Ba Lan mua xe tăng Mỹ, lực lượng Nga ở Kaliningrad lâm vào thế khó

Như đã biết, Bộ Quốc phòng Ba Lan trong tháng 7 đã công bố hợp đồng trị giá 3,5 tỷ USD mua 250 xe tăng chiến đấu chủ lực hiện đại М1А2 SEPv3 (М1А2С) từ Mỹ, bổ sung thêm cho các lữ đoàn cơ giới của lục quân Ba Lan. Với kế hoạch này Ba Lan sẽ trở thành quốc gia sở hữu lực lượng thiết giáp mạnh hàng đầu ở châu Âu.

Đánh giá về thông tin trên hầu hết chuyên gia quân sự Nga đều không cho đó là mối đe dọa quá lớn bởi họ tin rằng quân đội Nga đủ sức đối phó với các nguy cơ từ liên minh quân sự NATO, trong đó bao gồm cả Ba Lan.

Tuy nhiên, Evgeny Damantsev, cây bút chuyên viết mảng quốc phòng của tờ Topwar lại có nhận định ngược lại, đồng thời cho rằng việc Ba Lan trang bị thêm xe tăng М1А2 SEPv3 đang đặt các lực lượng Nga ở khu vực Kaliningrad vào tình thế nguy hiểm.

Xe tăng Mỹ làm thay đổi cục diện

Theo Damantsev, nếu quân đội Ba Lan được trang bị phiên bản gần như hiện đại nhất của dòng xe tăng M1A2 Abrams thì cán cân quân sự ở Kaliningrad có thể sẽ thay đổi, bất kể việc lực lượng Nga ở vùng lãnh thổ hải ngoại này có được sự hỗ trợ từ Hạm đội Baltic.

Một đánh giá chi tiết về khả năng chiến đấu của Sư đoàn súng trường cơ giới cận vệ 18, cũng như cả Quân đoàn 11 thuộc Hạm đội Baltic đang được triển khai ở Kaliningrad cho thấy lực lượng này chỉ được trang bị các phiên bản cũ của xe tăng T-72B và chỉ mới được nâng cấp lên T-72B3 (mod 2016), T-72B3M trong khoảng 2 năm trở lại gần đây.

Thật vậy, chỉ với trung đoàn xe tăng số 11 và vài tiểu toàn xe tăng ở các trung đoàn súng trường, Quân đoàn 11 của Nga sẽ gặp khó nếu muốn bảo vệ các vùng đệm an toàn lẫn hành lang Suwalki khi Ba Lan được bổ sung thêm 8 tiểu đoàn xe tăng М1А2 SEPv3.

Trong trường hợp Nga không thể kiểm soát được hành lang Suwalki, Ba Lan và các nước Baltic có thể sẽ cô lập Kaliningrad, đồng thời ngăn quân cứu viện từ Belarus tới giải vây cho khu vực này. Mục tiêu cô lập vùng Baltic và bảo vệ Kaliningrad của Moskva khi có xung đột với NATO sẽ không thành.

Bên cạnh М1А2 SEPv3, lục quân Ba Lan hiện đang được trang bị nhiều dòng xe tăng chiến đấu chủ lực khác như T-72, PT-91 "Twardy", Leopard 2A4, Leopard 2A5 và Leopard 2PL. Chỉ tính riêng PT-91 và các biến thể Leopard 2A đã hơn 440 chiếc, con số này sẽ tăng lên gần 700 chiếc nếu hợp đồng М1А2 SEPv3 hoàn tất.

Sức mạnh của М1А2 SEPv3

Về М1А2 SEPv3 hay M1A2C, biến thể Abrams này được phát triển theo yêu cầu của quân đội Mỹ sau thành công của M1A2 SEPv2. Gói nâng cấp chỉ tập trung vào cải hệ thống chiến đấu trên xe nhưng vẫn giữ nguyên hệ thống pháo chính, gồm tích hợp hệ thống kiểm soát hỏa lực mới, hiện đại hóa hệ thống điện tử, thay thế động cơ và tăng cường pin nguồn bổ sung.

