Thời khắc bi tráng của trận hải chiến ở Gạc Ma, Len Đao, Cô Lin cách đây 25 năm; cuộc sống đời thường của những cựu binh Trường Sa đang được tái hiện trong buổi giao lưu trực tuyến Bi hùng hải chiến Trường Sa.
Nhằm mang đến cho bạn đọc những thông tin về thời khắc bi tráng 14-3-1988, về cuộc sống của các cựu binh Trường Sa sau khi giải ngũ, về hoàn cảnh của một số gia đình liệt sĩ..., ngày 13-3, Báo Người Lao Động tổ chức buổi giao lưu trực tuyến với chủ đề Bi hùng hải chiến Trường Sa tại TP Đà Nẵng.
Tham dự buổi giao lưu có một số nhân chứng từng có mặt trên con tàu lịch sử HQ-604: Anh hùng Nguyễn Văn Lanh - người xả thân giữ cờ Tổ quốc trên đảo Gạc Ma; các cựu binh Nguyễn Văn Thống, Mai Xuân Hải, Lê Văn Đông - bị Trung Quốc bắt giữ hơn 3 năm mới được trao trả; thượng tá Hoàng Hoan, nguyên phó chỉ huy Trung đoàn Công binh 83 tăng cường ra đảo Gạc Ma năm 1988; ông Nguyễn Văn Tấn, đại diện BLL Cựu binh Trường Sa TP Đà Nẵng; bà Lê Thị Muộn, mẹ liệt sĩ Phạm Văn Sự và ông Lê Văn Xuân, cha liệt sĩ Lê Văn Sanh.
Đúng 14 giờ, ngày 13-3, các cựu binh Trường Sa và gia đình các liệt sĩ đã hy sinh có mặt tại buổi giao lưu. Nhạc sĩ Nguyễn Đình Thẩm – Trưởng đoàn ca múa nhạc TP Đà Nẵng cũng có mặt tại buổi giao lưu, ông chia sẻ: "Tôi cũng là quân nhân vừa là nhạc sĩ đã có chuyến thăm Trường Sa. Tôi rất xúc động khi đến đây và thấu hiểu sự hy sinh của các chiến sĩ trên đảo. Những chiến sĩ này đã chấp nhận hy sinh tất cả để bảo vệ biển đảo tổ quốc.
Có một chiến sĩ trẻ đã chia sẻ câu chuyện với tôi là anh này có một người yêu là cô giáo ở Đà Nẵng. Mỗi ngày cô giáo đều gọi điện thoại để chia sẻ, động viên người yêu bám vùng biển. Tôi đã viết bài hát Nỗi nhớ Trường Sa để tặng cho cô giáo và những chiến sĩ Trường Sa".
Sau đó, tiếng đàn ghi ta của nhạc sĩ Thẩm vang lên hòa cùng tiếng hát khỏe mạnh, sâu lắng. Cả hội trường đã xúc động lặng yên lắng nghe những giai điệu nồng nàn của bài hát về một tình yêu nam nữ gắn với tình yêu biển đảo quê hương.
Cách nay 25 năm, ngày 14-3-1988, các chiến sĩ hải quân đã anh dũng đối đầu trong cuộc chiến không cân sức với quân Trung Quốc để bảo vệ các đảo Gạc Ma, Cô Lin, Len Đao... thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Trong cuộc chiến đó, 64 cán bộ chiến sĩ đã hy sinh. Những người còn lại tiếp tục phục vụ trong Quân chủng Hải quân hoặc trở về sống thầm lặng giữa đời thường.
 |
| Ông Nguyễn Văn Lanh (giữa) và ông Hoàng Hoan (phải) tại buổi giao lưu |
Nhằm mang đến cho bạn đọc những thông tin về thời khắc bi tráng 14-3-1988, về cuộc sống của các cựu binh Trường Sa sau khi giải ngũ, về hoàn cảnh của một số gia đình liệt sĩ..., ngày 13-3, Báo Người Lao Động tổ chức buổi giao lưu trực tuyến với chủ đề Bi hùng hải chiến Trường Sa tại TP Đà Nẵng.
