Thị trường trái phiếu ‘nóng’ khi lãi suất cao nhất lên tới 20%/năm

Theo thông báo từ Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX), Công ty Đầu tư Thương mại Hồng Hoàng vừa hoàn tất đợt phát hành hơn 14 triệu trái phiếu, mệnh giá 100.000 đồng, huy động hơn 1.400 tỷ đồng. 

Đây là loại trái phiếu không chuyển đổi, có tài sản đảm bảo, kỳ hạn 5 năm, với lãi suất lên tới 20% mỗi năm. Toàn bộ lô trái phiếu này được bán cho nhà đầu tư tổ chức nước ngoài. Tổ chức tư vấn và đơn vị lưu ký là Công ty chứng khoán ACB (ACBS). 

Đây là mức kỷ lục mới về lãi suất phát hành trái phiếu DN trong thời gian qua, thậm chí bỏ xa những thương vụ phát hành trái phiếu khác, điển hình như con số 14,5% từng gây xôn xao thị trường của công ty bất động sản Phát Đạt.

Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội cũng cho biết, trong tháng 10, các doanh nghiệp huy động được thêm gần 17.000 tỷ đồng từ hoạt động phát hành trái phiếu, tiếp tục ghi nhận sự nhộn nhịp của thị trường dù lượng phát hành đã giảm so với tháng 9.

Tổng cộng có 132 đợt đăng ký phát hành trái phiếu DN nhưng số lượng thực tế phát hành là 120 với 34 DN. Lũy kế 10 tháng đầu năm có 176 DN phát hành 617 đợt, thu về 202.215 tỷ đồng.

Lãi suất phát hành trái phiếu doanh nghiệp bình quân trong tháng 10 chỉ ở mức 10,69% (đã bao gồm đợt phát hành của Công ty Hồng Hoàng), vùng lãi suất huy động kỳ hạn dưới 5 năm phổ biến chỉ từ 9,5 đến 10,95%. 

Một sự thay đổi trong phát hành trái phiếu là chủ thể phát hành nhiều không phải là các ngân hàng thương mại như trước đây, mà là các công ty bất động sản với 9.349 tỷ đồng trái phiếu được phát hành, chiếm 55% tổng quy mô phát hành.

Theo đó, có thể kể đến đợt phát hành của công ty TNHH Vinametric – chủ sở hữu của khách sạn Saigon Prince Hotel với tổng giá trị phát hành 3.705 tỷ đồng kỳ hạn 2 năm, lãi suất thả nổi (kỳ đầu 10,5%/năm, các kỳ sau bằng lãi suất tham chiếu cộng thêm biên độ 3,65%/năm).

Tiếp đến là CTCP BĐS Sàn Gòn Vina (Land Saigon) phát hành 1.850 tỷ đồng trái phiếu kỳ hạn 3 năm, lãi suất cố định 11%/năm.

Ngoài ra, còn có các DN khác như TNR Holdings, Đầu tư và Xây dựng Kiên Trung, Trường Thịnh, Sơn Kim, Phúc Lộc, BĐS Thuận Phát, Nova Song Giang…

Trong khi đó, nhóm các ngân hàng thương mại chỉ phát hành thêm 2.781 tỷ đồng trái phiếu, trong đó có 1.000 tỷ đồng phát hành dưới hình thức chào bán ra công chúng của VietinBank, còn lại là các lô phát hành riêng lẻ của ABBank, SeABank, SHB, BacA Bank, HDBank, MB.

Thực tế, đã có nhiều cảnh báo rủi ro được đưa ra cho các đối tượng trái chủ nói chung và các nhà đầu tư cá nhân nói riêng kể từ khi thị trường trái phiếu doanh nghiệp bùng nổ hồi đầu năm, không chỉ riêng lĩnh vực BĐS mà còn lan rộng sang các ngành nghề khác nhau.

Tuy nhiên, rủi ro được đặc biệt nhấn mạnh vào nhóm BĐS bởi sự chông chênh về đặc thù kinh doanh, cũng như kết quả kinh doanh không rõ ràng.

Các chủ thể phát hành cũng gặp những rủi ro như việc phát hành lãi suất quá cao trong khi tỷ suất sinh lời từ việc sử dụng nguồn vốn không như kỳ vọng. Theo tính toán của một chuyên gia, nếu phát hành trái phiếu với lãi suất phổ biến 12- 14,5%/năm thì tỷ suất sinh lời phải đạt trên 20% – một tỷ lệ không dễ đạt được trong bối cảnh thị trường ảm đạm như hiện nay.