Việt Nam chủ trì phiên thảo luận mở cấp Bộ trưởng của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc

Ngày 9/1/2020, tại Trụ sở Liên hợp quốc (New York, Mỹ), Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh chủ trì phiên thảo luận mở cấp Bộ trưởng của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ)

Phiên thảo luận có chủ đề “Kỷ niệm 75 năm Liên hợp quốc: Tuân thủ Hiến chương để duy trì hòa bình và an ninh quốc tế”.

Đây là sự kiện dấu ấn quan trọng do Việt Nam tổ chức trong tháng đầu tiên Việt Nam tham gia, đồng thời đảm nhiệm vai trò Chủ tịch HĐBA LHQ.

Trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, chủ nghĩa đa phương và LHQ gặp nhiều thách thức to lớn, phiên thảo luận thu hút sự quan tâm đặc biệt của đông đảo các nước thành viên LHQ.

Hơn 100 nước đã tham gia phát biểu, trong đó nhiều nước tham gia ở cấp cao như Thủ tướng Saint Vincent và Grenadines, Ngoại trưởng các nước Estonia, Hungary, Timor Leste, Nicaragua, Haiti…

Tổng Thư ký LHQ António Guterres và nguyên Tổng thống Ireland Mary Robinson, Chủ tịch Nhóm The Elders được mời báo cáo tại phiên thảo luận. Các nước đều đánh giá cao sáng kiến của Việt Nam tổ chức cuộc thảo luận mở với chủ đề mang tính thời sự cao cũng như ý nghĩa hết sức thiết thực, góp phần tái khẳng định tầm quan trọng của Hiến chương LHQ cũng như hợp tác đa phương duy trì hoà bình và an ninh quốc tế.

Phát biểu tại phiên thảo luận, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh nhấn mạnh tầm quan trọng đặc biệt của việc tôn trọng và tuân thủ Hiến chương LHQ trong duy trì hòa bình và an ninh quốc tế và đối thoại tìm giải pháp cho các nguy cơ hiện nay và nguy cơ mới nảy sinh đối với hòa bình, an ninh quốc tế. Phó Thủ tướng nhấn mạnh Việt Nam cho rằng tuân thủ Hiến chương LHQ, luật pháp quốc tế là con đường đạt được nền hòa bình bền vững, thịnh vượng cho nhân loại và xây dựng một trật tự thế giới dựa trên luật pháp quốc tế với quan hệ quốc tế công bằng, bình đẳng và hữu nghị giữa các quốc gia.

HĐBA và từng nước thành viên HĐBA cần đi đầu trong việc tuân thủ và thực hiện Hiến chương đồng thời đề nghị các nước thành viên LHQ tăng cường đối thoại, đề cao chủ nghĩa đa phương, phát huy tối đa các công cụ Hiến chương đã đề ra, nhất là trong việc ngăn ngừa xung đột và hòa bình giải quyết các tranh chấp quốc tế; hợp tác nhằm tăng cường hiệu quả và vai trò của các tổ chức khu vực; bảo đảm việc hoạch định và triển khai các chiến lược, chính sách phát triển, an ninh, quốc phòng và đối ngoại phù hợp luật pháp quốc tế và Hiến chương LHQ.

Dưới sự điều hành của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh, HĐBA cũng đã nhất trí thông qua Tuyên bố Chủ tịch do Việt Nam chủ trì soạn thảo về tôn trọng Hiến chương LHQ.

Tuyên bố khẳng định giá trị vững bền của Hiến chương trong duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, phát triển luật pháp quốc tế và điều chỉnh quan hệ giữa các quốc gia; tái khẳng định cam kết của HĐBA đối với Hiến chương; Nhấn mạnh tất cả các nước, các cơ quan LHQ, các tổ chức khu vực… cần hành động phù hợp với Hiến chương LHQ; Đưa các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương thành định hướng trong hoạch định và thực hiện chiến lược, chính sách. Đây là lần đầu tiên HĐBA thông qua một Tuyên bố riêng về Hiến chương LHQ.

Cùng ngày, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh đã gặp Lãnh đạo và Bộ trưởng Ngoại giao các nước tham dự thảo luận.

Trong cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Estonia Urmas Reinsalu, quốc gia cùng là Uỷ viên không thường trực HĐBA nhiệm kỳ 2020-2021, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh đề nghị hai bên tiếp tục tăng cường hơn nữa quan hệ hai nước, nhất là về thương mại, đầu tư và tích cực phối hợp trong công tác tại HĐBA nhằm đóng góp tích cực vào các công tác của LHQ trong lĩnh vực hoà bình an ninh.

