường phố sẽ nổ ra các cuộc biểu tình được phép và có thể cả những cuộc biểu tình không được phép như những cuộc bầu cử, những chiến dịch tranh cử trước đây. Tất nhiên sẽ có những lời công kích, phê phán ông Putin và chính quyền hiện tại cũng như các lực lượng chính trị như Đảng Nước Nga Thống nhất.
- Điều này liệu có bình thường không, thưa ông?
Tôi cho rằng, đó là điều bình thường ở nước Nga trong điều kiện hiện nay bởi vì quốc gia này rất dân chủ và luật pháp của không cấm những điều này.
Ở Nga, các phe nhóm đối lập được phân ra làm 2 khối, một là khối đối lập xây dựng, ví dụ như Đảng Cộng sản Nga, Đảng Dân chủ Tự do, Đảng Nước Nga Công bằng. Còn lại là khối đối lập quyết liệt, chuyên phê phán, đả phá là chính nhưng chỉ là những nhóm rất nhỏ và các ứng cử viên của họ không mạnh.
Theo tôi thì sẽ có biểu tình nhưng cũng không mang lại những tác động và tác dụng to lớn cho các phe nhóm đối lập này cũng như xã hội Nga.
Xin cảm ơn ông!
Bình luận