Sáng 13/9, tại phiên họp thứ 26, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về các báo cáo công tác năm 2023 của Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân Tối cao; các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng, công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác thi hành án năm 2023.
Trình bày báo cáo thẩm tra các nội dung này, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Mạnh Cường cho biết, trong năm 2023, công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được đẩy mạnh, có nhiều chuyển biến tích cực.
"Tuy nhiên, tình trạng tham nhũng, tiêu cực trên một số lĩnh vực vẫn còn nghiêm trọng, diễn biến phức tạp. Tình trạng thông đồng, móc ngoặc, cấu kết, tiếp tay của cán bộ Nhà nước đối với doanh nghiệp để tham nhũng, trục lợi, chiếm đoạt tài sản của Nhà nước còn diễn ra nhiều ở một số lĩnh vực", ông Nguyễn Mạnh Cường nêu.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Mạnh Cường. (Ảnh: quochoi.vn).
Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp, cụ thể là các sai phạm lớn trong lĩnh vực đăng kiểm, đất đai, y tế, giáo dục, quản lý tài sản công, đấu thầu, đấu giá, trái phiếu, rửa tiền, gây bức xúc trong dư luận xã hội.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Mạnh Cường cũng nhắc đến tình trạng tham nhũng tiếp tục xảy ra ngay trong cơ quan bảo vệ pháp luật, cơ quan có nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng. Theo đó, cơ quan điều tra VKSND tối cao đã khởi tố 45 vụ/82 bị can về tội tham nhũng xảy ra trong hoạt động tư pháp.
Một số vụ án điển hình như: vụ Hoàng Văn Hưng (điều tra viên thuộc C03 - Bộ Công an) bị điều tra, xử lý do liên quan đến vụ "chuyến bay giải cứu"; vụ các cán bộ điều tra Công an TP Hạ Long (Quảng Ninh), vụ Lê Đắc Thanh (kiểm sát viên VKSND tỉnh Quảng Bình), vụ Nguyễn Ngọc Ánh (Chánh Thanh tra tỉnh Lâm Đồng), vụ 3 cán bộ Chi cục Hải quan Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn (Nghệ An) bị khởi tố về tội Nhận hối lộ.
Liên quan đến công tác thực hiện các biện pháp phòng ngừa tham nhũng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp ghi nhận năm 2023, nhiều biện pháp phòng ngừa tham nhũng tiếp tục được Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh thực hiện như việc kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn được tăng cường, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp kê khai tài sản, thu nhập không trung thực, kể cả đối tượng là lãnh đạo quản lý cấp cao ở địa phương.
Dẫn chứng, Ủy ban Tư pháp đề cập đến trường hợp của Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Cà Mau... bị xem xét, xử lý kỷ luật vì kê khai tài sản, thu nhập không trung thực.
Hoặc tại tỉnh Bạc Liêu, qua công tác xác minh tài sản, thu nhập ngẫu nhiên với 7 trường hợp, cơ quan chức năng đã kiểm điểm rút kinh nghiệm 2 trường hợp, xử lý kỷ luật 2 trường hợp.
Tuy nhiên, đại diện cơ quan thẩm tra cũng chỉ ra nhiều hạn chế không mới và kéo dài qua nhiều năm, nhưng Chính phủ chưa có giải pháp hữu hiệu để khắc phục.
Điển hình, Ủy ban Tư pháp chỉ ra vẫn còn tình trạng bố trí, bổ nhiệm người nhà, người thân thích vào các chức danh lãnh đạo quản lý trong cùng một cơ quan, tổ chức, đơn vị trái quy định.
Ông Nguyễn Mạnh Cường cho hay, trong các báo cáo thẩm tra công tác phòng chống tham nhũng hàng năm, Ủy ban Tư pháp nhiều lần đề nghị Chính phủ chỉ đạo chấn chỉnh việc bố trí, bổ nhiệm cán bộ thiếu minh bạch, không đúng quy định.
Tuy nhiên đến nay, tình trạng này vẫn xảy ra, như vụ việc bổ nhiệm người thân của Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH một thành viên Sông Chu (doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước do UBND tỉnh Thanh Hóa quản lý) vào các chức danh lãnh đạo, quản lý của doanh nghiệp.
Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp, việc phát hiện, xử lý tham nhũng được tiến hành đồng bộ, quyết liệt ở cả ở cấp Trung ương và địa phương, đặc biệt là ở cấp tỉnh.
Ví dụ việc cơ quan chức năng ở địa phương đã khởi tố, điều tra, xử lý nhiều vụ án tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp liên quan cán bộ cao cấp ở địa phương như Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Giám đốc, Phó Giám đốc sở, Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND cấp quận, huyện... ở Quảng Ninh, Hà Nam, Đà Nẵng, Hòa Bình, Thanh Hóa, Cao Bằng...
Qua kết quả điều tra, xử lý các vụ án tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp (như vụ chuyến bay giải cứu, các vụ án liên quan đến lĩnh vực đăng kiểm, AIC…), Ủy ban Tư pháp đề nghị các cơ quan hữu quan đánh giá rõ hơn về nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm, rút ra các bài học kinh nghiệm, từ đó chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý Nhà nước, quản lý kinh tế - xã hội để phòng ngừa, ngăn chặn các vụ việc tương tự trong thời gian tới.
Cơ quan thẩm tra cũng kiến nghị tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, tập trung vào các lĩnh vực quản lý tài sản công, đấu thầu, đấu giá, tài chính, ngân hàng, chứng khoán, trái phiếu...; ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, "tham nhũng vặt", gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp.
Bình luận