Asian Cup: Tuyển Việt Nam học được gì từ thất bại thảm hoạ của Thái Lan?

12 năm sau lần gần nhất hít thở bầu không khí Asian Cup, yếu tố còn thiếu nhiều nhất của tuyển Việt Nam là kinh nghiệm. Thầy trò HLV Park Hang Seo cần những trải nghiệm, vấp váp để có thể làm nên chuyện ở giải đấu năm nay. Song ngay cả khi chưa ra sân, thì thất bại của kình địch Thái Lan trước Ấn Độ cũng cần được xem như bài học để tuyển Việt Nam rút kinh nghiệm trước trận ra quân Asian Cup trước đối thủ Iraq.

Asian Cup không có đội bóng "dễ chơi"

Ngay khi kết quả bốc thăm Asian Cup được công bố, nhiều người đã nhận định Ấn Độ là đội bóng yếu nhất bảng A. Lần gần nhất Ấn Độ thắng ở sân chơi châu Á đã cách đây... nửa thế kỷ, đồng thời đội hình của đội bóng này không có cầu thủ nổi trội nào. Khi đặt chỉ tiêu đi tiếp, Thái Lan đã mường tượng đến kịch bản đánh bại Ấn Độ và cầm chân UAE hoặc Bahrain, qua đó ít nhất lấy vé vượt qua vòng bảng với tư cách một trong bốn đội xếp thứ ba có thành tích tốt nhất.

Dẫu vậy, đã vượt qua vòng loại Asian Cup, chắc chắn không có đội bóng nào yếu, nhất là khi khoảng cách giữa các đội châu Á đang dần thu hẹp. Vì thế, không đối thủ nào có thể xem như "chắc thắng" để đảm bảo tấm vé đi tiếp. Thái Lan coi Ấn Độ là đối thủ phải thắng (thậm chí thắng đậm để có lợi thế hiệu số), nên "Voi chiến" vào trận với tâm lý căng cứng và dễ bối rối khi bị đối thủ dẫn trước.

Từ đó, hàng công của HLV Milovan Rajevac càng đá càng cuống, thiếu những bài vở tấn công sắc nét, trong khi hàng phòng ngự để lộ nhiều khoảng trống để Ấn Độ khai thác. Ngược lại, vị thế "cửa dưới" giúp Ấn Độ tự tin phòng ngự - phản công và triển khai những miếng đánh "vỗ mặt" đối thủ. 

Một cú sốc khác trong loạt trận đầu tiên là việc Jordan đánh bại đương kim vô địch Australia 1-0 với thế trận phòng ngự chặt chẽ. Những kết quả có lợi của các đội "chiếu dưới" tạo ra sự tự tin cho Việt Nam trước Iraq, Iran, song nó nhắc nhở thầy trò HLV Park Hang Seo cần phải cẩn trọng hết mức trước Yemen - đối thủ về lý thuyết là "đuối" nhất bảng D.

Khi đặt chỉ tiêu đi tiếp với 4 điểm, ban huấn luyện đã nghĩ đến chiến thắng trước Yemen, nhưng cần nhắc lại: không đối thủ nào là chắc thắng. Muốn đánh bại Yemen để nuôi hy vọng đi tiếp, các cầu thủ phải tập trung và quyết tâm ở mức cao nhất.

Nghiên cứu kỹ đối thủ

"Biết người biết ta, trăm trận trăm thắng" là câu nói không bao giờ sai. Không phải ngẫu nhiên, thành công của HLV Park Hang Seo cùng bóng đá Việt Nam đến từ khả năng nghiên cứu chi tiết và rất cặn kẽ về sức mạnh của các đối thủ. Trong cuốn sách kể về hành trình "cổ tích" của U23 Việt Nam ở giải U23 châu Á, cựu trợ lý ngôn ngữ Lê Huy Khoa chỉ rõ: HLV Park Hang Seo cùng các cộng sự tìm hiểu đối thủ đến từng chân tơ kẽ tóc, như việc hậu vệ U23 Qatar không chơi lăn xả, hay thủ môn không có khả năng chơi chân tốt,...