Bộ trưởng Ngoại giao Estonia chúc mừng Việt Nam trong vai trò Chủ tịch HĐBA; bày tỏ chia sẻ và ủng hộ nhưng ưu tiên của Việt Nam tại HĐBA như giải quyết xung đột, cải cách phương pháp làm việc của Liên hợp quốc, xử lý thách thức an ninh mạng... Bộ trưởng Ngoại giao Estonia khẳng định coi trọng tăng cường quan hệ khu vực và Việt Nam, nhất là khi Việt Nam là Chủ tịch ASEAN; mong hai bên thúc đẩy hợp tác trên những lĩnh vực hai bên có thế mạnh như sản phẩm nông nghiệp, công nghệ số...; bày tỏ ủng hộ để Nghị viện châu Âu mà Estonia là thành viên, sớm thông qua Hiệp định tự do thương mại Việt Nam - EU (EVFTA). 

Bộ trưởng Ngoại giao Hungary Peter Szijjarto khẳng định coi trọng quan hệ với Việt Nam và đề cao 70 năm kỷ niệm quan hệ ngoại giao giữa hai nước và đề xuất tổ chức 70 sự kiện về quan hệ hai nước... Bộ trưởng bày tỏ mong muốn tăng cường hợp tác nhiều mặt với Việt Nam và đề nghị hai bên thúc đẩy các dự án do Hungary triển khai tại Việt Nam sớm hoàn thành, bao gồm Trung tâm văn hoá Hungary tại Việt Nam, Bệnh viện ung bướu Cần Thơ.

Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh bày tỏ hài lòng về những tiến triển trong quan hệ hai nước sau khi nâng cấp quan hệ lên Đối tác toàn diện năm 2018; Nhất trí hai bên cần phối hợp để tổ chức thành công các hoạt động kỷ niệm 70 năm quan hệ ngoại giao; cho rằng khi Hiệp định EVFTA và EVIPA được thông qua sẽ thúc đẩy hơn nữa quan hệ thương mại của Việt Nam với EU nói chung và Hungary nói riêng. 

Quốc Vụ khanh, Bộ Ngoại giao Đức Michelle Muntefering đánh giá cao trọng trách kép của Việt Nam, vừa là Chủ tịch ASEAN, vừa là Uỷ viên không thường trực HĐBA/LHQ; mong tăng cường phối hợp với Việt Nam trên các diễn đàn khu vực và quốc tế, trong đó có HĐBA. Hai bên chia sẻ các biện pháp tăng cường quan hệ thương mại - đầu tư nhất là các cơ hội khi EVFTA và EVIPA được thông qua. Hai bên nhấn mạnh sự cần thiết duy trì hoà bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông.

Thủ tướng Saint Vincent và Grenadines Ralph Gonsalves bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với lịch sử của Việt Nam, với Bác Hồ và Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Hai bên trao đổi các biện pháp để thúc đẩy hơn nữa hợp tác trên diễn đàn Liên hợp quốc, nhất là tại HĐBA, cũng như hợp song phương trên các lĩnh vực thế mạnh, có thể bổ sung cho nhau như nông nghiệp, nghề cá, kỹ thuật công nghệ, du lịch...

Hai bên nhất trí tìm hiểu khả năng tiến tới đàm phán Hiệp định khung tạo khuôn khổ cho hợp tác hai nước. Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh chuyển lời của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc mời Thủ tướng Saint Vincent và Grenadines thăm Việt Nam vào thời gian thích hợp. Thủ tướng Saint Vincent và Grenadines đã vui vẻ nhận lời.

The Elders là Nhóm do Tổng thống Nelson Mandela thành lập năm 2007, gồm các cựu lãnh đạo, chính trị gia, nhà ngoại giao uy tín hàng đầu thế giới, hoạt động nhằm tư vấn, chia sẻ kinh nghiệm, tri thức, để vận động thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, hợp tác quốc tế vì hoà bình, phát triển, tôn trọng và thúc đẩy quyền con người. Nhóm có sự tham gia của các nguyên TTK LHQ Ban Ki-moon và Kofi Annan, các nguyên Tổng thống Ireland Mary Robinson, Liberia Ellen Johnson Sirleaf, Phần Lan Martti Ahtisaari, Mỹ Jimmy Carter…