(VTC News) – “Do thời gian kéo dài mà không được sửa chữa, trùng tu, chùa Trăm Gian tiếp tục bị xuống cấp nên dẫn đến sự việc đáng tiếc vừa qua”.
Tại buổi họp báo về việc vi phạm trong tu bổ, tôn tạo nhà Tổ và gác Khánh di tích chùa Trăm Gian xã Tiên Phương (huyện Chương Mỹ, Hà Nội) chiều 30/8, ông Phạm Quang Long, Giám đốc Sở Văn hóa Hà Nội cho hay, hiện tại việc thi công hai hạng mục nhà Tổ và gác Khánh tại di tích chùa Trăm Gian đã bị đình chỉ.
Ngoài ra, Ủy ban nhân dân huyện Chương Mỹ cũng đã đình chỉ chức vụ Trưởng Ban Quản lý di tích chùa Trăm Gian, kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của các cá nhân (Chủ tịch UBND xã, Thanh tra xây dựng xã) và tập thể UBND xã Tiên Phương.
Bên cạnh đó, cơ quan này còn làm rõ trách nhiệm của lãnh đạo UBND huyện Chương Mỹ, Phòng Văn hóa Thông tin huyện và các phòng, ban có liên quan của huyện Chương Mỹ vì đã để xảy ra sai phạm tại di tích chùa Trăm Gian.
| ||||||||||||||||
Trong khi đó, ông Lê Thành Vinh, Viện trưởng Viện Bảo tồn Di tích phát biểu: “Muốn khôi phục lại ngôi chùa cổ này, phải xác định được cấu trúc cơ bản, hình hài ban đầu của nó. Trên thực tế, người ta đã làm mới, khác hẳn đi so với ban đầu. Do vậy việc phục dựng lại y hệt là chuyện rất khó.
Tuy nhiên, qua khảo sát, chúng tôi đã phát hiện thấy còn nguyên những khấu kiện chính. Những cấu trúc cơ bản của công trình vẫn còn nguyên nên ta có thể phục hồi nguyên trạng, dù không đúng 100% so với nguyên bản gốc. Với công trình này, chúng tôi đã có cơ sở để phục hồi nguyên trạng còn làm được đến đâu sẽ còn là cả quá trình”.
 |
| Hiện tại việc thi công hai hạng mục nhà Tổ và gác Khánh tại di tích chùa Trăm Gian đã bị đình chỉ (Ảnh: Internet) |
Giải ngân chậm, chùa nghìn năm bị phá?
Theo thông tin từ Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL), kế hoạch trùng tu chùa Trăm Gian đã được phê duyệt từ năm 2010, nhưng do Thành phố chưa có tiền để giải ngân nên đã dẫn đến sự việc đáng tiếc vừa qua.
Ông Long cho biết thêm, chùa Trăm Gian là một di tích lịch sử văn hoá độc đáo, tiêu biểu của Thủ đô, đã được Bộ VH-TT&DL xếp hạng cấp Quốc gia, được UBND Thành phố phân cấp cho UBND huyện Chương Mỹ quản lý trực tiếp.
Trải qua thời gian, các hạng mục kiến trúc của chùa bị xuống cấp nghiêm trọng. Tuy đã được đầu tư kinh phí để tu bổ một số hạng mục, nhưng do di tích lớn, nhiều hạng mục của di tích đã xuống cấp nghiêm trọng nên UBND huyện Chương Mỹ không có đủ nguồn lực để đầu tư tu bổ di tích.
Ngày 13/4/2010, Sở Kế hoạch & Đầu tư Hà Nội đã phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án tu bổ, tôn tạo di tích lịch sửa chùa Trăm Gian và giao cho Sở VH-TT&DL làm chủ đầu tư. Sau đó, các thủ tục chuẩn bị đầu tư đã được Sở VH-TT&DL hoàn thành. Hồ sơ thiết kế thi công, tổng dự toán đã được Cục Di sản văn hoá thoả thuận.
Không lâu sau đó, ngày 25/9/2011, Sở VH-TT&DL, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính, UBND huyện Chương Mỹ đã kiểm tra hiện trạng di tích và thống nhất đánh giá thực trạng nhiều hạng mục kiến trúc như: Ống muống, Thượng điện, nhà Tổ, gác Khánh… đang bị xuống cấp nghiêm trọng có nguy cơ sập đổ. Dù đã được nhà chùa và địa phương thực hiện việc chống đỡ tạm thời trong mùa mưa bão năm 2011, nhưng vẫn không đảm bảo an toàn cho hệ thống di vật và khách thập phương vào lễ Phật.
| ||||||||||||||||
Tuy nhiên, do tình hình kinh tế khó khăn, thực hiện Nghị quyết 11/NQ-CP ngày 24/2/2011 của Chính phủ nên UBND Thành phố chưa bố trí được nguồn kinh phí đầu tư cho dự án tu bổ, tôn tạo di tích chùa Trăm Gian trong năm 2011. Do thời gian kéo dài mà không được sửa chữa, trùng tu, chùa Trăm Gian tiếp tục bị xuống cấp.
Cho đến ngày 29/6/2012, UBND Thành phố ban hành quyết định về việc giao mục tiêu, nhiệm vụ và kế hoạch vốn thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia và một số mục tiêu Thành phố năm 2012, trong đó di tích chùa Trăm Gian được bố trí nguồn kinh phí đầu tư là 5 tỷ đồng (nhưng chưa giao vốn để thực hiện dự án).
Đến đầu tháng 8/2012, Trưởng phòng Quản lý Di sản, Sở VH-TT&DL Hà Nội tiếp tục báo cáo về tình trạng hư hỏng của nhà Tổ, đề nghị Ban Giám đốc Sở yêu cầu Ban Quản lý dự án với tư cách là chủ đầu tư khẩn trương triển khai việc tu bổ chùa, trong đó có điều chỉnh tổng dự toán kinh phí theo thời giá hiện tại.
Tuy nhiên, công việc trùng tu vẫn chưa được tiến hành vì “Thành phố và Sở VH-TT&DL đang hoàn thiện thủ tục” thì đến ngày 24/8/2012 thì báo chí phát hiện và phản ánh thông tin về việc chùa Trăm Gian bị phá dỡ làm mới.
Ông Long nhấn mạnh: “Việc nhà chùa tự ý hạ giải và thi công hai hạng mục nói trên của di tích tuy xuất phát từ động cơ đúng nhưng là sai nguyên tắc, không báo cáo chính quyền để làm thủ tục theo đúng quy trình, đã vi phạm Luật Di sản văn hoá cùng các quy định hiện hành, làm tổn hại đến di sản. Việc này cần được đánh giá kỹ càng và tìm cách khắc phục”.
Minh Quân
Bình luận