Thái Lan đại bại trước Ấn Độ vì không chuẩn bị kỹ các phương án đối phó. Hàng thủ "Voi chiến" kèm người lỏng lẻo khi bộ đôi Theerathon Bunmathan - Tristan Do dâng cao, dẫn đến vô số khoảng trống được tạo ra ngay trước khung thành của Chatchai. 3/4 bàn thắng của Ấn Độ đến từ những pha đánh biên chuẩn mực, khiến các hậu vệ Thái Lan không kịp trở tay, trong khi trên mặt trận tấn công, Thitiphan, Chanathip hay Teerasil Dangda không tìm được tiếng nói chung. 

Sự chuẩn bị sơ sài khiến Thái Lan "mất dạng" trước Ấn Độ, và ngược lại, Ấn Độ đã có được chiến thắng đầu tiên sau ngót 50 năm ở Asian Cup nhờ quá trình rèn luyện kỹ lưỡng. Đó là điều tuyển Việt Nam cần lưu tâm. Iraq là ẩn số lớn ở Asian Cup năm nay với phong độ cực cao cùng một số cầu thủ đang chơi bóng ở châu Âu. Việc nghiên cứu kỹ sức mạnh của Iraq sẽ giúp Quang Hải cùng các đồng đội đánh đúng "điểm chết" của đối thủ, qua đó tìm được kết quả tốt nhất.

Tốc độ là chìa khóa thành công

Xu hướng của bóng đá hiện đại là chuyển trạng thái từ phòng ngự sang tấn công và ngược lại càng nhanh càng tốt. Đội bóng càng có khả năng tổ chức tấn công nhịp nhàng với tốc độ cao, càng có cơ hội tìm kiếm bàn thắng. Bốn pha lên bóng thần tốc của Ấn Độ đã mang về bốn bàn thắng, trong khi Thái Lan cầm bóng nhiều, song chủ yếu là những đường chuyền qua lại vô nghĩa được kết thúc với những quả tạt hay cú sút xa. 

Nhìn thế trận chóng mặt mà Liverpool và Manchester City tạo ra cách đây ít ngày để thấy, mọi đội bóng muốn thành công cần bắt kịp xu hướng chung. Tuyển Việt Nam của HLV Park Hang Seo đang làm rất tốt điều đó, với minh chứng là pha phối hợp cực nhanh từ hàng phòng ngự với bảy đường chuyền xé toang hàng phòng ngự Philippines trong chiến thắng 4-2 trước đối thủ này.

Sự cơ động của Văn Đức, Quang Hải, Công Phượng,... sẽ là chìa khóa thành công cho tuyển Việt Nam trước những đối thủ Tây Á vốn mạnh hơn về thể hình, thể lực cũng như kỹ thuật. Biết "đánh nhanh, diệt gọn", các học trò của thầy Park có thể nghĩ đến một điểm, thậm chí ba điểm trước Iraq.

Duy trì tập trung ở những thời điểm nóng

"Tập trung, tập trung, tập trung"... không chỉ là tiếng hô của HLV Park Hang Seo cùng ban huấn luyện trong các buổi tập, mà còn ở trong trận đấu, trong những khoảnh khắc căng thẳng và cần tập trung cao độ nhất. Dự Asian Cup với đội hình trẻ nhất giải, tuyển Việt Nam dễ đối diện với va vấp tuổi trẻ, điển hình như sự mất tập trung trước những "miếng" khiêu khích từ đối thủ. 

Bên cạnh đó, việc giữ tập trung ở những thời điểm nóng như cuối hoặc đầu các hiệp là điều tối quan trọng. Bàn thua khiến Thái Lan hoang mang và gần như đánh mất nhuệ khí chiến đấu là bàn thua ở ngay đầu hiệp 2, khi các học trò của HLV Rajevac còn chưa kịp định hình lối chơi, trong khi bàn thua "chốt hạ" lại đến ở những phút cuối.

Tuyển Việt Nam từng nhận những bàn thua ở thời điểm nhạy cảm khi tình huống thủng lưới trong trận lượt đi trên sân Panaad của Philippines ở AFF Cup hay trận giao hữu với Triều Tiên (lần lượt cuối hiệp 1 và cuối hiệp 2). Đấy là những điều mà HLV Park Hang Seo sẽ ghi nhớ rất kỹ. Thất bại của đối thủ không phải để chê cười. Ngược lại, những sai sót của người Thái lại là cơ hội để đội tuyển nhìn vào đó và hoàn thiện mình hơn.