Tham dự buổi giao lưu có một số nhân chứng từng có mặt trên con tàu lịch sử HQ-604: Anh hùng Nguyễn Văn Lanh - người xả thân giữ cờ Tổ quốc trên đảo Gạc Ma; các cựu binh Nguyễn Văn Thống, Mai Xuân Hải, Lê Văn Đông - bị Trung Quốc bắt giữ hơn 3 năm mới được trao trả; thượng tá Hoàng Hoan, nguyên phó chỉ huy Trung đoàn Công binh 83 tăng cường ra đảo Gạc Ma năm 1988; ông Nguyễn Văn Tấn, đại diện BLL Cựu binh Trường Sa TP Đà Nẵng; bà Lê Thị Muộn, mẹ liệt sĩ Phạm Văn Sự và ông Lê Văn Xuân, cha liệt sĩ Lê Văn Sanh.
 |
| Bà Muộn với chiếc áo hải quân, kỷ vật cuối cùng của con trai |
Đúng 14 giờ, ngày 13-3, các cựu binh Trường Sa và gia đình các liệt sĩ đã hy sinh có mặt tại buổi giao lưu. Nhạc sĩ Nguyễn Đình Thẩm – Trưởng đoàn ca múa nhạc TP Đà Nẵng cũng có mặt tại buổi giao lưu, ông chia sẻ: "Tôi cũng là quân nhân vừa là nhạc sĩ đã có chuyến thăm Trường Sa. Tôi rất xúc động khi đến đây và thấu hiểu sự hy sinh của các chiến sĩ trên đảo. Những chiến sĩ này đã chấp nhận hy sinh tất cả để bảo vệ biển đảo tổ quốc.
Có một chiến sĩ trẻ đã chia sẻ câu chuyện với tôi là anh này có một người yêu là cô giáo ở Đà Nẵng. Mỗi ngày cô giáo đều gọi điện thoại để chia sẻ, động viên người yêu bám vùng biển. Tôi đã viết bài hát Nỗi nhớ Trường Sa để tặng cho cô giáo và những chiến sĩ Trường Sa".
 |
| Ông Xuân với những bài hát chép bằng tay của liệt sĩ Xanh |
Sau đó, tiếng đàn ghi ta của nhạc sĩ Thẩm vang lên hòa cùng tiếng hát khỏe mạnh, sâu lắng. Cả hội trường đã xúc động lặng yên lắng nghe những giai điệu nồng nàn của bài hát về một tình yêu nam nữ gắn với tình yêu biển đảo quê hương.
Gởi câu hỏi về tòa soạn, bạn đọc Thùy Linh ở TP.HCM hỏi: Hôm đó, anh Lanh đã bị lính Trung Quốc dùng lưỡi lê đâm trọng thương. Trong nhiều câu hỏi giao lưu của bạn đọc, một số người thắc mắc quãng thời gian sau đó anh thế nào. Đặc biệt, về số phận đảo Gạc Ma sau ngày 14-3-1988?
"Lúc tôi tỉnh lại nghe báo bên mình đã có một cuộc chiến không cân sức. Tàu Trung Quốc trang bị vũ khí rất hiện đại. Và Trung Quốc đã chiếm mất đảo Gạc Ma", ông Lanh nghẹn ngào.
Ông Lanh kể tiếp, đồng chí Thông bảo mọi người ai biết bơi nhảy xuống để hỗ trợ cho anh Phương giữ cờ. Và anh Phương đã nói: Thà chúng ta hy sinh chứ không để mất lá cờ truyền thống của Tổ Quốc. Suốt đời tôi không thể nào quên được câu nói bất hủ đó của đồng chí Phương.
"Thưa anh Nguyễn Văn Thống. Anh là một trong những chiến sĩ của tàu HQ-604 bị thương nặng nhất. Nhiều bạn đọc muốn biết hôm đó, anh bị thương khi bị lính Trung Quốc bắn trên tàu hay đang hỗ trợ đồng đội giữ cờ?", bạn đọc Ngọc Dũng (Đà Nẵng), đặt câu hỏi?
Ông Nguyễn Văn Thống kể: Tôi đang chuyển hàng lên tàu HQ 604 thì bị Trung Quốc bắn bị thương ở chân, bị hư một mắt…
Không riêng ông Thống, các ông Lê Văn Đông và Mai Xuân Hải cũng là 3 trong 9 chiến sĩ bị Trung Quốc bắt giữ 3 năm. "Đã có không ít tài liệu kể rằng các anh đã phải nếm trải rất nhiều tủi hổ, nhục hình khi bị giam giữ. Các anh có thể kể về thời gian này", một bạn đọc ở Khánh Hòa hỏi.