M1A2 SEPv3 được coi là mẫu xe tăng chiến đấu chủ lực tiên tiến nhất trên thế giới với các tính năng kỹ chiến thuật vượt xa những biến thể cũ M1A1 và M1A2, thậm chí còn trội hơn cả T-90M Proryv-3 của Nga.

Thế nhưng có ý kiến cho rằng T-72B3/B3M vẫn có thể giúp các đơn vị thiết giáp Nga bảo vệ Kaliningrad bởi thông số kỹ thuật của T-72 hiện đại hóa có phần vượt trội hơn các dòng xe tăng phương Tây. Nó được trang bị pháo chính 125mm 2A46M-5 với độ chính xác cao hơn các mẫu pháo cũ từ 1,15 đến 1,2 lần, kết hợp với đó là hệ thống ngắm đa kênh quang ảnh nhiệt cho pháo thủ và trưởng xe “Sosna-U”.

Thế nhưng sức mạnh hỏa lực chỉ là một phần. Để bảo vệ T-72B3/B3M trước các loại đạn xuyên giáp và tên lửa chống tăng, Nga trang bị cho các mẫu xe tăng này giáp phản ứng nổ Relikt, riêng T-72B3M được bổ sung Kontakt-5 ở phần giáp phía trước xe. Dù vậy, Kontakt-5 chưa chắc có thể bảo vệ T-72B3M trước các loại đạn xuyên giáp thế hệ cũ như M829A1 đang được trang bị cho M1A2 SEPv3.

M829A1 là mẫu đạn xuyên giáp động năng dưới cỡ (APFSDS) với lõi làm bằng uranium nghèo, có sức xuyên phá từ 655 đến 700mm ở khoảng cách 2.000m, kể cả xe tăng đối phương được trang bị giáp phản ứng nổ. Đối với các mẫu đạn M829A2/3 và M829E4, con số này lần lượt là 740-830 và 900-950mm.

Về cơ bản, trên T-72B3M, chỉ có phần giáp xung quanh tháp pháo mới có thể chống lại đạn APFSDS của xe tăng Mỹ, trong khi đó phần giáp xung quanh thân xe chưa chắc làm được điều này. Với Kontakt-5, giáp mặt trước thân xe chỉ từ 960 đến 1.060mm.

Do đó, để M1A2 SEPv3 hạ gục T-72B3M bằng đạn APFSD không phải nhiệm vụ quá khó ở khoảng cách từ 1.500-2.500m.

Dĩ nhiên, hệ thống giáp phức hợp 2 lớp trên M1A2 SEPv3 cũng không hề kém cạnh đối thủ, từ 940-960mm tương đương với hệ thống giáp đang được Nga trang bị do phiên bản T-90M "Proryv- 3", khoảng 1050-1100mm.

Đừng quên ngoài hệ thống giáp thụ động, М1А2 SEPv3 còn được trang bị hệ thống phòng vệ chủ động Trophy-HV cho phép kíp xe vô hiệu hóa các cuộc tấn công bằng tên lửa chống từ đối phương, cụ thể hơn là tên lửa chống tăng dẫn đường 9M119 Refleks, có tầm tấn công từ 3.000-5.000m.

Damantsev cho rằng, khi không thể sử dụng tên lửa, kíp chiến đấu T-72B3M Nga chỉ có thể cận chiến với М1А2 SEPv3. Đây cũng là điều kíp xe tăng Mỹ mong muốn bởi họ chỉ cần T-72B3M tới đủ gần để sử dụng đạn APFSD.

Với nguy cơ này, Damantsev nhận định quân đội Nga không thể nâng cao khả năng chiến đấu cho các đơn vị súng trường và bộ binh cơ giới ở Kaliningrad chỉ với T-72B3M mà cần trang bị thêm cho lực lượng này T-90M và cả T-14 Armata vốn được tích hợp các hệ thống giáp bảo vệ tốt hơn.