Soi thương vụ vũ khí kỷ lục hơn 4 tỷ USD giữa Đức và Israel

Bước ngoặt chiến lược của Berlin

Đức đã tiếp nhận những tổ hợp phòng thủ tên lửa Arrow-3 đầu tiên từ Israel tại căn cứ không quân Holzdorf, chỉ cách Berlin khoảng 120 km. Sự kiện diễn ra trong bối cảnh châu Âu đối mặt nguy cơ tên lửa từ Nga nguy hiểm hơn thời Chiến tranh Lạnh, buộc Berlin phải đẩy nhanh kế hoạch xây dựng lá chắn bảo vệ lãnh thổ.

Với giá trị 4,4 tỷ USD, đây là hợp đồng xuất khẩu vũ khí lớn nhất trong lịch sử Israel và cũng là lần đầu Arrow-3 được triển khai tại một quốc gia bên ngoài Israel và Mỹ, cho phép Đức vận hành toàn quyền hệ thống vốn được coi là đỉnh cao công nghệ đánh chặn tầm cao.

Sự xuất hiện của Arrow-3 cũng là mảnh ghép trọng yếu trong dự án “Lá chắn Bầu trời châu Âu” (ESSI) mà Berlin khởi xướng sau xung đột Ukraine, nhằm dựng lên một mạng lưới phòng thủ đa quốc gia. Theo Bộ Quốc phòng Đức, những khẩu đội Arrow-3 đầu tiên sẽ trực chiến ngay khi hoàn thành tích hợp, trước khi được triển khai rộng sang các địa điểm khác để tạo hành lang đánh chặn kéo dài từ biên giới Ba Lan đến tận vùng Ruhr.

Quan chức Israel, Amir Baram khẳng định lễ bàn giao chỉ là phần mở đầu cho giai đoạn hợp tác sâu hơn giữa hai nước, từ không gian, phòng thủ trên không tới trao đổi chiến lược. Đại sứ Israel Ron Prosor nhấn mạnh Đức không chỉ là đồng minh thân cận nhất của Tel Aviv ở châu Âu, mà còn là “trụ cột” quyết định trong nỗ lực bảo vệ toàn lục địa trước nguy cơ tên lửa đạn đạo.

Hệ thống Arrow-3

Arrow-3 được phát triển bởi Tập đoàn Công nghiệp Hàng không Israel (IAI) phối hợp với Boeing, kế thừa từ nền tảng của Arrow-2 vốn hoạt động từ năm 2000. Nếu Arrow-2 đánh chặn mục tiêu ở tầng cao khí quyển thì Arrow-3 lại đưa trận địa lên không gian, nơi tên lửa hai tầng đẩy nhiên liệu rắn của nó tiêu diệt mục tiêu bằng cơ chế va chạm trực diện với vận tốc siêu cao, giúp loại bỏ nguy cơ rơi mảnh vỡ nguy hiểm xuống mặt đất.

Đây là lý do Arrow-3 được coi là một trong những hệ thống phòng thủ đạn đạo tiên tiến nhất thế giới, có thể khóa mục tiêu ở cự ly hàng nghìn km và đối phó với các mối đe dọa từ ICBM, IRBM hay đầu đạn cơ động.

Trong các chiến dịch gần đây, Arrow đã chứng minh năng lực thực chiến khi đánh chặn tên lửa đạn đạo từ Iran và cả các đòn tấn công xuyên lục địa từ hướng Yemen, với tỷ lệ thành công trên 90%. Điều này khiến nhiều quốc gia châu Âu nhìn nhận Arrow-3 như lựa chọn đáng tin cậy hơn so với những hệ thống đang có, vốn hạn chế trong đối phó mục tiêu siêu vượt âm.

Đức lựa chọn Arrow-3 sau khi đánh giá rằng những tổ hợp phòng thủ tầng cao hiện có như Patriot, vốn chuyên xử lý mục tiêu tầm trung không thể bao phủ nguy cơ tên lửa từ sâu trong lãnh thổ Nga. Khả năng đánh chặn ngoài khí quyển của Arrow-3 cho phép Berlin ngăn chặn tên lửa từ rất xa lãnh thổ mình, tạo lớp phòng thủ chiến lược mà châu Âu trước đây chưa từng sở hữu.

Vì sao Đức cần Arrow-3 lúc này?

Cuộc xung đột tại Ukraine đã phơi bày sự lệ thuộc nghiêm trọng của châu Âu vào Mỹ trong hoạt động phòng thủ tên lửa. Trong khi Washington vẫn duy trì lá chắn của mình, một số tuyên bố từ giới hoạch định của Mỹ khiến Berlin lo ngại về sự bền vững của cam kết an ninh lâu dài. Arrow-3 vì vậy trở thành trụ đỡ giúp Đức và châu Âu đi theo con đường tự chủ chiến lược, giảm rủi ro khi đối mặt với những biến động chính trị không thể đoán định từ bên kia Đại Tây Dương.

Thỏa thuận này còn phản ánh sự dịch chuyển ưu tiên của Đức. Sau khi Nga tăng cường năng lực tên lửa, bao gồm triển khai các hệ thống Iskander-M tại Kaliningrad hay thử nghiệm lại những biến thể tầm trung bị cấm trong hiệp ước INF cũ, Berlin buộc phải tìm một giải pháp có khả năng vươn xa hơn, nhanh hơn và đủ mạnh để tạo lập thế răn đe.

Sự hiện diện của Arrow-3 tại Holzdorf vì thế mang ý nghĩa không chỉ quân sự mà còn chính trị, cho thấy Đức sẵn sàng đầu tư mạnh để bảo vệ châu Âu khỏi các nguy cơ tầm xa, thay vì trông chờ tuyệt đối vào Mỹ.