Ông Lê Văn Đông: Khi chúng tôi mới sang Trung Quốc, bọn chúng nhốt mỗi người một phòng. Sau hơn 1 năm mới mở ra nhưng cũng chỉ nhìn thấy đồng đội chứ không được nói chuyện. Sau hơn 2 năm thì Trung Quốc mới cho đồng đội mình tiếp xúc với nhau. Sau hơn 1,5 năm tôi mới nhận được tin tức của gia đình. Tôi bị thương nặng và được Trung Quốc đưa lên tàu. Tôi bất tỉnh và mê man, không biết gì sau đó, không phân biết được ngày đêm.
Ông Nguyễn Văn Thống: Lúc đó, tôi bị rơi xuống biển, lạnh buốt, tôi nhìn thấy một miếng cao su trôi nổi nên bám lấy nhưng sau đó thì thấy một bóng trắng và đó chính là cá mập. Lúc đó, tôi quay miếng cao su lại cho nó cắn, hai bên vờn nhau một lát thì bị nó giật mất miếng cao su và bỏ đi.
Sau đó tôi thấy đồng chí Đông bơi ngược chiều nên hai bên tới bơi cho vui vì xác định trước sau gì cũng hy sinh. Lúc đó hai bên còn ghi lại địa chỉ liên lạc của gia đình vì biết đâu một trong hai người còn sống sót. Sau đó thì tàu Trung Quốc xuất hiện, chúng kéo chúng tôi lên. Tôi nhìn thấy vài đồng chí của mình bị trói ở ghế, sau đó lịm đi không biết gì nữa.
Những ngày ở tù tại Trung Quốc, mỗi ngày, bọn chúng mang thức ăn đổ vào 2 tô rồi giật cửa "rầm". Lúc tôi mới qua cũng bị đánh đập. Hơn 3 năm sau tôi mới được về nhà, cũng thường đau ốm, không làm được gì, một tay chỉ do vợ tôi thu vén cho gia đình.
Bạn đọc -đại tá Trịnh Thanh Phi: "Để góp phần bảo vệ chủ quyền, ông Hoan có thể nghĩ lấy ngày 14-3 làm ngày chủ quyền của tổ quốc?".
Ông Hoan đồng tình với việc lấy ngày 14-3 làm ngày chủ quyền của tổ chức. Ông Tấn cho rằng ngày 14-3 là ngày truyền thống của Ban liên lạc cựu binh Trường Sa. Theo ông Tấn không nên đặt ngày chủ quyền vì Trường Sa, Hoàng Sa đã thuộc chủ quyền của Việt Nam. Đất nước này là của chúng ta từ xưa đến nay nên không cần ngày chủ quyền như bạn đọc đề nghị.
Bạn đọc: "Phải làm gì để giáo dục thế hệ trẻ hiểu về việc bảo vệ chủ quyền của tổ quốc? Cần phải truyên truyền như thế nào để giúp thế hệ trẻ biết về cuộc chiến tranh ngày 14-3?".
Ông Hoan: "Việc tuyên truyền về chủ quyền biển đảo phải được đưa vào chương trình học phổ thông để giúp thế hệ trẻ hiểu hơn. Ngoài ra còn cần phải tuyên truyền rộng rãi trên các phương tiện truyền thông đại chúng".
Ngoài những nhân chứng sống trong trận hải chiến Trường Sa, đến với buổi giao lưu còn có bà Lê Thị Muộn, mẹ liệt sĩ Phạm Văn Sự và ông Lê Văn Xuân, cha liệt sĩ Lê Văn Sanh.
Khi anh Sự mất cũng là lúc chồng bà Muộn qua đời. Chia sẻ nỗi đau này, bà Muộn cho biết: Khi nằm viện, chồng tôi có nghe đài phát tin các chiến sĩ ở Trường Sa hy sinh nhưng tôi an ủi chồng là chắc con mình chưa hy sinh.
