Không mở rộng tố cáo qua điện thoại, thư điện tử

Sáng 8/11, Quốc hội đã nghe và thảo luận về dự án Luật Tố cáo (sửa đổi).

Theo báo cáo giải trình tiếp thu của Chính phủ, dự thảo tiếp thu ý kiến của đại biểu theo hướng giữ nguyên quy định 2 hình thức tố cáo là: bằng đơn và tố cáo trực tiếp, không mở rộng hình thức tố cáo qua điện thoại, fax, thư điện tử.

Việc quy định như vậy nhằm tránh tình trạng tố cáo tràn lan, thiếu căn cứ. Hơn nữa, tố cáo cán bộ, công chức, viên chức trong việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ rất phức tạp, cần phải được tiếp nhận và xử lý chặt chẽ theo quy định.

Việc mở rộng các hình thức tố cáo cũng cần các điều kiện bảo đảm về mặt pháp lý, nguồn nhân lực, các điều kiện cơ sở vật chất, kỹ thuật để xác minh, kết luận đối với các trường hợp tố cáo.

Trong bối cảnh hiện nay, quy định việc tiếp nhận và giải quyết tố cáo thông qua điện thoại, fax, hộp thư điện tử là khó khả thi. Vì vậy trước mắt cần tập trung giải quyết tốt đối với tố cáo bằng đơn và tố cáo trực tiếp.

Mặc dù không giải quyết đối với tố cáo qua thư điện tử, fax, điện thoại... theo quy trình giải quyết tố cáo, Chính phủ cho rằng những hành vi vi phạm pháp luật được phản ánh qua thư điện tử, fax, điện thoại cần phải được các cơ quan nhà nước tiếp nhận, xử lý phục vụ yêu cầu công tác quản lý, công tác thanh tra, kiểm tra.

Thẩm tra về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định, cho biết, đa số ý kiến trong ủy ban đề nghị không nên chỉ giới hạn ở 2 hình thức tố cáo để phù hợp hơn với trình độ phát triển của xã hội, của công nghệ như hiện nay.

Tuy nhiên, dù tố cáo dưới hình thức nào thì cũng phải xác định được rõ họ tên, địa chỉ của người tố cáo - đây là điều kiện cần để thụ lý giải quyết; cơ sở quan trọng nhất để quyết định thụ lý, giải quyết tố cáo vẫn là nội dung tố cáo phải có căn cứ, có cơ sở để xác minh, kết luận.

Việc tố cáo qua thư điện tử, fax, điện thoại thực chất cũng chỉ là các phương thức thể hiện khác nhau của 2 hình thức tố cáo mà dự thảo luật đã quy định là tố cáo bằng đơn và tố cáo trực tiếp.

Vì vậy, đề nghị chỉnh lý dự thảo theo hướng quy định tố cáo có thể thực hiện bằng đơn và các hình thức khác theo quy định của pháp luật (hình thức khác có thể bao gồm thư điện tử, fax, điện thoại mà các luật khác đã quy định).

Quy định này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân thực hiện quyền Hiến định và cũng thống nhất với quy định của một số luật hiện hành, như Luật Phòng, chống tham nhũng, Bộ luật Tố tụng hình sự đều có quy định về việc tiếp nhận tố cáo, tố giác, tin báo tội phạm qua điện thoại, qua mạng thông tin điện tử hoặc phương tiện thông tin khác; Luật Giao dịch điện tử cũng đã quy định về giá trị của văn bản điện tử và chữ ký điện tử.

Ngoài ra, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái cũng cho biết, đã báo cáo các nội dung giải trình, tiếp thu cụ thể của dự án Luật liên quan đến tên gọi và phạm vi điều chỉnh của Luật; hình thức tố cáo; đơn tố cáo nặc danh; thời hiệu tố cáo; nguyên tắc xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo; thẩm quyền giải quyết tố cáo; trình tự thủ tục giải quyết tố cáo; bảo vệ người tố cáo; trách nhiệm phối hợp của cơ quan, tổ chức trong công tác giải quyết tố cáo; khen thưởng, xử lý vi phạm;...

Báo cáo thẩm tra dự án Luật của Ủy ban Pháp luật khẳng định, Chính phủ, Cơ quan chủ trì soạn thảo và các cơ quan hữu quan đã tích cực nghiên cứu, tiếp thu nhiều ý kiến của đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 3 để chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật với nhiều nội dung quan trọng như: Làm rõ hơn khái niệm “tố cáo”, hình thức, thời hiệu tố cáo, tố cáo nặc danh, nguyên tắc xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo, tạm đình chỉ, đình chỉ việc giải quyết tố cáo, giải quyết lại vụ việc tố cáo tiếp, điểm dừng trong tố cáo, bảo vệ người tố cáo, khen thưởng, xử lý vi phạm trong tố cáo và nhiều nội dung khác.