Trong tình hình dịch COVID-19, một số thực phẩm chức năng có thể giúp cải thiện sức khoẻ, tăng cường chức năng hệ miễn dịch, giảm lo âu căng thẳng. Tuy nhiên, bạn nên nhớ đa phần vitamin đều có thể được hấp thu thông qua thức ăn. Việc bổ sung chỉ nên cho người cao tuổi hoặc bị rối loạn tiêu hoá dẫn đến khó hấp thu.
Vitamin C
Bệnh nhân COVID-19 thường có các triệu chứng như mệt mỏi, đau nhức, sốt, ho và sổ mũi.
Vitamin C là chất chống oxy hoá tự nhiên, bảo vệ cơ thể để chống lại các tác nhân có hại, ảnh hưởng quá trình chuyển hoá, làm giảm mệt mỏi, căng thẳng. Nhiều nghiên cứu lâm sàng cho thấy bổ sung vitamin C làm giảm viêm gây ra do cảm. Ngoài ra, trị liệu liều cao của vitamin C giúp giảm triệu chứng trong nhiễm trùng và hội chứng stress hô hấp do virus.
Gần đây, nhiều dữ liệu từ Trung Quốc cho thấy tiêm vitamin C giúp chống lại COVID-19 trên nhiều bệnh nhân. Nhiều bác sĩ ở New York, Mỹ sử dụng vitamin này cho bệnh nhân COVID-19 nặng theo chế độ trị liệu nhân ái. Lưu ý rằng, những trường hợp dùng vitamin C trị COVID-19 đang trong giai đoạn thử nghiệm lâm sàng hoặc điều trị theo chế độ nhân ái, vẫn chưa có khuyến cáo chính thức của các cơ quan y tế. Vì vậy, người dân nên sử dụng vitamin C như một thực phẩm chức năng hoặc có thế bổ sung dễ dàng thông qua thực phẩm.
Vitamin D
Vitamin D tăng cường khả năng chống vi sinh gây bệnh của tế bào miễn dịch, tăng cường phản ứng miễn dịch. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng bổ sung vitamin D đầy đủ giúp giảm nguy cơ viêm phổi và tỷ lệ bị trầm cảm, lo âu.
Vitamin D cũng giúp cải thiện khả năng chống virus của những bệnh nhân viêm gan C hay HIV đang được điều trị với trị liệu chuẩn. Ngược lại, thiếu vitamin D tăng nguy cơ viêm nhiễm đường hô hấp trên, bao gồn cảm cúm và hen suyễn dị ứng. Theo ước tính, khoảng 50% người trưởng thành thiếu vitamin D. Nồng độ Vitamin D trong máu thấp hơn 32 ng/ml, trong khi đó nồng độ mục tiêu cần có từ 40-70 ng/ml.
Người khoẻ mạnh có thể hấp thụ vitamin D dễ dàng qua việc tiếp xúc ánh sáng mặt trời. Những người cao tuổi có thể bổ sung thông qua các viên multivitamin. Các thực phẩm có nhiều vitamin D như nấm, cá và trứng.
Omega-3
Sản phấm bổ sung Omega-3 cần chứa ít nhất một trong ba thành phần sau: DHA (Docosahexaenoic acid), EPA (Eicosapentaenoic acid) và ALA (Alpha-linolenic acid).
Omega-3 giúp tăng cường khả năng kháng viêm và làm giảm căng thẳng, tạo cảm giác sảng khoái. Nhiều thử nghiệm chứng minh lợi ích của việc bổ sung Omega-3 trong các bệnh viêm và tự miễn như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ, đa xơ cứng, viêm đường ruột. Ngoài ra, chúng cũng giúp giảm lệ thuộc vào các thuốc kháng viêm. DHA và EPA có tác dụng tốt hơn ALA.
Kẽm
Kẽm thường được thêm vào nhiều sản phấm chăm sóc sức khoẻ hay thực phẩm chức năng vì khả năng tăng cường đề kháng. Kẽm có vai trò rất quan trọng cho sự phát triển tế bào, truyền tín hiệu và làm giảm phản ứng viêm. Những người thiếu kẽm thường có nhiều nguy cơ bị viêm đường hô hấp hơn.