Sau khi chồng mất trong ngày 14-3 thì bà cũng nhận được tin con trai hy sinh ở Trường Sa. Lúc đó tôi đau đớn vô cùng. Sau này biết tin con trai không tìm được xác nên nỗi đau càng nhân lên. 25 năm nay, tôi tự an ủi mình vơi đi nỗi đau bằng việc nghĩ con trai đã ra đi vì nghĩa vụ thiêng liêng và bảo vệ cho tổ quốc. Sự đăng ký đi lính khi còn đang đi học và cả nhà không hề biết việc Sự chuẩn bị đi Trường Sa.
Ông Xuân: "Tôi chọn ngày 26 tháng giêng làm ngày giỗ cho con trai. Vào ngày này gia đình tôi đã tụ họp lứa con cháu trẻ và luôn đưa ra lời nhắc nhở làm thế nào để giữ được những gì mà các chiến sĩ đã hy sinh để bảo vệ biển đảo".
Bạn đọc: "Nếu anh Xanh còn sống thì bác có đồng ý cho Xanh ra đi khi có chiến tranh xảy ra?".
Ông Xuân: "Khi Xanh chuẩn bị ra đảo thì tất cả bạn bè Xanh đều có mặt tại nhà để tổ chức một bữa liên hoan vui vẻ trước khi lên đường. Nguyện vọng của Xanh là được đi lính cả đời. Xanh bơi rất giỏi nên muốn được làm lính hải quân. Gia đình tôi có bốn con trai mà chỉ có Xanh hy sinh trong khi đó có nhiều gia đình có đến 4,5 người con cùng hy sinh. Con trai tôi đã hy sinh vì tổ quốc, đó là một điều rất đáng tự hào. Nếu con tôi còn sống, tôi vẫn cho con tôi đi lính hải quân".
Sau đó, bà Muộn đã mang kỷ vật là chiếc áo hải quân của anh Sự khi bà đã cắt và may thành một tấm áo trên người. Ngay tại buổi giao lưu, bà Muộn đã mặc tấm áo trên và cho biết mỗi khi mặc tấm áo này, bà cảm giác con trai luôn ở bên mình.
Ông Lanh đã giúp bà Muộn khoác tấm áo từ chiếc áo hải quân của anh Sự vào người bà. Mọi người tham gia buổi giao lưu đều xúc động khi chứng kiến hình ảnh người mẹ già mân mê tà áo hải quân như chính một phần quý giá của cuộc đời mà bà đã giữ trong 25 năm nay.
Nói về sự hy sinh của con trai mình, ông Lê Văn Xuân, cha liệt sĩ Lê Văn Sanh cho kể: Sanh là con đầu của tôi (ông có 4 người con). Cháu ra đi cũng chẳng biết được gì cả thì có báo mộng, nó về hình thể xanh đen hết, tôi hỏi thì nó nói có chi đâu ba, ra Gạc Ma bị Trung Quốc chiếm rồi, Trung Quốc nó gắn chữ tàu nên thân thể con như thế này.
Lúc đó, tôi hoảng hồn báo gia đình, ai cũng thức giấc hết. Sáng thì đài phát thanh báo, lúc đó kêu đến số 72 thì mới tới tên Xanh. Lúc đó tui về báo bả, bả chết lịm nhiều ngày, riêng tôi người đàn ông trong gia đình thì phải bình tĩnh để lo mọi chuyện. Sau ngày 14 thì tôi mới được biết so sánh lực lượng với Trung Quốc hôm đó yếu hơn nhưng các chiến sĩ đã dũng cảm chiến đấu và hy sinh hết 64 và trong đó có con trai tôi.
Ông Tấn đã từng đi Trường Sa về và hiện đang là chủ của một cơ sở sửa xe máy. Anh Tấn có thể nói về những sáng kiến của mình để tổ chức những buổi gặp mặt giữa các cựu binh Trường Sa?
Ông Tấn: Khi hoàn thành quân ngũ trở về tôi cũng như các người lính khác. Ai cũng phải lăn lộn với cuộc sống để mưu sinh. Từ khi kinh tế ổn định, tôi bắt đầu nghĩ về đồng đội đã hy sinh. Vào năm 2010 tình hình biển Đông nóng lên. Lúc đó, tôi đã hồi ức lại, nhớ đồng đội và khởi xướng lên quá trình tìm lại đồng đội ở Trường Sa. Chúng tôi đã thành lập Ban Liên lạc cựu binh Trường Sa lâm thời và đã tổ chức gặp mặt vào năm 2011.
