Tuyên bố trên được Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Vụ các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương David Stilwell đưa ra trong phiền điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện hôm 18/9 (giờ địa phương).
Ngay đầu bài phát biểu, ông Stilwell lên án Trung Quốc vì hành vi điều nhóm tàu khảo sát xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Động thái này theo ông là để đe dọa Việt Nam và các nước ASEAN ngừng khai thác dầu khí trên Biển Đông.
Trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách Vụ các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương David Stilwell. (Ảnh: AP)
"Thông qua hàng loạt hành động bất hợp pháp và quân sự hóa trái phép các thực thể tranh chấp, Trung Quốc đã và đang ngăn cản các nước ASEAN tiếp cận nguồn dự trữ năng lượng giá trị hơn 2.500 tỷ USD", ông nhấn mạnh.
Ông Stilwell nhắc lại thông điệp của ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Đông Á (EAS) lần thứ 9 ở Bangkok, Thái Lan, hồi tháng 8. Trong đó, ông Pompeo đưa ra tuyên bố rõ ràng lên án hành vi bắt nạt các nước khác của Trung Quốc trên biển Đông, đồng thời thúc giục ASEAN và Trung Quốc xúc tiến hoàn thành Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở biển Đông (COC) có ý nghĩa, phù hợp với Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS).
Vị Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ cũng nhắc lại mối quan ngại của Washington về việc Bắc Kinh đang tìm cách thay đổi trật tự ở khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương theo hướng có lợi cho mình, sử dụng chiến thuật đe dọa nhằm ép buộc các nước tuân theo lập trường chính trị và an ninh của Trung Quốc. Quốc gia Đông Á sẵn sàng cạnh tranh với bất cứ quốc gia nào muốn duy trì trật tự, tự do.
Theo ông Stilwell, tốc độ hiện đại hóa quân đội của Trung Quốc đang diễn ra nhanh chóng. Các cuộc tập trận của Bắc Kinh ngày càng phức tạp, không chỉ nhằm ngăn chặn sự hiện diện của Mỹ trong khu vực mà còn ngầm gửi lời đe dọa tới các nước khác.
"Các động thái này trái ngược với khẳng định của Trung Quốc về sự phát triển hòa bình", ông cho biết.
Liên quan tới vấn đề kinh tế, vị quan chức ngoại giao Mỹ cũng chỉ trích hàng loạt các chính sách đi ngược lại tự do thương mại, công bằng của Trung Quốc như hạn chế các công ty nước ngoài tiếp cận thị trường, thao túng tiền tệ, trộm cắp trí tuệ, chuyển giao công nghệ bắt buộc. Ông đề cập tới sáng kiến Vành đai và Con đường và các hệ lụy của khoản đầu tư theo chính sách ngoại giao bẫy nợ đối với các nước từ dự án đầy tham vọng này của Chủ tịch Tập Cận Bình.
Tới cuối bài phát biểu, ông Stilwell cho biết Mỹ luôn hy vọng Washington và Bắc Kinh có thể cạnh tranh công bằng, phát triển mối quan hệ mang tính xây dựng và hiệu quả.
"Tuy nhiên, chúng tôi sẽ không ngại thách thức các hành động làm suy yếu trật tự quốc tế tự do và mở, yếu tố dưỡng thành nên hòa bình và thịnh vượng tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương trong nhiều thập kỷ qua", ông Stilwell cho hay.
Bình luận