Vướng mặt bằng, đập dâng 1.500 tỷ từng 'dính' loạt sai phạm lại chậm tiến độ

Đây là công trình thủy lợi kết hợp giao thông, mục tiêu chính là dâng nước trên sông Trà Khúc, đoạn thuộc TP Quảng Ngãi. Công trình có kết cấu gồm cống ngăn sông với 19 khoảng, tổng bề rộng gần 720m. Đập có cầu và đường với chiều dài 1.400m, trong đó cầu dài hơn 970m. Cầu trên đập giúp kết nối 2 bờ sông, tạo thuận lợi cho người dân qua lại giữa tuyến đường Hoàng Sa ở bờ Bắc và Trường Sa ở bờ Nam. 

Tháng 8/2020, Ủy ban Kiểm tra Trung ương chỉ ra hàng loạt sai phạm trong quá trình triển khai thực hiện dự án như: Chưa phù hợp quy hoạch chung TP Quảng Ngãi; khi quyết định phê duyệt chủ trương dự án, chưa phù hợp với quy hoạch thủy lợi, chưa phù hợp với quy hoạch ngành giao thông, quy hoạch tài nguyên nước; chưa có quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường và không cân đối được nguồn vốn. 

Tại báo cáo thẩm tra kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2021, Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội liên tục trích dẫn báo cáo của Kiểm toán Nhà nước về dự án này. Theo đó, dự án đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc bị “điểm danh” vì điều chỉnh vốn lớn, quyết định đầu tư chưa xác định rõ nguồn vốn, xác định tổng mức đầu tư thiếu chính xác. Cụ thể, dự án được điều chỉnh tổng mức đầu tư 2 lần từ 60,648 tỷ đồng lên 1.498 tỷ đồng (gấp hơn 24 lần).

Đáng chú ý là việc tỉnh Quảng Ngãi chi 200 tỷ đồng từ nguồn cải cách tiền lương cho dự án là trái với quy định Chính phủ, vì Trung ương bố trí số tiền này chỉ ưu tiên cho những dự án cấp bách, trong khi đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc là dự án đầu tư trung hạn.

Thời gian qua, lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi không ít lần đôn đốc chủ đầu tư phải đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành dự án vào cuối năm 2023. Đơn cử, tại buổi kiểm tra dự án này vào tháng 9/2022, ông Đặng Văn Minh, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, cho hay vì nguyên nhân khách quan do chưa sắp xếp được nguồn vốn nên tỉnh quyết định gia hạn dự án thêm 2 năm (đến cuối năm 2023). Song, dự án lại một lần nữa phải giãn tiến độ đến tháng 8/2024 do nhiều vướng mắc, đặc biệt là công tác giải phóng mặt bằng.

Hiện nay, nhiều người dân thôn An Phú (xã Tịnh An, TP Quảng Ngãi) có đất đai, nhà cửa nằm trong vùng dự án vẫn chưa được di dời. Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Ngãi, vướng mắc lớn nhất hiện nay là chưa thể xác định giá đất ở, tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước bố trí đất tái định cư cho một số hộ dân trong vùng dự án.

"Khi có mặt bằng, chúng tôi sẽ đẩy nhanh tiến độ thi công, sớm hoàn thành phần cầu trên đập. Cầu hoàn thành sẽ đưa vào phục vụ người dân, qua đó rút ngắn thời gian lưu thông giữa 2 bờ sông", đại diện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Ngãi nói.