Ở Đà Nẵng có 9 đồng đội của tôi đã hy sinh. Trong đó có 7 đồng đội ở cùng phường với tôi, cùng đi học và cùng có thời thơ ấu gắn bó nên tôi không sao quên được. tôi đã cùng đồng đội đến nhà những liệt sĩ này để thăm hỏi và thắp nhang. Đến năm này là thời điểm 25 năm sau ngày đồng đội chúng tôi hy sinh nên tôi đã chủ động tổ chức buổi giao lưu để tri ân các liệt sĩ đã hy sinh ở Trường Sa năm 1988. Tôi muốn mời Lanh ra trong cuộc gặp gỡ này và sau đó Lanh đã đồng ý đến buổi giao lưu này.
Ông Tấn chia sẻ với bạn đọc những gì đã qua là một quá khứ hào hùng. Thế hệ trẻ nên lấy đó để noi gương, sống tốt hơn và xây dựng đất nước phát triển. Ban liên lạc cựu binh Trường Sa cũng rất mong muốn giúp đỡ cho hoàn cảnh gia đình các cựu binh vượt qua những khó khăn về kinh tế để ổn định đời sống. Họ đã hy sinh một phần tuổi trẻ của mình cho biển đảo Tổ Quốc.
Theo Người Lao động"Lúc tôi tỉnh lại nghe báo bên mình đã có một cuộc chiến không cân sức. Tàu Trung Quốc trang bị vũ khí rất hiện đại. Và Trung Quốc đã chiếm mất đảo Gạc Ma", ông Lanh nghẹn ngào.
 |
| Ông Nguyễn Văn Thống (trái), thương binh, bị Trung Quốc bắt giam 3 năm sau trận hải chiến Trường Sa |
Ông Lanh kể tiếp, đồng chí Thông bảo mọi người ai biết bơi nhảy xuống để hỗ trợ cho anh Phương giữ cờ. Và anh Phương đã nói: Thà chúng ta hy sinh chứ không để mất lá cờ truyền thống của Tổ Quốc. Suốt đời tôi không thể nào quên được câu nói bất hủ đó của đồng chí Phương.
"Thưa anh Nguyễn Văn Thống. Anh là một trong những chiến sĩ của tàu HQ-604 bị thương nặng nhất. Nhiều bạn đọc muốn biết hôm đó, anh bị thương khi bị lính Trung Quốc bắn trên tàu hay đang hỗ trợ đồng đội giữ cờ?", bạn đọc Ngọc Dũng (Đà Nẵng), đặt câu hỏi?
Ông Nguyễn Văn Thống kể: Tôi đang chuyển hàng lên tàu HQ 604 thì bị Trung Quốc bắn bị thương ở chân, bị hư một mắt…
 |
Không riêng ông Thống, các ông Lê Văn Đông và Mai Xuân Hải cũng là 3 trong 9 chiến sĩ bị Trung Quốc bắt giữ 3 năm. "Đã có không ít tài liệu kể rằng các anh đã phải nếm trải rất nhiều tủi hổ, nhục hình khi bị giam giữ. Các anh có thể kể về thời gian này", một bạn đọc ở Khánh Hòa hỏi.
Ông Lê Văn Đông: Khi chúng tôi mới sang Trung Quốc, bọn chúng nhốt mỗi người một phòng. Sau hơn 1 năm mới mở ra nhưng cũng chỉ nhìn thấy đồng đội chứ không được nói chuyện. Sau hơn 2 năm thì Trung Quốc mới cho đồng đội mình tiếp xúc với nhau. Sau hơn 1,5 năm tôi mới nhận được tin tức của gia đình. Tôi bị thương nặng và được Trung Quốc đưa lên tàu. Tôi bất tỉnh và mê man, không biết gì sau đó, không phân biết được ngày đêm.
Ông Nguyễn Văn Thống: Lúc đó, tôi bị rơi xuống biển, lạnh buốt, tôi nhìn thấy một miếng cao su trôi nổi nên bám lấy nhưng sau đó thì thấy một bóng trắng và đó chính là cá mập. Lúc đó, tôi quay miếng cao su lại cho nó cắn, hai bên vờn nhau một lát thì bị nó giật mất miếng cao su và bỏ đi.
 |
Sau đó tôi thấy đồng chí Đông bơi ngược chiều nên hai bên tới bơi cho vui vì xác định trước sau gì cũng hy sinh. Lúc đó hai bên còn ghi lại địa chỉ liên lạc của gia đình vì biết đâu một trong hai người còn sống sót. Sau đó thì tàu Trung Quốc xuất hiện, chúng kéo chúng tôi lên. Tôi nhìn thấy vài đồng chí của mình bị trói ở ghế, sau đó lịm đi không biết gì nữa.
