Làng Phạm Pháo (xã Hải Minh, huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định) là nơi sản xuất và sửa chữa kèn đồng duy nhất trên cả nước. Không chỉ biết sửa chữa kèn đồng, người dân làng Phạm Pháo còn biết sử dụng thuần thục các loại kèn. Kèn đồng thường được người dân sử dụng trong các dịp lễ lớn như: Trung thu, Noel…
Với gần 50 năm theo nghề, ông Nguyễn Văn Phương cho biết nghề làm kèn đồng đến với ông như một duyên cơ. Hay như cách nói của ông là “bề trên đã chấm sổ” cho ông sau này thành người sản xuất kèn. Ông là thế hệ thứ 2 trong gia đình tiếp nối và theo đuổi nghề.
Ông Nguyễn Văn Phương cho hay: “Tôi được các cụ truyền dạy nghề từ năm lớp 7, sau đó tôi vào Sài Gòn học hỏi để nâng cao tay nghề khi học xong tôi về làm ở quê, từ đó đến bây giờ cửa hàng tôi luôn đông khách. Ngoài ra, tôi còn dạy thêm 8 người dân trong làng nữa”.
“Làm nghề này phải thật khéo léo, tỉ mỉ chú ý đến từng chi tiết nhỏ của kèn thì mới làm được. Ngoài ra, tôi còn sửa được các loại kèn như trumpet, saxophone, bass, trombone, baritong…”, ông Phương chia sẻ.
“Con trai tôi từng học trường Đại học Kiến Trúc Hà Nội, sau khi tốt nghiệp con trai tôi đã đi làm 1 công việc khác nhưng do việc của gia đình rất nhiều, một mình tôi không thể làm hết nên đã gọi con trai về làm cùng”, ông Phương nói.
Ông Vũ Văn Hạnh (khách hàng mua kèn nhà ông Phương) cho biết dù nhà ở xa nhưng ông Hạnh vẫn thường xuyên về tận nhà ông Phương Hoa để sửa. "Thứ nhất là do mình sửa quen ở đây rồi và thứ hai là ông Phương Hoa sửa kèn rất uy tín. Đi đâu nhắc đến kèn đồng Phương Hoa người ta cũng biết”, ông Hạnh nói.
Theo ông Phương, điểm làm nên nét riêng của kèn đồng Phạm Pháo là hầu hết các công đoạn đều được thực hiện thủ công mà không cần đến các thiết bị máy móc hiện đại. Trong hầu hết loại kèn, người thợ làng Phạm Pháo chỉ cần đến chiếc máy cán đồng và máy hàn là có thể làm được những loại kèn một thời vốn phải du nhập từ phương Tây.
Thông thường mỗi chiếc kèn Tây có từ 180 đến 250 chi tiết, trong đó có bộ phím cần phải kín như chiếc xi lanh nhưng cũng phải nhẹ nhàng, trơn tru để dễ bấm. Các loại kèn đồng giống nhau ở điểm đều có bộ hơi gồm 3 quả pháo, mỗi quả có 6 lỗ tạo ra các nốt nhạc.
Ông Phương thử kèn ở chiếc kho nhỏ nằm sau nhà. Đây cũng là nơi ông sửa chữa kèn đồng cho khách. "Dù góc làm việc nhỏ, nhưng số lượng kèn các loại lên đến hàng trăm chiếc. Chỉ mong sao vẫn có sức khoẻ để theo nghề và truyền nghề cho con cháu mai sau", ông Phương cho hay.
Cửa hàng nhà ông Phương bán rất nhiều loại kèn và trống.
Với sự cẩn thận trong con người của mình, ông Phương thỉnh thoảng lại mang kèn trong cửa hàng ra kiểm tra lại kĩ càng xem kèn có bị hư hỏng gì không.
Bình luận