“Một bước tiến để lao thẳng vào tường”. Đó là bình luận của các chuyên gia kinh tế sau khi Quốc hội Hy Lạp một lần nữa đã thông qua kế hoạch khắc khổ, bất chấp sự phẫn nộ của 100.000 người trên đường phố Athens và Salonique.
Sau nhiều giờ thảo luận gay go, Quốc hội Hy Lạp đã “bật đèn xanh” cho chính phủ của Thủ tướng Lucas Papademos thi hành thêm một loạt các biện pháp “thắt lưng, buộc bụng”. Các biện pháp cắt giảm chi tiêu vừa được Quốc hội thông qua nằm trong khuôn khổ kế hoạch khắc khổ lần thứ sáu mà Hy Lạp đã liên tục thông qua từ tháng 5/2010.
Vào lúc các đại biểu Quốc hội đang bỏ phiếu, đã có tới 80.000 người biểu tình trên đường phố Athens để phản đối luật chơi mà Châu Âu và Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế đang áp đặt đối với chính quyền nước này. Hơn 40 địa điểm của thủ đô Athens bị phóng hỏa.
Vấn đề đặt ra là Hy Lạp càng thắt lưng buộc bụng, thì kinh tế càng đi xuống. 2011 là năm thứ tư liên tiếp Hy Lạp bị suy thoái. GDP trong năm 2011 giảm 6 % so với 2010 và theo dự báo của IMF thì kinh tế nước này tiếp tục giảm thêm 4 % nữa vào năm 2012.
Đây là bằng chứng rõ rệt nhất cho thấy “liều thuốc” mà Quỹ Tiền tệ Quốc tế, Ngân hàng Trung ương Châu Âu và Liên minh Châu Âu kê đơn cho con bệnh Hy Lạp là vô hiệu quả, đẩy cả Hy Lạp lẫn Châu Âu vào sát tận chân tường.
“Thắt lưng, buộc bụng” để... nuôi nhà giàu
Sau khi đã cho ra đời 5 kế hoạch khắc khổ, chính phủ liên minh do ông Lucas Papademos đứng đầu đã đề ra thêm một kế hoạch thứ 6 với các biện pháp như giảm hơn 1 tỷ euro ngân sách y tế, tiết kiệm thêm 300 triệu từ ngân sách quốc phòng, giảm nhân sự trong guồng máy hành chính, giảm lương công nhân viên chức nhà nước. Đồng thời tăng cường đội ngũ nhân viên thuế vụ, siết chặt mạng lưới kiểm thuế.
Hàng năm, Hy Lạp hiện bị thất thoát khoảng 13 tỷ euro do các vụ trốn thuế. Cuối cùng chính phủ Hy Lạp đang kỳ vọng rất nhiều vào chương trình tư hữu hóa bốn tập đoàn nhà nước trong các lĩnh vực dầu khí, nước và xổ số quốc gia.
Trong tháng 1/2012, vào lúc mọi người chờ đợi mức thuế mà nhà nước thu vào phải tăng 9% so với tháng cuối cùng của năm 2011, nhưng khoản thuế thu vào công quỹ của Athens đã giảm đi 7%. Không những thế, thuế trị giá gia tăng trong tháng Giêng cũng giảm 18% vì sức mua của người dân Hy Lạp đã giảm sút trông thấy.
Trên đường phố Athens, người ta trông thấy nhiều nông dân bán rau quả với giá gần như là cho không, vì nhiều người dân thành phố không còn tiền để mua. Học sinh mặc nguyên lớp áo ấm dầy cộm vì trong lớp học không có lò sưởi, khi ngân sách giáo dục bị cắt giảm 55%, thuế xăng dầu thì lại tăng 30%. Một triệu người trên tổng số 11 triệu dân không có việc làm. Trong kế hoạch khắc khổ mới, chính phủ Hy Lạp đã quyết định sa thải thêm 15.000 công nhân viên chức và giảm 22% mức lương tối thiểu của người dân.
Có điều, theo nhiều công trình nghiên cứu, có từ một 1/2 đến 2/3 gói hỗ trợ cho Hy Lạp trị giá 130 tỷ euro nói trên sẽ được dùng để trả tiền lãi cho các chủ nợ của Hy Lạp. Nói cách khác, khoản tiền bạc tỷ đó không giúp ích gì cho Hy Lạp để vực dậy kinh tế hay thoát khỏi khủng hoảng.
Một điều đáng nói nữa là các kế hoạch thắt lưng buộc bụng của Hy Lạp chỉ nhắm tới việc cắt giảm chi tiêu, để thu hẹp bội chi ngân sách nhà nước, để giảm bớt nợ công... mà quên rằng khi kinh tế không tăng trưởng, thì nhà nước không thể thu thuế. Khi tỷ lệ thất nghiệm lên tới 25% dân số trong tuổi lao động, thì tiêu thụ nội địa đương nhiên đi xuống và khi đó nhà nước không thể thu vào thuế trị giá gia tăng. Như vậy là Hy Lạp không thể thoát khỏi vòng luẩn quẩn của suy thoái.
Đe dọa sự tồn tại của Liên minh Châu Âu
Có một điều khó hiểu là quốc tế lại đòi Hy Lạp liên tục ban hành các kế hoạch “thắt lưng, buộc bụng” vào lúc mà GDP của quốc gia này sụt giảm trong 4 năm liên tiếp. Tính từ 2008 đến 211 tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Hy Lạp giảm 15 % và mức lương trung bình cho tới đầu 2011 chỉ còn tương đương với mức lương của năm 1997.
Một câu hỏi khác là tại sao các biện pháp cắt giảm chi tiêu được liên tục cho ra đời mà thâm hụt ngân sách Nhà nước vẫn quá mức 10% GDP? Tại sao các cơ quan tài chính tư nhân đã chấp nhận xóa bớt một phần nợ cho Hy Lạp mà nợ công của quốc gia này vẫn còn là 120% vào năm 2020?
Giáo sư Georges Prévélakis, chuyên gia về địa chính trị tại đại học Paris 1 Panthéon- Sorbonne, lo ngại khủng hoảng Hy Lạp gia tăng đe dọa trực tiếp đến sự tồn tại của Liên minh Châu Âu. Ông Prévélakis nói: “Từ một cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng, Hy Lạp đang lún sâu vào một cuộc khủng hoảng chính trị cũng nghiêm trọng không kém, do cả Athens lẫn Brussels đều đã mắc nhiều sai lầm. Hay nói đúng hơn là cả hai bên đã đi từ sai lầm này đến sai lầm khác. Đến nay, Hy Lạp vẫn không có lối thoát”.
Khủng hoảng tài chính ở Hy Lạp đã dẫn đến khủng hoảng cả về phương diện xã hội lẫn chính trị. Khủng hoảng chính trị của Hy Lạp nguy hiểm ở chỗ nó có thể trở thành một cuộc khủng hoảng về mặt địa chính trị, làm thay đổi tương quan lực lượng ở khu vực Balkan và Địa Trung Hải.
Hiện thời, sự phẫn nộ của quần chúng mới chỉ bùng phát và chưa đe dọa trực tiếp đến các hoạt động chính trị ở Hy Lạp. Nhưng liệu sự chịu đựng của người dân còn kéo dài được bao lâu? Điều gì sẽ xảy ra khi suy thoái kinh tế của Hy Lạp trở nên trầm trọng hơn?
Theo RFI/ Tầm nhìn
Bình luận