Những ngày ở tù tại Trung Quốc, mỗi ngày, bọn chúng mang thức ăn đổ vào 2 tô rồi giật cửa "rầm". Lúc tôi mới qua cũng bị đánh đập. Hơn 3 năm sau tôi mới được về nhà, cũng thường đau ốm, không làm được gì, một tay chỉ do vợ tôi thu vén cho gia đình.
Bạn đọc -đại tá Trịnh Thanh Phi: "Để góp phần bảo vệ chủ quyền, ông Hoan có thể nghĩ lấy ngày 14-3 làm ngày chủ quyền của tổ quốc?".
Ông Hoan đồng tình với việc lấy ngày 14-3 làm ngày chủ quyền của tổ chức. Ông Tấn cho rằng ngày 14-3 là ngày truyền thống của Ban liên lạc cựu binh Trường Sa. Theo ông Tấn không nên đặt ngày chủ quyền vì Trường Sa, Hoàng Sa đã thuộc chủ quyền của Việt Nam. Đất nước này là của chúng ta từ xưa đến nay nên không cần ngày chủ quyền như bạn đọc đề nghị.
Bạn đọc: "Phải làm gì để giáo dục thế hệ trẻ hiểu về việc bảo vệ chủ quyền của tổ quốc? Cần phải truyên truyền như thế nào để giúp thế hệ trẻ biết về cuộc chiến tranh ngày 14-3?".
Ông Hoan: "Việc tuyên truyền về chủ quyền biển đảo phải được đưa vào chương trình học phổ thông để giúp thế hệ trẻ hiểu hơn. Ngoài ra còn cần phải tuyên truyền rộng rãi trên các phương tiện truyền thông đại chúng".
Ngoài những nhân chứng sống trong trận hải chiến Trường Sa, đến với buổi giao lưu còn có bà Lê Thị Muộn, mẹ liệt sĩ Phạm Văn Sự và ông Lê Văn Xuân, cha liệt sĩ Lê Văn Sanh.
Khi anh Sự mất cũng là lúc chồng bà Muộn qua đời. Chia sẻ nỗi đau này, bà Muộn cho biết: Khi nằm viện, chồng tôi có nghe đài phát tin các chiến sĩ ở Trường Sa hy sinh nhưng tôi an ủi chồng là chắc con mình chưa hy sinh.
Sau khi chồng mất trong ngày 14-3 thì bà cũng nhận được tin con trai hy sinh ở Trường Sa. Lúc đó tôi đau đớn vô cùng. Sau này biết tin con trai không tìm được xác nên nỗi đau càng nhân lên. 25 năm nay, tôi tự an ủi mình vơi đi nỗi đau bằng việc nghĩ con trai đã ra đi vì nghĩa vụ thiêng liêng và bảo vệ cho tổ quốc. Sự đăng ký đi lính khi còn đang đi học và cả nhà không hề biết việc Sự chuẩn bị đi Trường Sa.
Ông Xuân: "Tôi chọn ngày 26 tháng giêng làm ngày giỗ cho con trai. Vào ngày này gia đình tôi đã tụ họp lứa con cháu trẻ và luôn đưa ra lời nhắc nhở làm thế nào để giữ được những gì mà các chiến sĩ đã hy sinh để bảo vệ biển đảo".
Bạn đọc: "Nếu anh Xanh còn sống thì bác có đồng ý cho Xanh ra đi khi có chiến tranh xảy ra?".
Ông Xuân: "Khi Xanh chuẩn bị ra đảo thì tất cả bạn bè Xanh đều có mặt tại nhà để tổ chức một bữa liên hoan vui vẻ trước khi lên đường. Nguyện vọng của Xanh là được đi lính cả đời. Xanh bơi rất giỏi nên muốn được làm lính hải quân. Gia đình tôi có bốn con trai mà chỉ có Xanh hy sinh trong khi đó có nhiều gia đình có đến 4,5 người con cùng hy sinh. Con trai tôi đã hy sinh vì tổ quốc, đó là một điều rất đáng tự hào. Nếu con tôi còn sống, tôi vẫn cho con tôi đi lính hải quân".
