Đại sứ Anh Iain Frew trả lời phỏng vấn báo chí nhân dịp 50 năm quan hệ song phương. (Video: Hữu Dánh)
"Người tiêu dùng Anh ngày càng yêu thích các sản phẩm của Việt Nam, từ bưởi đã bắt đầu xuất hiện trong các siêu thị ở Anh cho đến gạo Việt Nam. Hiện đang có hạn ngạch gia tăng theo CPTPP (Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương). Và nếu bạn vào bất kỳ siêu thị nào ở Anh bạn cũng sẽ thấy các sản phẩm thủy sản từ Việt Nam", Đại sứ Anh tại Việt Nam Iain Frew trả lời báo chí nhân kỷ niệm 50 năm quan hệ Việt Nam - Vương quốc Anh.
Ông cho biết, mối quan hệ giữa Vương quốc Anh và Việt Nam đang phát triển tốt đẹp hơn bao giờ hết. Và cùng nhau, hai nước có thể thực sự xây dựng tương lai, đảm bảo rằng mối quan hệ đối tác tiếp tục phát triển và mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia.
Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đến Anh nhân dịp dự lễ đăng quang của Vua Charles III. (Ảnh: Báo chính phủ)
- Thưa Đại sứ, 50 năm quan hệ Việt Nam - Vương quốc Anh, chúng ta đã có những thành tựu nổi bật gì và trong thời gian tới Anh sẽ ưu tiên phát triển hợp tác với Việt Nam trong những lĩnh vực nào?
Trong 50 năm qua, chúng ta đã chứng kiến sự phát triển thực sự tích cực, đáng kinh ngạc trong mối quan hệ giữa Vương quốc Anh và Việt Nam. Chúng ta hiện là đối tác chiến lược.
Chúng ta hiện đang cùng nhau hợp tác ứng phó một số thách thức lớn toàn cầu như biến đổi khí hậu, cũng như các vấn đề an ninh toàn cầu và khu vực. Đồng thời, chúng ta đang hợp tác thực sự chặt chẽ với nhau trong các lĩnh vực như thương mại và phát triển, những lĩnh vực rất quan trọng đối với người dân cả hai nước.
Khi bạn nhìn lại hơn 50 năm qua, chúng ta có thể thấy một số thành tựu thực sự to lớn trong những lĩnh vực này, như hợp tác kinh tế, với một hiệp định thương mại tự do giữa hai nước mà chúng ta đã đạt được trong vài năm qua. Và năm nay, nhờ có sự hỗ trợ của Việt Nam, Vương quốc Anh sẽ tiến xa hơn nữa trong thỏa thuận thương mại thương mại CPTPP ở khu vực Thái Bình Dương, để biến nó thành một thỏa thuận toàn cầu. Đó là ví dụ thực sự mạnh mẽ về sự hợp tác song phương.
Và không chỉ phát triển kinh tế, hợp tác còn mở rộng trong các lĩnh vực khác như thương mại, an ninh và quốc phòng, các thách thức di cư, việc làm, khí hậu. Và chúng ta còn khai thác các cơ hội trong các lĩnh vực như giáo dục và chăm sóc sức khỏe vì lợi ích của người dân.
Về các ưu tiên, chúng ta đã chứng kiến thành công lớn về thương mại trong những năm gần đây, bao gồm cả mức tăng trưởng thương mại 29% vào năm 2022. Và đó là điều chúng ta có thể khai thác nhiều hơn - tiềm năng thương mại và đầu tư lớn hơn giữa hai nước.
Tôi muốn thấy sự thành công của các công ty Việt Nam tại Anh và các công ty Anh tại Việt Nam. Vì vậy, đó là điều mà hai chính phủ và nhóm của tôi tại Đại sứ quán và Tổng Lãnh sự quán đang nỗ lực làm. Ngoài ra, trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và dược phẩm, nhu cầu của người dân chúng ta luôn phát triển và chúng ta có chuyên môn để chia sẻ với nhau. Tiềm năng ở đây thực sự tích cực.
