(VTC News) - Tạp chí National Interest của Mỹ có bài bình luận về những căng thẳng trên biển và khả năng xảy ra cuộc chiến tranh Trung - Nhật, cuộc chiến được xem là 'cơn ác mộng' của khu vực châu Á.
Theo tờ báo của Mỹ, mối quan hệ giữa hai cường quốc hàng đầu châu Á Trung Quốc và Nhật Bản từ lâu đã “cơm không lành, canh chẳng ngọt”, khởi nguồn từ việc cả Tokyo và Bắc Kinh đều tuyên bố chủ quyền đối với quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, một quần đảo nhỏ gần Đài Loan và quần đảo Ryukyus.
 |
| Khu vực quanh quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư giữa Nhật Bản với Trung Quốc |
Vì tham vọng kiểm soát vùng trời trên Biển Đông cũng như giám sát mọi hoạt động giao thông trên biển, Trung Quốc đã ngang nhiên thiết lập vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) mới trên biển Hoa Đông và chưa bao giờ ngừng tìm cách viết lại luật biển.
Bên cạnh đó, nguồn tài nguyên năng lượng giàu có của Biển Đông cũng là nguồn cơn của mọi tranh cãi về việc phân chia vùng đặc quyền kinh tế (EEZ).
Lẽ đương nhiên cả hai bên đều tìm kiếm những gì có lợi nhất cho mình song các nhà bình luận vẫn không khỏi băn khoăn tại sao thỏa hiệp lại khó đạt được đến thế khi mà tranh chấp ở đây chỉ xoay quanh 'một quần đảo nhỏ cằn cỗi không người ở trên biển Hoa Đông', và thậm chí tranh chấp này có thể biến thành chiến tranh Trung-Nhật bất cứ lúc nào. Chắc hẳn đằng sau Điếu Ngư/Senkaku phải có mục đích nào khác lớn lao hơn.
Các nhà phân tích cho rằng không nên coi nhẹ khả năng bùng nổ một cuộc chiến tranh mới ở khu vực Đông Á.
Việc cho phép bất kỳ quốc gia ven biển nào thay đổi các quy tắc, làm hạn chế quyền tự do trên vùng biển và vùng trời hoặc tranh giành lãnh thổ, vùng biển với các nước khác, sẽ tạo ra một tiền lệ vô cùng nguy hiểm.
Nếu Bắc Kinh có thể thay đổi hệ thống mà không gặp trắc trở gì thì tại sao lại không có những hành động tương tự tiếp diễn. Và nếu Trung Quốc làm được thì tại sao các cường quốc khác trong khu vực hay trên thế giới lại không thể làm vậy?
Với Mỹ, đây không phải chỉ đơn thuần là cuộc tranh luận về 'vết đốm nhỏ' trên bản đồ mà là nguyên tắc. Đó là lý do tại sao đảo Senkaku/Điều Ngư và cả vùng nhận dạng phòng không ADIZ đềucó tầm quan trọng đối với Mỹ.
Vì vậy, cả Tokyo, Bắc Kinh và Washington đều giữ vai trò quan trọng trong ‘cuộc chơi’ này.
Nhưng có một thực tế mà Trung Quốc, Nhật Bản cần phải hiểu rõ là tính chất của một cuộc chiến tranh mới giữa hai nước này sẽ phức tạp hơn rất nhiều cuộc chiến cách đây vài thập kỷ giữa hai nước.
Dù Washington tuyên bố không đứng về bên nào trong các cuộc tranh chấp chủ quyền ở Châu Á nhưng việc siêu cường số một thế giới bị lôi vào một cuộc chiến tranh Trung-Nhật là điều mà các nhà phân tích dự đoán.
Minh Lưu (Theo National Interest)
Bình luận