Vì sao những vườn sản vật 'tiến vua' xứ Huế mất mùa chưa từng có?

Quả Thanh Trà (giống như bòng, bưởi) mệnh danh là “nữ hoàng” các loại cây ăn trái tại cố đô Huế. Từ thời các chúa Nguyễn thứ quả đặc sản này là sản vật dùng để tiến vua. Theo đó, cứ giữa tháng 7 âm lịch hàng năm, Thanh Trà chín rộ, dân làng Lương Quán (phường Thuỷ Biều, TP Huế ngày nay) lại chọn ra những quả ngon nhất mang vào kinh thành tiến vua chúa để được ban thưởng.

Thế nhưng, năm nay, người nông dân phường Thuỷ Biều đang đứng ngồi không yên vì những vườn Thanh Trà rơi vào cảnh mất mùa chưa từng có.

Năm 2023 cả phường Thuỷ Biều thu được 600 tấn thanh trà, ước tính đạt 18 tỷ đồng. Tuy nhiên, năm nay sản lượng chỉ bằng một phần nhỏ so với năm ngoái.

Gia đình ông Đặng Văn Kế (phường Thuỷ Biều) có khoảng 110 gốc, mỗi năm thu hoạch được gần 7 tấn quả tươi ngon. Tuy nhiên, năm nay các vườn Thanh Trà thu hoạch chỉ khoảng 50kg, giảm hơn 98%, coi như mất trắng.

Nông dân ở phường Thuỷ Biều cho biết, Thanh Trà sẽ cho ra quả với trọng lượng khoảng 0,6kg cho đến 1kg, bình quân đạt 0,7kg. Tuy nhiên, năm nay quả không những ít mà lại còn rất nhỏ, không đồng đều.

 Anh Võ Kiệt (53 tuổi, trú phường Thuỷ Biều) cho hay, theo kinh nghiệm trồng Thanh Trà hơn 20 năm thì chưa có năm nào mất mùa như năm nay. Vườn Thanh Trà nhà anh Kiệt sản lượng sụt giảm so với mọi năm đến 80%. 

"Những năm trước, mỗi vụ Thanh Trà đem lại thu nhập cho gia đình hơn 170 triệu nhưng năm nay thì chỉ khoảng 20 triệu đồng. Trong khi đó, công chăm sóc những vườn Thanh Trà rất nhiều từ phun thuốc, vun gốc, tưới tiêu...", anh Võ Kiệt buồn bã.

Cùng với đó, Thanh Trà trồng ở Thuỷ Biều nổi tiếng khắp gần xa vì độ ngọt, thanh và mọng nước, được du khách ưa chuộng. Tuy nhiên, hiện nay, chất lượng của Thanh Trà ở địa phương này ngày càng giảm khiến người nông dân lo lắng.

Người nông dân ở Thuỷ Biều cho rằng, sở dĩ chất lượng Thanh Trà ngày càng giảm là do nhiều năm trở lại đây, bãi bồi Lương Quán (Thủy Biều không còn được bồi đắp phù sa dồi dào như trước khiến đất trở nên bạc màu.

Theo ông Võ Bá Bình - Phó Chủ tịch UBND phường Thủy Biều, năm nay Thanh Trà mất mùa chưa từng thấy, có vườn còn không ra quả. Các chuyên gia nhận định, việc các vườn Thanh Trà mất mùa do thời tiết, sau khi thu hoạch xong vụ trước, đúng ra phải có thời kì lạnh để cây ngủ đông. Tuy nhiên, thời tiết chỉ nắng nóng nên cây không thể phát triển, cho ra quả như kỳ vọng.