Trong lĩnh vực giáo dục, tôi thực sự vui mừng về tiềm năng không chỉ có sinh viên Việt Nam học tập tại Vương quốc Anh mà còn cả nền giáo dục chất lượng Vương quốc Anh tại một số trường tại Việt Nam. Khi nền kinh tế Việt Nam phát triển và đổi mới, chúng ta nên hợp tác nhiều hơn trong các lĩnh vực như công nghệ, năng lượng tái tạo, nơi có tiềm năng to lớn và trong một số lĩnh vực hỗ trợ phát triển kinh tế của chúng ta, như tài chính và dịch vụ.
Vương quốc Anh có chuyên môn trong các lĩnh vực này và Việt Nam có tham vọng phát triển. Vì vậy, chúng ta sẽ có mối quan hệ hợp tác tuyệt vời.
(Ảnh: Ngô Nhung)
- Ông có thể thông tin thêm về đầu tư của Vương quốc Anh tại Việt Nam?
Vâng, ví dụ trong các lĩnh vực như dược phẩm, đã có các công ty lớn của Vương quốc Anh đang hoạt động ở đây, như AstraZeneca và GSK. Bên cạnh những khoản đầu tư này còn là những quan hệ đối tác nhằm hỗ trợ sự phát triển kinh tế của Việt Nam.
Đối với các lĩnh vực khác cũng vậy, dù đó là trong chuỗi cung ứng, hay trong giáo dục đào tạo, khoản đầu tư chất lượng cao từ các công ty của Vương quốc Anh không chỉ là xây dựng một nhà máy, mà còn về những gì cần làm để nền kinh tế ở đây phát triển.
Một lĩnh vực khác thực sự quan trọng đối với nền kinh tế Anh và sẽ ngày càng trở nên quan trọng đối với Việt Nam là tài chính. Một số ngân hàng quốc tế lớn nhất của Vương quốc Anh đã hoạt động ở đây trong nhiều thập kỷ, bao gồm Standard Chartered và HSBC. Các công ty lớn này đã cam kết phát triển tương lai lâu dài tại Việt Nam.
Tôi hy vọng ngày càng có nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ xây dựng hợp tác với nhau. Và tôi muốn thấy khoản đầu tư đó đi kèm với sự đổi mới và khai thác các công nghệ kỹ thuật số mới cũng như sự phát triển của nền kinh tế xanh.
Xem xét trong tất cả các lĩnh vực đó, chúng ta có rất nhiều tiềm năng. Các công ty của Vương quốc Anh đang ở đây hoặc sẽ có mặt ở đây trong tương lai.
Và tôi cũng muốn nói rằng, thị trường Anh rất cởi mở và chào đón các sản phẩm và dịch vụ của Việt Nam. Chúng tôi đã chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ trong xuất khẩu của Việt Nam sang Vương quốc Anh, và hoan nghênh khi người tiêu dùng Vương quốc Anh đang nhận được những sản phẩm và dịch vụ chất lượng cao này.
- Ông bình luận gì về tiềm năng của Việt Nam trong việc trở thành một cường quốc năng lượng sạch ở Đông Nam Á? Và Anh sẽ muốn đóng góp thế nào cho quá trình này?
Việt Nam có tiềm năng rất lớn để trở thành cường quốc năng lượng sạch ở khu vực. Quá trình chuyển đổi năng lượng là một thách thức lớn đối với tất cả các quốc gia của chúng ta khi chúng ta cố gắng đạt tới mức phát thải bằng 0 và chuyển đổi hoạt động sản xuất điện cũng như lưới điện từ các nhà máy điện đốt than và năng lượng carbon cao sang năng lượng carbon thấp, năng lượng mặt trời, năng lượng gió, cả trên đất liền và ngoài khơi, và thủy điện.
Việc phát triển những thứ này đòi hỏi rất nhiều sự đầu tư và khuôn khổ phù hợp. Vì vậy, chúng tôi đang làm việc cùng nhau, Vương quốc Anh cũng như các đối tác nhóm G7, để hợp tác với Việt Nam về quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng, nhằm phát triển và hỗ trợ sự phát triển của khuôn khổ đó tại Việt Nam, để đầu tư và đảm bảo rằng nền kinh tế Việt Nam tiếp tục phát triển một cách bền vững, thu hút những công ty đang tìm kiếm cơ hội năng lượng sạch này.
