Thâm Quyến đóng cửa vì COVID-19, chuỗi cung ứng của Trung Quốc đình trệ

Trung Quốc đang đối mặt với một đợt dịch COVID-19 lây lan rất nhanh do biến thể Omicron. Chỉ trong hơn 1 tuần, các ca bệnh trên toàn quốc đã tăng từ khoảng 300 ca/ngày lên tới hơn 3.000 ca/ngày. Tình hình này đặt ra thách thức lớn chưa từng có đối với chiến lược chống dịch của nước này. Để ngăn chặn dịch bệnh, chính quyền Bắc Kinh đã phong tỏa nhiều trung tâm công nghiệp và sản xuất, khiến nền kinh tế đối mặt với nguy cơ bị đình trệ.

Hôm 13/3, các nhà chức trách Trung Quốc quyết định phong tỏa thành phố Thâm Quyến (Quảng Đông) ít nhất một tuần. Phân tích của Bloomberg cho rằng động thái này sẽ “giáng một đòn trực tiếp" vào hoạt động kinh tế của Quảng Đông - tỉnh chiếm 11% GDP toàn quốc. 

Đến ngày 14/3, người dân ở tỉnh Cát Lâm cũng được yêu cầu hạn chế di chuyển. Thủ phủ của tỉnh này là Trường Xuân - một trung tâm công nghiệp chiếm khoảng 11% tổng sản lượng xe hơi hàng năm của Trung Quốc vào năm 2020. Nhà sản xuất xe hơi Toyota đã buộc phải đình chỉ hoạt động của nhà máy ở Trường Xuân.

Trước tình đó, các nhà kinh tế tại ngân hàng Australia and New Zealand Banking Group (ANZ) dự đoán một nửa GDP và dân số của Trung Quốc sẽ bị ảnh hưởng bởi đợt dịch COVID-19 mới nhất. 

Rủi ro với chuỗi cung ứng 

Các nhà phân tích Chang Shu và David Qu của Bloomberg nói việc đóng cửa Thâm Quyến sẽ ảnh hưởng đến sản lượng thiết bị công nghệ của cả Trung Quốc - một trong những nguồn cung cấp chính cho chuỗi cung ứng toàn cầu.

Thâm Quyến vốn là nơi tụ họp của nhiều gã khổng lồ công nghệ như Tencent Holdings, Huawei, Foxconn - nhà cung cấp linh kiện chính của Apple Inc,... Bên cạnh đó là các công ty tài chính lớn - bao gồm Ping An Insurance Group, China Merchants Bank và một số ngân hàng nước ngoài như UBS Group AG, HSBC. Tất cả công ty môi giới và các ngân hàng nhà nước lớn trong thành phố đều đã ngừng cung cấp dịch vụ trực tiếp.

Không chỉ vậy, thành phố này cũng là nơi có cảng Diêm Điền - cửa ngõ thông thương quan trọng thứ hai ở Trung Quốc, chỉ sau cảng Thượng Hải. Mỗi tháng, cảng Diêm Điền xử lý khoảng 10% lượng container vận chuyển từ Trung Quốc. 

Với những điều kiện đó, riêng Thâm Quyến đã có kim ngạch xuất khẩu đạt 303 tỷ USD. Xét rộng hơn, tỉnh Quảng Đông chiếm tới 23% kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc năm 2021 - tương đương với 795 tỷ USD. Do đó, các chuyên gia kinh tế đánh giá các ảnh hưởng về kinh tế có thể kéo dài thêm hàng tuần sau khi lệnh phong tỏa được dỡ bỏ khỏi khu trung tâm tài chính này. 

Ông Louis Kuijs, nhà kinh tế trưởng khu vực Châu Á - Thái Bình Dương tại S&P Global Ratings, cho biết việc chính phủ Trung Quốc phải ra các biện pháp để chặn đứng tốc độ lây lan của biến thể Omicron sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới nền kinh tế nước này: “Đối với Trung Quốc, Omicron là rủi ro chính đối với nhu cầu nội địa và thậm chí là cả chuỗi cung ứng”.

Đà tăng trưởng kinh tế bị chậm lại?

Ngoài Thâm Quyến, Trường Xuân, các trung tâm kinh tế quan trọng khác của Trung Quốc cũng đang nỗ lực ngăn chặn sự lây lan của COVID-19. Ngay cả Thượng Hải - một trong những khu vực chủ chốt về tài chính và sản xuất - cũng phải đóng cửa lớp học và ngừng các dịch vụ xe buýt liên tỉnh.

Các chuyên gia kinh tế tại Gavekal Dragonomics cho rằng các rủi ro kinh tế của Trung Quốc là “không thể tránh khỏi” do tầm quan trọng của Thượng Hải và Thâm Quyến. 

Raymond Yeung, nhà kinh tế trưởng về Trung Quốc tại ANZ, cho biết tuy ngân hàng này vẫn chưa sửa đổi dự báo tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc năm 2022, nhưng vẫn đề phòng những diễn biến tiếp theo của đợt phong tỏa mới. ANZ dự báo tăng trưởng GDP cả năm của đất nước là 5%, thấp hơn mục tiêu của chính quyền Bắc Kinh là 5,5%. 

Ông Yeung lưu ý thêm, nếu các khu vực kinh tế trọng điểm dọc theo bờ biển và phía Đông Bắc Trung Quốc cũng bị đóng cửa trong một tuần - tăng trưởng kinh tế hàng năm có thể giảm 0,8 %.

Nomura Holdings cũng đồng tình rằng triển vọng tăng trưởng kinh tế năm nay của Trung Quốc là cao. Cụ thể, Nomura Holdings cho rằng GDP năm 2022 sẽ chỉ tăng 4,3%, thấp hơn nhiều so với dự báo của các nhà kinh tế là 5,2%.