Sau đó, bà Muộn đã mang kỷ vật là chiếc áo hải quân của anh Sự khi bà đã cắt và may thành một tấm áo trên người. Ngay tại buổi giao lưu, bà Muộn đã mặc tấm áo trên và cho biết mỗi khi mặc tấm áo này, bà cảm giác con trai luôn ở bên mình.
Ông Lanh đã giúp bà Muộn khoác tấm áo từ chiếc áo hải quân của anh Sự vào người bà. Mọi người tham gia buổi giao lưu đều xúc động khi chứng kiến hình ảnh người mẹ già mân mê tà áo hải quân như chính một phần quý giá của cuộc đời mà bà đã giữ trong 25 năm nay.
 |
| Anh hùng Nguyễn Văn Lanh (bìa phải) mặc chiếc áo của đồng đội đã hy sinh cho mẹ anh |
Nói về sự hy sinh của con trai mình, ông Lê Văn Xuân, cha liệt sĩ Lê Văn Sanh cho kể: Sanh là con đầu của tôi (ông có 4 người con). Cháu ra đi cũng chẳng biết được gì cả thì có báo mộng, nó về hình thể xanh đen hết, tôi hỏi thì nó nói có chi đâu ba, ra Gạc Ma bị Trung Quốc chiếm rồi, Trung Quốc nó gắn chữ tàu nên thân thể con như thế này.
Lúc đó, tôi hoảng hồn báo gia đình, ai cũng thức giấc hết. Sáng thì đài phát thanh báo, lúc đó kêu đến số 72 thì mới tới tên Xanh. Lúc đó tui về báo bả, bả chết lịm nhiều ngày, riêng tôi người đàn ông trong gia đình thì phải bình tĩnh để lo mọi chuyện. Sau ngày 14 thì tôi mới được biết so sánh lực lượng với Trung Quốc hôm đó yếu hơn nhưng các chiến sĩ đã dũng cảm chiến đấu và hy sinh hết 64 và trong đó có con trai tôi.
Ông Tấn đã từng đi Trường Sa về và hiện đang là chủ của một cơ sở sửa xe máy. Anh Tấn có thể nói về những sáng kiến của mình để tổ chức những buổi gặp mặt giữa các cựu binh Trường Sa?
Ông Tấn: Khi hoàn thành quân ngũ trở về tôi cũng như các người lính khác. Ai cũng phải lăn lộn với cuộc sống để mưu sinh. Từ khi kinh tế ổn định, tôi bắt đầu nghĩ về đồng đội đã hy sinh. Vào năm 2010 tình hình biển Đông nóng lên. Lúc đó, tôi đã hồi ức lại, nhớ đồng đội và khởi xướng lên quá trình tìm lại đồng đội ở Trường Sa. Chúng tôi đã thành lập Ban Liên lạc cựu binh Trường Sa lâm thời và đã tổ chức gặp mặt vào năm 2011.
Ở Đà Nẵng có 9 đồng đội của tôi đã hy sinh. Trong đó có 7 đồng đội ở cùng phường với tôi, cùng đi học và cùng có thời thơ ấu gắn bó nên tôi không sao quên được. tôi đã cùng đồng đội đến nhà những liệt sĩ này để thăm hỏi và thắp nhang. Đến năm này là thời điểm 25 năm sau ngày đồng đội chúng tôi hy sinh nên tôi đã chủ động tổ chức buổi giao lưu để tri ân các liệt sĩ đã hy sinh ở Trường Sa năm 1988. Tôi muốn mời Lanh ra trong cuộc gặp gỡ này và sau đó Lanh đã đồng ý đến buổi giao lưu này.
Ông Tấn chia sẻ với bạn đọc những gì đã qua là một quá khứ hào hùng. Thế hệ trẻ nên lấy đó để noi gương, sống tốt hơn và xây dựng đất nước phát triển. Ban liên lạc cựu binh Trường Sa cũng rất mong muốn giúp đỡ cho hoàn cảnh gia đình các cựu binh vượt qua những khó khăn về kinh tế để ổn định đời sống. Họ đã hy sinh một phần tuổi trẻ của mình cho biển đảo Tổ Quốc.
Bình luận