Ngoài ra, do nhu cầu năng lượng của khu vực và toàn cầu ngày càng tăng, Việt Nam với bờ biển dài, thời tiết nhiều nắng, có tiềm năng rất lớn về cả năng lượng mặt trời và năng lượng gió. Từ đó không chỉ hỗ trợ sự phát triển của chính các bạn mà còn xuất khẩu và hỗ trợ nhu cầu năng lượng của các quốc gia khác trong khu vực.
- Về hợp tác quốc phòng, an ninh giữa hai nước đã có những bước phát triển thế nào?
Về quốc phòng và an ninh, chúng ta thực sự đã chứng kiến sự phát triển thực sự của mối quan hệ đối tác giữa Vương quốc Anh và Việt Nam trong thập kỷ qua, kể từ lần đầu tiên bắt đầu.
Đầu năm nay, tôi rất vui mừng được đón tàu HMS Spey của Hải quân Hoàng gia Anh vào Thành phố Hồ Chí Minh. Những cuộc trao đổi hải quân thường xuyên này là một phần rất quan trọng trong việc chia sẻ kinh nghiệm, thể hiện sự ủng hộ và gửi đi những thông điệp rõ ràng về tầm quan trọng của tự do hàng hải và một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Chúng ta cũng cùng nhau thực hiện công việc nhằm xây dựng mối liên kết giữa các lực lượng vũ trang và quân sự. Chúng tôi rất tự hào và ủng hộ Việt Nam hội nhập quốc tế trong hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc. Vai trò quốc tế của Việt Nam trong việc hỗ trợ hòa bình và an ninh toàn cầu ngày càng tăng.
Và khi Việt Nam tìm cách hiện đại hóa và đa dạng hóa lực lượng vũ trang, Vương quốc Anh và Việt Nam đang tiếp tục thảo luận, bao gồm cả thông qua đối thoại chính sách quốc phòng vào đầu năm nay, tiềm năng có thể hợp tác cùng nhau trước những thách thức hiện tại và tương lai - như an ninh hàng hải, như an ninh mạng,...
- Sau bưởi đỏ Tân Lạc, bưởi Diễn Yên Thủy, cam Cao Phong của Việt Nam đã được xuất khẩu sang Anh. Ông đánh giá thế nào về hợp tác nông nghiệp giữa hai nước? Trong thời gian tới có nông sản nào có khả năng tiếp tục được xuất khẩu sang Anh không?
Hợp tác trong nông nghiệp đang ngày càng phát triển. Một trong những điều tôi rất vui là tôi có một tùy viên nông nghiệp mới tại đại sứ quán của mình đang giúp hỗ trợ và quảng bá các sản phẩm nông nghiệp, thực phẩm và đồ uống chất lượng cao từ Anh đến Việt Nam. Một số sản phẩm trong số đó đã nổi tiếng ở đây như rượu whisky, nhưng những sản phẩm khác, đặc biệt là một số sản phẩm thịt và động vật thực sự chất lượng cao từ Vương quốc Anh thì ít được biết đến hơn.
Chúng tôi cũng đang thúc đẩy xuất khẩu và hỗ trợ các công ty đang mong muốn đưa những sản phẩm chất lượng cao đó về Việt Nam. Đồng thời, người tiêu dùng Anh ngày càng yêu thích các sản phẩm của Việt Nam, từ bưởi đã bắt đầu xuất hiện trong các siêu thị ở Anh cho đến gạo Việt Nam, hiện đang có hạn ngạch gia tăng theo CPTPP (Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương). Và nếu bạn vào bất kỳ siêu thị nào ở Anh bạn cũng sẽ thấy các sản phẩm thủy sản từ Việt Nam.
Vì vậy, những gì chúng ta đang thấy là ngày càng có nhiều sản phẩm được người tiêu dùng ở cả hai quốc gia yêu thích và còn rất nhiều sản phẩm chưa được khám phá.
Bình luận