Bệnh thiếu kẽm ảnh hưởng gần 2 tỷ người trên thế giới và có khoảng 30% người lớn tuổi được coi là thiếu Iượng kẽm cần thiết. Nhiều nghiên cứu cho thấy bổ sung kẽm giúp bảo vệ đường hô hấp khỏi viêm và cảm lạnh. Đồng thời, chất này cũng giúp cho trẻ em bị bệnh viêm hô hấp cấp khoẻ mạnh nhanh hơn.
Việc sử dụng kẽm lâu dài tương đối an toàn cho người trưởng thành, tuy nhiên liều dùng mỗi ngày không vượt quá 40 mg. Kẽm có trong nhiều viên đa vitamin khác nhau, bạn nên tính toán liều dùng cẩn thận. Sử dụng kẽm quá liều ngăn cản hấp thu đồng, tăng nguy cơ bị viêm.
Prebiotics
Prebiotics là thành phần ruột non không tiêu hoá. Vì vậy, chúng sẽ được lưu thông trong đường tiêu hoá, tác động tốt đến các vi khuẩn có lợi (như Lactobacilli và Bifidobacteria) và tăng cường hệ tiêu hoá. Hệ tiêu hoá được xem như "bộ não thứ 2" của cơ thể vì chúng có nhiều kết nối với tế bào thần kinh và não bộ.
Ngoài ra, nhiều tế bào và cơ quan miễn dịch nằm ở hệ tiêu hoá. Nếu ruột và dạ dày không khoẻ mạnh, chúng sẽ tiết ra nhiều chất gây viêm, khiến bạn lo âu và tăng nguy cơ trầm cảm. Việc sử dụng prebiotics tăng cường bảo vệ ruột và hệ miễn dịch tại đây. Prebirotics có thể được tìm thấy trong nhiều thực phẩm chức năng, hoặc thức ăn như tỏi, hành tây, măng tây, chuối và yến mạch.
Các thực phẩm chức năng khác
- Các vitamin nhóm B, đặc biệt là B6: Giúp tăng đáp ứng chống virus, đẩy mạnh năng lượng trong tế bào để tăng cường tín hiệu và chức năng. B6 kích hoạt sản xuất hồng cầu và giảm viêm.
- Dịch chiết từ cây cơm cháy đen (Sambucus nigra): Có tiềm năng chống virus và vi khuẩn. Chúng giúp giảm thời gian và độ nặng của cảm, triệu chứng viêm đường hô hấp trên.
- Selenium và Magnesium: Là những nguyên tố vi lượng rất cần cho sức đề kháng, tăng khả năng chống virus như cúm mùa.
- Melatoin: Đây là một hormone sản xuất bởi tuyến yên. Melatonin có thể được bổ sung thêm từ nguồn tống hợp hoặc tuyến tùng của bò. Melatonin giúp đi vào giấc ngủ nhanh hơn. Tuy nhiên, chúng có thể làm giảm số lương tinh trùng, nam giới cần cẩn thận khi sử dụng.
Các sản phẩm trên đã được nghiên cứu và cho thấy tiềm năng tăng cường thể trạng, đề kháng của hệ miễn dịch. Tuy nhiên, tác dụng của chúng rất nhỏ, chỉ mang ý nghĩa bổ sung. Điều quan trọng là mọi người nên duy trì một lối sống khoẻ mạnh, tập thể dục điều độ, ăn uống sạch sẽ, ngủ đủ giấc, bỏ hút thuốc và rượu. Chính lối sống lành mạnh là cách tốt nhất để tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể.
Bài viết do TS.DS Phạm Đức Hùng (từng thực tập ở Đại học Harvard, Mỹ; tốt nghiệp tiến sĩ tại Đại học Leuven, Vương quốc Bỉ), cung cấp thông tin.
Bình luận